HORSE&BUSINESS 3/2025

ciemniejszą barwą i widoczne są na powierzchni żującej siekacza. Poszczególne siekacze wyrzynają się oraz następuje ich wymiana na zęby stałe w różnym czasie. W związku z tym czas ich ścierania i w pewnym sensie „utraty” będzie uzależniony od zęba, którego będziemy brali pod uwagę. Fakt ten został wykorzystany jako podstawa do określania wieku koni od okresu lat 6 do około 12 lat. „Szybkie strzały”, czyli na szybko o siekaczach Bruzda Galvanyego to struktura, która pojawia się na okrajku w wieku mniej więcej 10 lat. Pozwala orientacyjnie określić wiek konia. Dane uzyskiwane tą metodą są mało precyzyjne, dlatego wykorzystanie tego „wskaźnika” jest dyskusyjne. Haki na okrajkach pojawiają się z kolei w wieku 6-7 i 15 lat. Związane jest to ze zmianami w budowie konia, pojawiającymi się wraz z wiekiem. Siekacze u koni młodych są bardziej eliptyczne, aby wraz z wiekiem stać się bardziej okrągłymi, następnie trójkątnymi i w późnym wieku owalnymi. Jeśli chodzi o wygląd zewnętrzny, to należy pamiętać o tym, że w zależności od sposobu utrzymania, diety, uwarunkowań środowiskowych, a czasami również rasy i stopnia wysycenia substancjami mineralnymi zębów mogą one mniej lub bardziej różnić się u poszczególnych osobników. Kiedy do stomatologa? Warto odnotować, że pewne odstępstwa od powyższych wartości są dopuszczalne. Jeśli jednak wyraźne różnice w harmonogramie wyrzynania się zębów lub ich wymiany występują u jednego konia lub w tym procesie jest zauważalna długotrwała asymetria (np. z jednej strony zęby są już w pełni wyrżnięte, a z drugiej dopiero zaczynają się pojawiać), wtedy warto – bez względu na wiek konia – skorzystać z usług stomatologa weterynaryjnego koni. Jego pomoc będzie nieoceniona w diagnozowaniu obecności potencjalnie występujących patologii. Jeśli badanie stomatologiczne konia nie wykaże żadnych patologii, to będzie to powód do zadowolenia właściciela. Jeśli jednak wynik będzie niekorzystny dla pacjenta, lekarz weterynarii może podjąć odpowiednie działania. Mogą one obejmować ekstrakcje przetrwałych zębów mlecznych lub tarnikowanie korekcyjne (interwencyjne), mogą też być zalecone odpowiednia dieta lub sposób zadawania paszy. Coraz powszechniejsze jest również kooperatywne działanie Tab. 1. Czas starcia rejestrów Czas starcia rejestrów Górne Dolne Cęgi .01 6 lat 9 lat Średniaki .02 7 lat 10 lat Okrajki .03 8 lat 11 lat Przekroje zębów siecznych tych samych zębów na różnej głębokości − widoczna charakterystyczna zmiana kształtu, którą możemy obserwować u koni wraz z wiekiem Rejestry, czyli lejki szkliwa, uwidocznione na zdjęciu rtg (dolne mają 6 mm głębokości, górne − 12 mm) Fot. 3 x Piotr Łoś H & B zdrowie 56 3/2025

RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz