konia. Takie sprawdzenie wymaga jednak nieco doświadczenia. By wyrobić sobie wyczucie, można przeprowadzać ten test przez kilka dni, a także porównać wynik pomiaru z innymi końmi Czym grozi odwodnienie? Odwodnienie organizmu może mieć groźne dla zdrowia konsekwencje, a niektóre z nich nie są kojarzone z zaburzeniami gospodarki wodno-elektrolitowej: • zakrztuszenie – zmniejszone wydzielanie śliny i mniej nawodnione błony śluzowe układu pokarmowego sprawiają, że przełykana pasza może zatrzymać się w przełyku, • kolka – odwodnienie w połączeniu z pobieraniem siana lub pastwiska w czasie suszy może prowadzić do kolki związanej z zatkaniem światła jelita. Niewystarczające nawodnienie organizmu prowadzi do spowolnienia pracy jelit i może zahamować ruch pokarmu. Stopień odwodnienia jest często powiązany z ciężkością kolki, • stres cieplny – długotrwała ekspozycja organizmu na wysoką temperaturę może prowadzić do pogorszenia wydolności jego funkcji. Sygnałami stresu cieplnego są: obfite pocenie się lub mniejsze niż zwykle, gorąca skóra, osłabienie mięśni, potykanie się, przyspieszony oddech, szybkie tętno, często apatia, spowolnienie i mniejszy apetyt. Przedłużający się stres cieplny może wywołać groźny dla życia udar cieplny, • udar cieplny – stan, w którym naturalne mechanizmy chłodzenia organizmu są niewystarczające, a temperatura ciała wzrasta powyżej normy. Długotrwały, duży wzrost temperatury ciała skutkuje potencjalnie śmiertelnym uszkodzeniem komórek, który może prowadzić do dysfunkcji układu nerwowego i narządów wewnętrznych. W przypadku podejrzenia u konia udaru cieplnego należy jak najszybciej wezwać lekarza weterynarii! Stan ten pogłębia się bardzo szybko i zagraża życiu zwierzęcia. Jak postępować w upale? Przygotowując konia do pracy lub transportu w upalny dzień, należy upewnić się, że jest on dobrze nawodniony, przez kilka poprzedzających dni podając mu elektrolity. Jeśli koń z jakichś względów musi pracować w upalnej pogodzie, warto jeszcze przed rozpoczęciem treningu schłodzić jego ciało wodą. Podczas dłuższego wysiłku w gorący dzień można okrywać zad i szyję lekkim materiałem zmoczonym zimną wodą. Ważne, by taki okład regularnie odświeżać w chłodnej wodzie. Zaznaczyć tu trzeba, że często powtarzana teza, iż koń nie może pić podczas pracy, jest nieprawdziwa. Koń może pić w trakcie pracy, a podczas wielogodzinnego wysiłku nawet musi. Trenując w wysokiej temperaturze, gdy koń obficie się poci, elektrolity należy podawać zarówno przed, jak i po treningu. Efektywne nawodnienie po wysiłku Konie po pracy w upale mogą wypić nawet do 20 litrów wody. Aby uzyskać maksymalny efekt nawodnienia, koń musi po treningu pić tyle, ile chce, tak szybko, jak to możliwe. Jeśli ten moment spożycia zostanie ograniczony, koń straci część odruchu pragnienia i ogólnie będzie pić mniej. Dobrze jest, gdy woda podana bezpośrednio po treningu zawiera elektrolity. Uzupełnią one częściowo stratę powstałą w wyniku spocenia się w trakcie wysiłku. Napicie się dużej ilości wody, gdy koń ma niedobory elektrolitowe, pogorszy równowagę wodno-elektrolitową organizmu. Właściwe żywienie By właściwie skomponować dietę konia w upałach, należy kierować się kilkoma wytycznymi: • mniejsze posiłki – zakładając, że cały organizm jest poddany wysiłkowi walki z upałem, żywienie powinno go wspierać, a nie obciążać. Posiłki powinny być zmniejszone, by nie wypełniać układu pokarmowego dużymi masami pokarmu. Spożycie posiłku wiąże się z nasileniem procesów metabolicznych oraz usuwaniem zbędnych produktów przemiany materii, co generuje potrzebę większej ilości płynów, • antyoksydanty – stres cieplny powoduje stres oksydacyjny, czyli zwiększoną produkcję wolnych rodników. Pasza i dodatki bogate w antyoksydanty będą sprzyjały poprawie odporności organizmu. Z pomocą przychodzą nam zioła, spirulina, kurkuma oraz witaminy E czy C, • mokre posiłki – w miarę możliwości paszę treściwą warto podawać na mokro. Produktem, który konie chętnie pobierają, a można w nim dostarczyć sporą ilość wody, jest mesz. Ważne, żeby wybrać mesz niskoskrobiowy i pamiętać o stopniowym jego wprowadzeniu do diety. Szczególnie narażone Konie to zwierzęta o dużej masie mięśniowej, których jedynym mechanizmem regulującym nadmiar ciepła jest pocenie się. Ich ciała dość powoli się nagrzewają, ale także powoli schładzają. W czasie upałów szczególną uwagę zwrócić należy na konie starsze, otyłe, młode, a także chore – te z problemami kardiologicznymi, oddechowymi i metabolicznymi. aa Bez wystarczającej ilości elektrolitów komórki nie są w stanie przyswoić płynów, a tym samym nie są w stanie utrzymać optymalnego poziomu nawodnienia tkanek. 98 3/2024 H & B ŻYWIENIE
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz