Horse&Business Magazine 1/2023

i zamrożenie nasienia z najądrzy bezpośrednio po kastracji (zarówno jako planowym zabiegu, jak i pośmiertnie). Pozy - skane w ten sposób nasienie różni się jednak od uzyskane - go podczas pełnej ejakulacji. Niestety, często nasienie to nie nadaje się do standardowej inseminacji, ale z powodzeniem wykorzystywane jest w zapłodnieniu in vitro. Dlatego me - toda ta nie jest powszechnie praktykowana, jednak stanowi alternatywę w nieoczekiwanych sytuacjach, a nasienie może zostać wykorzystane w nowoczesnych biotechnikach rozrodu. Kiedy najlepiej zamrozić nasienie? Najlepszą porą na mrożenie nasienia jest okres jesienno - -zimowy. Jest to uwarunkowane specyfiką nasienia, a mia - nowicie faktem, że w tym okresie nasienie jest bardziej skoncentrowane i zawiera mniej plazmy, co zdecydowanie ma korzystny wpływ na proces mrożenia. Jest to również czas po zakończeniu sezonu hodowlanego, w którym część ogierów regularnie oddaje nasienie na potrzeby wysyłki nasienia schłodzonego. Ten okres to często okres roztre - nowania bądź okres przejściowy dla ogierów biorących czynny udział w zawodach pomiędzy sezonem otwartym a sezonem halowym. Określenie właściwego czasu dla po - zyskiwania i mrożenia nasienia dla ogierów jest niezwykle ważne, ponieważ proces ten może w pewnym stopniu zmie - nić zachowanie ogiera i stanowi bardzo wysoki wydatek energetyczny, co nie pozostaje bez wpływu na wydajność i efektywność jego treningu. Czy wiek ma znaczenie? Ogier może być wykorzystywany do rozrodu, gdy tylko osiągnie dojrzałość płciową. Jest to kwestia osobnicza, z reguły następuje to po ukończeniu 3. roku życia, jednak niektóre konie mogą dojrzewać wcześniej, a inne później. Nierzadko zdarza się, że właściciele ogiera zwlekają z za - bezpieczeniem ich materiału genetycznego. Nie jest to do końca słuszne, gdyż z wiekiem zaczynają pojawiać się zmia - ny degeneracyjne w jądrach, które negatywnie wpływają na jakość nasienia. Dlatego też warto pomyśleć o zamrożeniu nasienia młodych reproduktorów, aby później mogły się skupić już tylko na treningu i karierze sportowej, jedno - cześnie mając zabezpieczony materiał genetyczny. Należy jednak pamiętać, iż – aby nasienie ogiera mogło być za - mrożone i później użyte – musi posiadać on licencję. O czym należy pamiętać, planując mrożenie nasienia? Trzeba dobrze zaplanować moment pozyskiwania i mroże- nia nasienia. Proces pozyskania nasienia często nie pozostaje bez wpływu na behawior i formę ogiera. Choć samo jed- norazowe pobranie nasienia trwa zaledwie chwilę, proces mrożenia wraz z wymaganymi badaniami i uzyskaniem po- żądanej ilości dawek trwać może 4-8 tygodni. Zarówno przed, jak i po mrożeniu należy wykonać badania w kierunku chorób zakaźnych, które są wymogiem prawnym pozwalającym na wprowadzenie nasienia do obrotu. Czas oczekiwania na wyniki przed przystąpieniem do mrożenia to 2-3 tygodnie, ale badania można przeprowadzić w codzien- nym miejscu przebywania ogiera. Jeżeli chcemy sprzedawać nasienie w krajach poza UE, na- leży wcześniej powiadomić o tym stację, ponieważ istnieją inne wymagania w zakresie badań dla ogiera do zamrożenia jego nasienia niż w UE. Fot. Depositphotos/razlomov 37 1/2023 H & B Z D R OW I E