Bakteryjne zapalenie krwi i stawów Jest to jedna z najczęstszych i najpoważniejszych chorób okresu poporodowego źrebiąt, która nierzadko prowadzi do śmierci lub konieczności eutanazji. Najważniejszym czynnikiem ryzyka jest niedostateczne zaopatrzenie źrebięcia przeciwciałami z siary, spowodowane zaburzeniami pobierania pokarmu lub siarą niedostatecznie dobrej jakości. Skierowane do kliniki źrebięta często są w złym stanie klinicznym, zalegające i wymagające intensywnej terapii. Najważniejszymi źródłami zakażenia są kikut pępka, wysoce przepuszczalny przewód pokarmowy, układ oddechowy oraz ewentualne rany skóry. Zapobieganie sepsie polega na prawidłowym zabezpieczeniu immunologicznym źrebięcia przeciwciałami z siary – możliwe jest wykonanie szybkiego testu po 24 h życia i oznaczenie stężenia przeciwciał (snap test – przeciwciała IgG) – oraz zachowaniu należytej higieny w stajni. W przypadku niedostatecznego spożycia siary konieczne jest przetoczenie specjalnie przygotowanej plazmy krwi zawierającej przeciwciała. Zakażenie bakteryjne może przybierać dwie formy lub ich kombinację – ogólnoustrojową i stawową. Obie postaci wiążą się z agresywną antybiotykoterapią i intensywną terapią, a w przypadku zakażenia septycznego stawów także ze stosowaniem leczenia miejscowego połączonego z płukaniem stawów. Rokowania pozostają ostrożne, jednak wiele źrebiąt odpowiada pozytywnie na terapię i wraca do pełnego zdrowia. Niedojrzałe źrebię – dummy foal Zależność pomiędzy długością ciąży klaczy a wcześniactwem źrebięcia nie jest definitywnie ustalona ze względu na duże różnice osobnicze w długości ciąży. Zapożyczenie terminu z medycyny ludzkiej – 21 dni przed terminem porodu – nie znajduje jednoznacznego zastosowania u koni. Nierzadko źrebięta urodzone w terminie wykazują cechy wcześniaków. Niedojrzałe źrebięta mogą być niezdolne do życia od razu po porodzie lub ulec gwałtownemu pogorszeniu w ciągu pierwszej doby życia. Osobniki te prezentują charakterystyczne objawy i cechy – należą do nich niska masa urodzeniowa, silne osłabienie, brak odruchu ssania, wypukłe czoło, zapadnięcie gałek ocznych (entropion), obwisłe uszy, przykurcze lub rozluźnienie ścięgien, zaczerwienienie okolic koronki oraz czerwone zabarwienie języka. W większości przypadków zdjęcia rentgenowskie kości stawów nadgarstka oraz stawów skokowych obrazują niedojrzałość i niedostateczne skostnienie. Niedojrzałe osobniki często trafiają do kliniki w ciężkim stanie, niezdolne do samodzielnego wstawania ani do pobierania pokarmu. Ze względu na nieprzystosowanie najważniejszych organów do samodzielnego życia źrebięta bez szybkiej interwencji weterynaryjnej umierają. Celem podjętej intensywnej terapii jest zapewnienie źrebięciu warunków utrzymujących równowagę wewnętrzną organizmu przez czas, w którym poszczególne narządy ulegają prawidłowemu rozwojowi już w warunkach pozałożyskowych. Źrebięta są umieszczane w specjalnych matach i boksach, które umożliwiają utrzymanie wygodnej pozycji mostkowej oraz zapewniają źródło ciepła z lamp grzejących. Poprzez sterylne dojście dożylne możliwe są antybiotykoterapia i płynoterapia wraz ze stosowaniem leków stymulujących akcję oddechową oraz regulujących ciśnienie krwi. Źrebięta te są poddane tlenoterapii oraz karmieniu enteralnemu przez sondę nosowo-żołądkową. Aby uniknąć odleżyn, ułożenie źrebiąt zmieniane jest co kilka godzin. Wydalanie moczu jest kontrolowane poprzez ocenę ilości produkowanego moczu oraz jego gęstości, co daje możliwość natychmiastowej reakcji farmakologicznej w przypadku nieprawidłowości. Wydalanie smółki i kału jest wspomagane lewatywami. Źrebięta po około pięciu dniach terapii zaczynają podnosić się z pomocą człowieka i samodzielnie pobierać pokarm z miski. Kolejnym etapem jest połączenie źrebaka z matką. Weterynaryjna medycyna neonatalna na przestrzeni kilkudziesięciu lat ulegała znacznemu rozwojowi, co daje duże możliwości terapeutyczne. Podstawowym warunkiem ich powodzenia jest szybka reakcja właścicieli i przyjęcie chorego źrebięcia do szpitala. Stan kliniczny początkowo zdrowych źrebiąt może ulec gwałtownemu pogorszeniu w ciągu kilku godzin. W przypadku zauważenia osłabienia źrebięcia lub innych przedstawionych wyżej objawów warto jak najszybciej zareagować i zwrócić się o pomoc do lekarza weterynarii lub kliniki dla koni. Daje to większe szanse na uratowanie źrebięcia oraz obniżenie kosztów leczenia łagodniej chorych osobników. aa 1/2024 75 H&B ZDROWIE REKLAMA MARSEB
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz