HORSE&BUSINESS 2/2025

Oprócz transportu równie ważne jest odpowiednie magazynowanie surowca. Obornik powinien być przechowywany w kontrolowanych warunkach, aby zapobiec niekontrolowanemu rozkładowi i stratom energetycznym. Niewłaściwe składowanie może prowadzić do przedwczesnej emisji metanu, co zmniejsza wydajność biogazowni i negatywnie wpływa na bilans ekologiczny. Poferment, jako produkt uboczny fermentacji, powinien być zagospodarowany zgodnie z zasadami gospodarki obiegu zamkniętego. Dzięki wysokiej zawartości składników odżywczych stanowi wartościowy nawóz organiczny, który poprawia strukturę gleby i ogranicza potrzebę stosowania nawozów syntetycznych. Jego wykorzystanie jest szczególnie opłacalne w gospodarstwach rolnych, zwłaszcza tych z uprawami paszowymi dla koni i innych zwierząt. Kluczowe znaczenie ma jednak odpowiednie przechowywanie pofermentu oraz planowanie jego aplikacji zgodnie z normami środowiskowymi. W przypadku nadwyżek może być sprzedawany innym gospodarstwom lub przetwarzany na nawozy granulowane. Efektywne zarządzanie pofermentem, wraz z dobrze zaplanowanymi dostawami substratu, zwiększa rentowność biogazowni i jej pozytywny wpływ na środowisko. Koszt budowy biogazowni Koszt budowy biogazowni jest uzależniony od wielu czynników, w tym jej konstrukcji, rodzaju wykorzystywanych surowców, stopnia automatyzacji oraz dodatkowej infrastruktury, takiej jak magazyny czy systemy oczyszczania gazu. Średnie nakłady inwestycyjne wynoszą od 15 do 25 mln zł za 1 MW mocy zainstalowanej, przy czym koszty jednostkowe maleją wraz ze wzrostem skali instalacji. Szacuje się, że podwojenie mocy bazowej skutkuje wzrostem kosztów o ok. 50%, a nie proporcjonalnie do jej wielkości. Największym wydatkiem jest silnik kogeneracyjny, który pochłania od 15 do 20% budżetu inwestycyjnego. Równie istotnym kosztem są zbiorniki, stanowiące kluczowy element biogazowni – obejmują one fermentory, w których zachodzi rozkład materii organicznej, zbiorniki na substraty oraz zbiorniki pofermentacyjne, służące do przechowywania pozostałości po fermentacji. Mimo iż większe instalacje są efektywniejsze kosztowo, ich przewymiarowanie może prowadzić do poważnych problemów operacyjnych, zwłaszcza w kontekście zapewnienia stabilnych dostaw substratu. Odpowiednie zaplanowanie wielkości biogazowni i optymalizacja procesów technologicznych mają kluczowe znaczenie dla opłacalności inwestycji i jej długoterminowego funkcjonowania. Małe biogazownie rolnicze Najczęściej rozmawia się o wielkich inwestycjach w biogazownie, których koszty sięgają dziesiątek milionów złotych, a ich zwroty mogą być imponujące. Warto jednak pamiętać, że biogazownie mogą być również skalowane do mniejszych rozmiarów, dostosowanych do potrzeb lokalnych gospodarstw. Rzeczywiście, o dużych instalacjach i ich potencjalnych zyskach mówi się najczęściej, jednak równie Rola biogazu w Polsce Rola biogazu w Polsce systematycznie rośnie dzięki coraz lepszym i tańszym rozwiązaniom technologicznym. Dodatkowo dostępność programów wsparcia sprawia, że inwestycje w biogazownie stają się coraz bardziej przystępne i opłacalne. Instalacje te doskonale wpisują się w ogólnie przyjętą wizję dekarbonizacji oraz realizację koncepcji gospodarki obiegu zamkniętego. Ważnym elementem rozwoju sektora biogazu w Polsce może być wykorzystywanie końskiego obornika, który, jako produkt uboczny działalności stadnin i hodowli koni, może stanowić istotny surowiec w procesie produkcji energii i ciepła. Włączenie go do tego procesu pozwoliłoby na rozszerzenie działalności stadnin o kolejny segment, przyczyniając się do efektywnego zarządzania odpadami i wytwarzania odnawialnej energii. istotne jest to, że takie rozwiązania mogą zostać zaadaptowane w bardziej lokalnej skali, wciąż przynosząc wymierne korzyści zarówno ekonomiczne, jak i środowiskowe. Przykładem takiego wykorzystania są mikrobiogazownie o mocy do 50 kW, które mogą stanowić efektywne źródło energii dla gospodarstw rolnych i ośrodków jeździeckich, przy jednoczesnej redukcji kosztów operacyjnych. Koszt budowy takiej instalacji (50 kW mocy zainstalowanej) waha się od 1,2 do 3 mln zł, a całkowita inwestycja może wynieść do ok. 4 mln zł. Choć nie są to małe kwoty, to odpowiednio zaplanowana biogazownia może zapewnić stabilny dochód oraz znaczące oszczędności w dłuższej perspektywie. Dla porównania, biogazownia o mocy 40 kW zużywa rocznie 2-3 tys. ton obornika, podczas gdy jeden koń produkuje od 9 do 12 ton tego surowca rocznie. Dlatego tego typu instalacje najlepiej sprawdzają się tam, gdzie oprócz obornika dostępne są także inne odpady organiczne, takie jak resztki paszowe czy odpady roślinne, które mogą uzupełnić bilans surowcowy. W przeciwnym wypadku, zakładając górne przedziały, do zasilenia takiej biogazowni potrzebowalibyśmy ok. 250 koni. Biogazownia o mocy 50 kW jest w stanie wyprodukować rocznie ok. 400 MWh energii elektrycznej i 800 MWh Fot. AdobeStock/Coloures-Pic 80 2/2025 H & B Ekotrendy

RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz