Horse&Business 3/2022

W spółczesny koń rasy wielkopolskiej jest szla - chetnym koniem półkrwi angielskiej, charak - teryzującym się odpowiednim zdrowiem i konstytucją, o wszechstronnej użytkowości. Dopuszczalne są wszystkie rodzaje umaszczeń (z wyjątkiem dereszowatego). Pożą - dane i charakterystyczne cechy pokroju to: prawidłowy wzrost i kaliber, długie i odpowiednio skątowane dźwi - gnie, szlachetna i urodziwa głowa, długa szyja, szeroki i wydatny kłąb. Ważne są też mocny, prawidłowy grzbiet i partia lędźwiowa, potężnie umięśniony zad, prawidłowe kończyny oraz duże i prawidłowe kopyta. Cechy te mają sprzyjać odpowiednim walorom użytkowym, z których najważniejszy jest harmonijny, elegancki ruch regularny, z naturalnym impulsem i długim wykrokiem, oraz potęga, elastyczność i dobra technika skoku. Konie te odznaczają się żywym, ale zrównoważonym temperamentem i łagod - nym charakterem. W Wielkopolsce od dawna hodowano konie przydatne do pracy na roli, do transportu i pod wierzch. Typ konia dworskiego i włościańskiego nie różnił się od typu koni z innych rejonów kraju; większość masowego pogłowia stanowił niewysoki koń z cechami konia prymitywnego, a pogłowie koni dworskich było uszlachetniane końmi orientalnymi, później półkrwią angloarabską. Za początki zorganizowanej hodowli uznaje się 1829 r., kiedy w Sie - rakowie nad Wartą utworzono Stado Ogierów i Stadni - nę Koni. Klacze i ogiery pochodziły głównie ze stadnin niemieckich. W składzie rasowym ogierów stacjonujących w Sierakowie i założonym w 1885 r. Stadzie Ogierów w Gnieźnie znalazły się ogiery półkrwi ras niemieckich, tj. wschodniopruska, trakeńska, graditzka, hanowerska i beberbecka. W latach międzywojennych konie półkrwi (poznańskie) uszlachetniane końmi pełnej krwi angielskiej były kupowane jako remonty wojskowe, co wpłynęło na opłacalność hodowli. Po II wojnie światowej polska polityka hodowlana była ukierunkowana na produkcję koni pociągowych dla rolnictwa. Do lat 60. selekcja odbywała się wyłącznie na cechy zaprzęgowe. W 1962 r. populacje koni poznańskich, mazurskich (powstałych na bazie koni wschodniopruskich i trakeńskich) i tzw. gryfów pomorskich (hodowanych na terenie Pomorza Zachodniego i będących pod wpływem hanowerskich koni półkrwi) uznano za materiał skon - solidowany genotypowo i fenotypowo – i rozporządze - niem Ministra Rolnictwa z 27 grudnia 1962 r. określono mianem rasy wielkopolskiej. W 1965 r. ukazał się drukiem I tom (część 1. ogiery) Księgi Stadnej Koni Wielkopol - skich, a w 2011 już tom VII. W latach 70. i 80. XX w. w ho - dowli koni półkrwi w Wielkopolsce, szczególnie w stad - ninach państwowych, zaznaczyła się wyraźna zmiana kierunku hodowlanego. Zmierzano do wyprodukowania konia w typie zaprzęgowo-wierzchowym, a w późniejszym okresie wierzchowym. Współcześnie hodowla koni rasy wielkopolskiej opiera się na kojarzeniach w obrębie rasy i krzyżowaniu uszla - chetniającym rasami czystymi oraz rasami półkrwi po - chodzenia zagranicznego, wyróżniającymi się w sportach konnych. W celu wprowadzenia do hodowli wielkopolskiej cennych genów ze światowych zasobów genetycznych i przyspieszenia doskonalenia pożądanych cech dopuszcza się do rozrodu tylko osobniki o wybitnych walorach użyt - kowych i określonym genotypie, w tym głównie reproduk - tory zapisane do ksiąg stadnych. Konie rasy wielkopolskiej odznaczają się wszechstronną użytkowością. W polskiej hodowli koni półkrwi jedną z najcenniej - szych była linia ogiera Rittersporn xx. Siwy, ur. 1917 w Bel - gii (St. Saulge od Molly Clarke), którego dwaj synowie: Ru - mian xo m. (ur. 1936, od Pestka) – użyty w kraju i Ramzes xo m. (ur. 1937, od Jordi) – użyty w hodowli niemieckiej, pozostawili po sobie doskonałe użytkowo potomstwo. Jeden z prawnuków og. Rumian – og. Alkierz (ur. 1977, Lorison xx – Alkowa po Hannibal) należał do najlepszych polskich koni w WKKW. W 1988 r. zajął indywidualnie 13. miejsce na IO w Seulu (4. miejsce zespołowo). Obecnie z nadzieją możemy spoglądać na wyniki koni ujeżdżeniowych rasy wielkopolskiej. Breakdance (ex Bombastic) wlkp. (Fred sp – Bossa Nova wlkp./Carba - no hol.), hodowli Krzysztofa Lika, pod swoją właścicielką, zawodniczką Aleksandrą Szulc, tylko w ostatnich mie - siącach podczas czterogwiazdkowych zawodów między - narodowych dwukrotnie zajął 2 miejsce w konkursach Grand Prix Special i Grand Prix w Pilisjaszfalu (Budapest region). Podczas CDI3* w Zakrzowie wywalczył 3. miejsce. A zeszłoroczne zawody w Samorin zaowocowały czwartymi miejscami w GPS, GP oraz GPFS. Koniem, na którego wyniki także należałoby zwrócić uwagę, jest Mistrz Polski Seniorów w ujeżdżeniu z 2020 r., RON wlkp. (Samba Hit II brdbg – Rewia wlkp./Rabuś wlkp.), hodowli Małgorzaty Lisieckiej z Bojanowa, własno - ści Bartosza Jury, który startuje pod Magdaleną Jurą. KONIE RASY WIELKOPOLSKIEJ Ewa Jakubowska PZHK 84 3/2022 H & B F E L I E T O N