jest obecny już krótko po urodzeniu. Źrebię powinno rozpocząć próby pobrania siary w ciągu godziny od wstania i nauki koordynacji. Podczas porodu klatka piersiowa źrebięcia zostaje uciśnięta, co pozwala na oczyszczenie dróg oddechowych, które za chwilę całkowicie przejmą wymianę gazową organizmu. Noworodek powinien podjąć pracę oddechową w ciągu pierwszej minuty życia. Pobudzenie akcji oddechowej wynika ze zgromadzonego dwutlenku węgla, co powoduje, że pierwsze oddechy źrebięcia są głębokie i szybkie. Wraz z rozpoczęciem oddychania zachodzą zmiany w układzie krążenia. Niedojrzałość receptorów ciśnienia krwi na tym etapie może prowadzić do niekorzystnego obniżenia ciśnienia. Kolejnym dużym wyzwaniem dla nowo narodzonego organizmu jest termoregulacja. Wynika to z faktu małej ilości tkanki tłuszczowej, mokrej po porodzie sierści oraz dużej powierzchni ciała w stosunku do jego objętości. Wynikiem adaptacji do niższej temperatury otoczenia są drżenia mięśniowe (termogeneza drżeniowa). Układ pokarmowy jest wysoce przepuszczalny przez pierwsze 12-24 h życia, co oznacza wysoką absorpcję przeciwciał z siary, ale również innych molekuł, w tym bakterii, które są źródłem poważnych infekcji. Smółka (czyli pierwszy kał) powinna zostać wydalona w ciągu trzech godzin po urodzeniu. Komplikacje poporodowe Zaburzenia na poszczególnych etapach rozwoju mogą prowadzić do wystąpienia komplikacji poporodowych, w tym także do zagrażających życiu źrebięcia rozmaitych chorób. Jedną z komplikacji poporodowych może być zatrzymanie smółki. W pierwszych dniach życia może wystąpić też izoerytroliza (konflikt serologiczny, czyli niezgodność grupy krwi pomiędzy klaczą a źrebięciem). Do innych powikłań należą: pęknięcie pęcherza moczowego i przerwanie moczownika oraz coraz częściej spotykany u noworodków niedobór selenu. Groźne są też bakteryjne zapalenie krwi i stawów, a także tzw. niedojrzałe źrebię (z ang. dummy foal). Zatrzymanie smółki Jednym z najczęstszym powikłań okresu poporodowego jest zatrzymanie smółki. Częstotliwość występowania jest wyższa u ogierków, ze względu na węższy kanał miednicy w porównaniu do klaczek. Charakterystyczne objawy pozwalają na szybkie rozpoznanie niebezpieczeństwa i wprowadzenie leczenia. Źrebięta napinają się do oddania kału, machają ogonem, prezentują umiarkowane objawy bólowe, widoczne staje się powiększenie zarysu jamy brzusznej. Leczeniem z wyboru są lewatywy, leczenie rozkurczowe oraz przeczyszczające. W cięższych przypadkach konieczne może być wykonanie lewatyw kilkukrotnie w sedacji. Brak odpowiedniej interwencji może prowadzić do nasilania się objawów bólowych, co skutkuje brakiem pobierania pokarmu, a nasilone parcie zwiększa ciśnienie wewnątrz jamy brzusznej, co w efekcie może prowadzić wtórnie nawet do pęknięcia pęcherza moczowego. Izoerytroliza Kolejną chorobą źrebiąt w pierwszych dniach życia jest izoerytroliza. Jest to patologia, która stanowi zagrożenie dla życia źrebięcia. Patofizjologia choroby opiera się na destrukcji czerwonych krwinek źrebięcia przez przeciwciała pobrane z siarą matki. Sytuacja ta może pojawić się od drugiej ciąży klaczy. Źrebięta prezentują objawy anemii – blade lub żółte błony śluzowe, postępujące osłabienie, brak chęci pobierania mleka, duszność, która wynika ze zmniejszonego transportu tlenu przez erytrocyty i niedotlenienia Czynniki ryzyka, przez które możemy spodziewać się komplikacji w okresie poporodowym u źrebaków, można podzielić na trzy grupy: czynniki od strony matki, patologie łożyska oraz czynniki od strony źrebięcia. 1/2024 73 H&B ZDROWIE REKLAMA
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz