Najczęściej występujące zaburzenie to piaskowe zapalenie pęcherza moczowego. Dotyczy akumulacji drażniącego, zagęszczonego osadu na dnie pęcherza moczowego. Angielska nazwa – sabulous cystitis – pochodzi od greckiego słowa „savólous” oznaczającego „piaszczysty”. Głównym składnikiem występującym fizjologicznie w końskim moczu jest węglan wapnia, który przy braku całkowitego opróżniania pęcherza tworzy w nim zalegający osad. Rozwojowi stanu zapalnego sprzyja drażnienie błony śluzowej pęcherza, a wtórnie dochodzi do infekcji bakteryjnych. Uważa się, iż przyczyną takiego stanu jest brak kontroli lub paraliż mięśnia odpowiedzialnego za opróżnianie pęcherza, co prowadzi do nadmiernego odkładania się osadu. Leczenie i postępowanie Z powodu różnej etiologii piaskowego zapalenia pęcherza trudno mówić o leczeniu przyczynowym, dlatego też postępowanie polega na leczeniu objawowym oraz próbach zapobiegania nawrotom choroby. Podstawową czynnością po wykonanej endoskopii i ocenie ilości zgromadzonego osadu jest wypłukanie go z pęcherza. Niestety, zdarzają się nawroty i wówczas osad zaczyna gromadzić się ponownie. Wymagane jest wtedy regularne płukanie pęcherza z różną częstotliwością. Oprócz mechanicznego usuwania osadu z pęcherza istotne jest stosowanie odpowiedniej diety, unikając składników tworzących osad i kamienie moczowe, a także zakwaszając mocz, co ma utrudnić tworzenie się kryształów. Dąży się do zminimalizowania podaży wapnia w diecie, dlatego należy unikać dużych ilości lucerny i wysłodów buraczanych, można natomiast stosować dodatek otrąb pszennych, dzięki czemu wchłanianie wapnia jest utrudnione. Poza tym wskazane jest stymulowanie koni do zwiększonego pobierania wody, co powoduje wzrost ilości produkowanego moczu i łatwiejsze opróżnianie pęcherza. U koni ze skłonnościami do gromadzenia się osadu w pęcherzu moczowym warto również wprowadzić dzienną rutynę oraz zminimalizować u nich ilość stresu. Nie ma jak dotąd badań nad tym zagadnieniem u koni, jednak u ludzi opisuje się stres jako jeden z czynników biorących udział w powstawaniu kamieni moczowych. Pomimo że zmiany neurologiczne i dysfunkcja pęcherza są nieodwracalne, to istnieją doniesienia o przypadkach, w których przy odpowiednim zaangażowaniu właścicieli zwierzęta wracały do funkcjonowania przy zachowaniu odpowiedniego postępowania i diety. aa Ogromne ilości piasku w pęcherzu u trzyletniego wałacha. W tle widoczna podrażniona błona śluzowa pęcherza moczowego Podrażniona błona śluzowa pęcherza moczowego oraz widoczny zalegający piasek Znikoma ilość piasku u 12-letniego wałacha pół roku po zdiagnozowaniu piaskowego zapalenia pęcherza. Po jednorazowym płukaniu pęcherza i przy zachowaniu odpowiedniej diety oraz aktywności problem nie nawrócił, a koń czuje się dobrze Fot. Magdalena Sobuś Fot. Magdalena Sobuś Fot. Anna Biazik 78 1/2024 H&B ZDROWIE
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz