Horse&Business 3/2023

1 słomka ≠ 1 dawka Jedna słomka nasienia to najmniejsza niepodzielna ob - jętość nasienia mrożonego, jaką możemy otrzymać od sprzedawcy. Właściciele ogierów decydują się na sprzedaż nasienia mrożonego na słomki, nie na dawki, aby uniknąć nadużyć ze strony hodowców, którzy wykorzystywali lukę w umowach sprzedaży i, płacąc za jedną dawkę, insemi - nowali kilka klaczy. Najczęściej na jedną dawkę przypada od 4 do 8 słomek. Nasienie ogierów poddawane procesowi mrożenia pa - kowane jest do plastikowych słomek o pojemności 0,5 ml. Jedna słomka zawiera ustaloną objętość i koncentrację nasienia. Rozmrażając podaną przez producenta nasienia odpowiednią liczbę słomek, otrzymujemy dawkę potrzebną na jednokrotne podanie dla jednej klaczy. Dawka nasienia mrożonego to taka ilość nasienia o określonej objętości i jakości, która jest potrzebna do uzyskania realnych szans na zaźrebienie prawidłowo prowadzonej, zdrowej klaczy. Stacja wydająca nasie - nie powinna każdorazowo poinformować kupującego, najlepiej w formie protokołu załączonego do nasienia, o objętości słomki, koncentracji plemników, ruchliwo - ści plemników przed i po mrożeniu oraz o liczbie słomek przypadających na jedną dawkę. Jeżeli nie otrzymamy takich informacji, nie mamy możliwości dowiedzieć się, czy mamy odpowiednią ilość nasienia do zapłodnienia naszej klaczy, czy nie. Liczby i normy Na podstawie wieloletnich badań ustalono liczbę funkcjo - nalnie kompetentnych plemników, która powinna być po - dana klaczy, aby maksymalnie zwiększyć szanse na uzyska - nie ciąży. Zgodnie z wytycznymi Światowej Federacji Hodow - ców Koni Sportowych (WBFSH) dotyczącymi standar - dów jakościowych dla produkcji nasienia mrożonego ogierów, dawka nasienia mrożonego powinna zawierać minimum 250 milionów plemników o ruchu postępo - wym, a minimalna ruchliwość plemników powinna wy - nosić 35%. Liczba słomek przypadająca na dawkę musi być taka, aby zapewnić wymagane minimum 250 milionów plem - ników o ruchu postępowym w dawce. Liczba słomek na dawkę wynika zatem z objętości, koncentracji i jakości nasienia ogiera, a także z procedur stosowanych do mro - żenia nasienia. W trakcie procesu mrożenia obliczana jest koncentracja plemników w jednym mililitrze nasienia. Je - żeli przykładowo mamy do czynienia z nasieniem o kon - centracji 400 mln/ml, a ruchliwość nasienia po rozmro - żeniu wynosi 35%, to oznacza, że w 1 mililitrze nasienia jest 140 mln plemników o ruchu postępowym (400 mln x 35% = 140 mln). Aby zapewnić wymagane 250 mln plemników, potrzebujemy 2 mililitry nasienia, czyli 4 słomki o objętości 0,5 ml. Liczba słomek przypadają - cych na dawkę może różnić się nie tylko między stacjami, ale również między ogierami, a czasem także pomiędzy różnymi partiami nasienia od tego samego ogiera. Żywotność ≠ płodność Zapłodnienie to złożony proces, wymagający obecności funkcjonalnych komórki jajowej i plemnika w odpowied - nim miejscu o odpowiednim czasie. Musimy pamiętać też o tym, że ruchliwość plemników nie jest jednoznaczna z płodnością plemników. To znaczy, że plemnik, który się nie porusza, nie ma zdolności do zapłodnienia, natomiast ten, który się porusza, może – ale nie musi – posiadać zdol - ności do zapłodnienia. Oczywiście, im wyższa żywotność plemników, tym większa szansa na wyższą płodność i odwrotnie – wraz ze spadkiem żywotności zazwyczaj spada skuteczność inse - minacji. Jak zawsze, istnieją wyjątki od reguły. Są ogiery, których nasienie cechuje się żywotnością poniżej dopusz - czalnej normy, a klacze po inseminacji tym nasieniem po - zostają źrebne, a są też ogiery, których nasienie spełnia 44 3/2023 H & B Z D R OW I E