Horse&Business 2/2022

WYBÓR KLACZY HODOWLANEJ Jakość klaczy – matki przyszłych źrebiąt – to jeden z najważniejszych elementów, który musimy wziąć pod uwagę, gdy pragniemy rozpocząć hodowlę koni. Niestety, wielu hodowców baczniejszą uwagę zwraca na ogiera i jego wartość, pomniejszając ważność klaczy. W arto przypomnieć sobie stare porzekadło, które mówi, że „Hodowlę robi się klaczami”. Klacz, oprócz przekazania teoretycznie poło - wy swojego materiału genetycznego, musi jeszcze donosić ciążę i należycie źrebię odchować. Jeśli jesteśmy już posiadaczami takowej i jej cechy bu - dowy, własne zdolności, osiągnięcia i rodowód nam to po - twierdzają, oczywiste jest, że warto przeznaczyć ją do roz - rodu. Co jednak, jeśli takiej klaczy nie posiadamy? Czym powinniśmy się kierować, by wybrać tę dla nas najlepszą? Właśnie – to, co dla jednego będzie istotną cechą bu - dowy czy użytkową, dla innego może być bez znaczenia czy wręcz niepożądane. Są jednak aspekty istotne, które nie podlegają gustom, tylko zdrowemu rozsądkowi. Wybór klaczy hodowlanej to decyzja oparta głównie na ocenie rodowodu, stanu zdrowia, wieku, budowy, jej cechach użytkowych oraz osiągnięciach jej potomstwa, jeśli takowe już posiadała. Niektórzy mówią jeszcze o… przeczuciu. Ponadto jeśli zastanawiamy się nad hodowaniem ko - nia rekreacyjnego, trzeba bezwzględnie wziąć pod uwagę jego temperament, jest on dziedziczny (w odróżnieniu od charakteru!) – ten gorętszy jest wskazany u koni wyczyno - wych, natomiast u koni, których użytkowanie służy jedynie przyjemności, musi być on bardzo spokojny. Rodowód, czyli temat rzeka Jest to jeden z najważniejszych aspektów w ocenie klaczy i w żaden sposób nie można tego elementu opisać w kilku zdaniach. Ocena rodowodu poddawana jest licznym dys - kusjom, analizom katalogów hodowlanych, statystyk i wy - ników zawodów. Wiele związków hodowlanych w Europie opracowało swoje systemy i zamieszcza w rodowodach dane mające na celu szybkie podanie informacji o danym koniu. Cenne informacje zawarte są w bazach danych, księ - gach stadnych, katalogach i wynikach sportowych. W Pol - sce ocenę rodowodu ułatwia baza danych Polskiego Związ - ku Hodowców Koni, w której można znaleźć sam rodowód klaczy i jej wartość hodowlaną, sportową, jej potomstwo, a nawet sporządzić rodowód testowy. Właściciele klaczy, którzy znają ją od źrebięcia, mają ten komfort, że mogli ocenić jej faktyczne wady i zalety, gdy ich obraz nie został jeszcze zmieniony przez np. złe użyt - kowanie pod siodłem, nieprawidłowe żywienie czy prze - byte choroby. Właściciele, którzy kupują już dorosłą klacz, mogą być pozbawieni wielu tych danych, mogą otrzymać obraz zafałszowany przez złą obsługę czy choćby kiepskiego jeźdźca, który poprzez wadliwą jazdę stłumi istotne walory klaczy jako konia wierzchowego. Niestety, niektórzy przeceniają ten element, nie zwa - żając na pozostałe. Oczywiste powinno być, że piękna, po - prawnie zbudowana klacz o słabym rodowodzie jest sporą niewiadomą, a jeśli zależy nam na sprzedaży jej źrebięcia już po odsadzie, nie należy liczyć na wysokie ceny, nawet jeśli ogier – ojciec źrebięcia będzie posiadał wartościowy Fot. Katarzyna Wiszowaty 60 2/2022 H & B H O D OW L A