Horse&Business 3/2022

Historycznie zwyrodnienie występujące w okolicy sta - wu kopytowego było nazywane obrączką niską – w prze - ciwieństwie do obrączki wysokiej, gdy dotyczyło okolicy stawu koronowego. Pełna nazwa schorzenia to: przewlekłe zapalenie stawu i tkanek okołostawowych. Choroba doty - czy stawu, miejsca przyczepu torebki stawowej i jej więza - deł oraz kości okolicy stawu (fot. 4). Klinicznie typowym objawem jest występowanie sztywności w ruchu, szczegól - nie po kole i na twardym podłożu, zwłaszcza na początku jazdy. Do rozpoznania i potwierdzenia diagnozy uzyskanej w trakcie badania klinicznego doskonale nadaje się bada - nie RTG. Na zdjęciach rentgenowskich widać zmiany w po - staci wyrośli kostnych i przebudowy kości, czasami zanik chrząstki. Pełna nazwa szpatu to miejscowe zapalenie tkanek oko - łostawowych i zwyrodnienie kostno-stawowe stawów stępu (fot. 5). Charakterystyczne jest, że na początku jazdy koń porusza się sztywno bądź kuleje, a im dłużej pracuje, tym jego chód staje się bardziej regularny. Taką sytuację określa się jako tzw. kulawiznę na zimno. Po wyjściu z boksu koń kuleje, a w miarę chodzenia jest lepiej. Rozpoznanie w więk - szości przypadków w zależności od zaawansowania zmian stawia się na podstawie badania klinicznego i badania RTG. Na załączonych zdjęciach rentgenowskich widać zmiany w postaci wyrośli kostnych, zwężenia lub nawet zaniku szpa - ry stawowej. W zależności od zaawansowania zmian może nawet być widoczna liza kości (ubytki). W zaawansowanym stadium widać już w trakcie badania zmianę obrysu stawu od przyśrodka, tak zwaną narośl szpatową (fot. 6). OCD ( osteochondritis dissecans ) to odwarstwiają - ca martwica chrzęstno-kostna, czyli choroba dotycząca chrząstki stawowej i kości podchrzęstnej oraz jej unaczy - nienia, czyli odżywiania. Ostatecznego rozpoznania doko - nuje się za pomocą badania rentgenowskiego. Widoczne mogą być trzy postacie. Pierwsza jako izolowany fragment kostny w stawie, często określany jako tzw. czip w sta - wie. Jego umiejscowienie może dotyczyć różnych stawów, a w obrębie jednego stawu czipy mogą mieć różną lokali - Fot. 5. Zdjęcie stawów stępu. Widoczna narośl kostna – miejsce zaznaczone (staw stępowo-śródstępowy i śródstępowy dalszy) Fot. 6. Na zdjęciu widoczna narośl szpatowa – miejsce zaznaczone Fot. 7. Na zdjęciu widoczne wkłucie do stawu kopytowego. Z igły wypływa wodnista maź stawowa Istnieją dwie charakterystyczne jednostki chorobowe występujące u koni, które posiadają swoje nazwy potoczne znane w hipiatrii. To szpat, czyli zwyrodnienie stawów stępu, i żabka lub obrączka, czyli zwyrodnienie okolicy stawu koronowego. Fot. 3 x Radomir Henklewski 54 3/2022 H & B Z D R OW I E