Adaptacja przestrzeni Projekt utrzymania koni w systemie ścieżkowym rozpoczął się od adaptacji działki rolno-siedliskowej znajdującej się w okolicy Siedlec, w otulinie rzeki Liwiec. Powierzchnia wynosiła 6 ha. Aktualnie wykorzystywane są 3 ha. Po zakupie wyznaczono sektory, w których przebywają konie, z uwzględnieniem ich największych potrzeb, tj. pokarmowych, socjalnych i ruchowych. Na fot. 1 przypominamy ogólny zarys adaptacji przestrzeni. Szczegółowy opis sektorów znajduje się w pierwszej części artykułu (str. 46). Poniżej przedstawiono ich wykorzystanie. Kolorem czerwonym oznaczono podstawową ścieżkę, wykorzystywaną całorocznie, jest to również przestrzeń tzw. zimowa, bo właśnie tu w okresie intensywnych opadów śniegu konie zdecydowały się przebywać najczęściej, dlatego właśnie w tej przestrzeni zamontowano tzw. zimowy spowalniacz żywieniowy z twardą nawierzchnią. Jest to paśnik wyglądem przypominający dziecięcą karuzelę, w którym na dwóch ramionach zawieszamy siatki z sianem o niewielkich oczkach (2,5 x 2,5 cm). Konie skubią tu powoli małe ilości paszy objętościowej i jednocześnie są zachęcane do ruchu, ponieważ siatki odsuwają się na ramionach paśnika po obwodzie koła. Uzyskano dzięki temu efekt stałego, powolnego ruchu podczas poboru siana, a dzięki temu, iż spowalniacz nie wymusza postawy ciała konia, nie mamy efektu przeciążeń aparatu ruchu, jakie mogą zaistnieć w automatycznej karuzeli treningowej. Dodatkowo powierzchnia podłoża została utwardzona, dzięki czemu wspomagany jest naturalny proces ścierania się rogu kopytowego i adaptacji podeszwy kopyt do nawierzchni typu asfalt. W związku z brakiem narzuconego tempa ruchu na tej powierzchni i dowolną postawą ciała konie, które korzystają z paśnika, nie mają kontuzji, wręcz odwrotnie – kopyta stają się mocniejsze, a termin ich korekty znacznie się wydłużył. Podłoże to pełni funkcję „pilniczka do paznokci”, dzięki czemu konie samoistnie szlifują wszelkie niedoskonałości kopyt. Kolorem żółtym oznaczono tor alternatywny, z reguły wykorzystywany jako tzw. pastwisko zimowe. Na tej przestrzeni zlokalizowane są dwa stawy. Zimą konie mogą wyjadać z nich roślinność wodną, np. wszelkie tataraki, które, choć suche, nadal są smaczne. Te atrakcje stymulują zwierzęta do ruchu nie tylko po płaskim terenie. Pokonując wzniesienia w postaci grobli, mamy również trening „w górę” i „w dół”, który jest wspaniały, szczególnie dla koni roztrenowanych, które nie wykonują takich ćwiczeń np. w siodle. W tej kwaterze punktami strategicznymi są: wzgórze obserwacyjne na siedliska ludzkie, staw łagodny i płytki, staw stromy i głęboki oraz wzgórze obserwacyjne na tereny łąkowe. Te miejsca są stymulantami psychofizycznymi i nie dość, że zapewniają koniom wysiłek fizyczny, to również oferują im atrakcje stymulujące umysł. Należą do nich możliwość obserwacji „życia” w sąsiednim gospodarstwie, kontaktu z wodą, nieustannego treningu reaktywności na zwierzęta leśne i wodne, dzięki czemu np. konie te niewiele się płoszą na zrywające się do lotu kaczki czy bażanty ani na sarny czy łosie. Kolorem niebieskim oznaczono kwaterę pastwiskową podzieloną na dwie części. Tu konie realizują potrzeby żywieniowe. W porze letniej wybierają czas popasu między godziną 22:00 a 4:00 rano. Z kolei zimą z reguły wyjadają w południe spod śniegu suche trawy, jednocześnie korzystając z najwyższego natężenia promieni słonecznych. Kolorem białym oznaczono wiatę z podłożem piaskowym, z dostępem do paszy objętościowej w postaci bel siana podwieszanych do sufitu w drobnooczkowej siatce, czochradeł, żłobów do zadawania ewentualnie paszy treściwej. Są tu też przeróżne stymulanty zależne od możliwości opiekunów i pory roku. np. deszczownica na lato, która zwilża siano, a konie mogą z niej korzystać w celu ochłody, wentylator i mieszadło powietrza czy parasole. Mimo tych wszystkich udogodnień konie z wiaty korzystają głównie latem w celu ochrony przed owadami, zimą traktują ją jako stołówkę i wySystem ścieżkowy w gospodarstwie 1. Kolorem czerwonym oznaczono podstawową ścieżkę, wykorzystywaną całorocznie 2. Kolorem żółtym oznaczono tor alternatywny, z reguły wykorzystywany jako „pastwisko zimowe” 3. Kolorem niebieskim oznaczono kwaterę pastwiskową 3a. Kwatera pastwiskowa 4. Wiata 5. Kolorem zielonym oznaczono siedlisko opiekunów koni A. Stały dostęp do powolnego poboru siana B. Czochradła, tarzalnia, inne wzbogacenia C. Całoroczne automatyczne poidło, nawierzchnia twarda D. Możliwość powiększenia toru o ok. 4 ha E. Zimowy spowalniacz żywieniowy, twarda nawierzchnia F. Wzgórze obserwacyjne na siedliska ludzkie G. Staw łagodny i płytki H. Staw stromy i głęboki I. Wzgórze obserwacyjne na tereny łąkowe J. Dostęp do rzeki Fot. Agata Danielewicz 46 1/2025 H & B ZDROWIE
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz