Horse&Business 4/2022

Z  kim zawodnik rozmawia najwięcej podczas trenin - gów czy startów? Okazuje się, że wcale nie z tre - nerem czy znajomymi z klubu, a z samym sobą. Wszystkie myśli, zdania, stwierdzenia oraz słowa, które wypowiada w myślach, są formą autorozmowy. Proces ten dzieje się nieustannie w jego głowie. Co ważniejsze, dialog wewnętrzny może się stawać coraz bardziej rozbudowany i angażujący, zarówno u zawodników, jak i u trenerów, w sytuacjach, gdy stają do rywalizacji na ważnych i wyma - gających imprezach sportowych. Wycisz myśli „Wyłączenie” myślenia dla większości osób wydaje się trud - ne albo wręcz niewykonalne. Oczywiście, istnieją metody i techniki, takie jak chociażby medytacja czy mindfulness, które pomagają wyciszać myśli, ale dla osób niemających wprawy w ich stosowaniu próba „niemyślenia” lub „myśle - nia o niczym” może się zakończyć jeszcze większym bałaga - nem w głowie. Ten ciągły potok myśli, który z większym lub mniejszym natężeniem przepływa przez głowę, nazywamy w sporcie dialogiem wewnętrznym. Ma on wpływ między innymi na to, jak się czujemy, i na nasze emocje. Łatwo mo - żemy dostrzec, jak środowisko zewnętrzne wpływa na nasz nastrój. Możemy wstać z łóżka w zupełnie innym humorze, gdy rano za oknem zobaczymy piękne słońce aniżeli ciem - ne chmury i siąpiący deszcz. Natomiast nasze środowisko wewnętrzne, czyli to, co mamy w naszych głowach, będzie oddziaływało na emocje i nastrój jeszcze mocniej. Dialog we - wnętrzny będzie miał też wpływ na poziom wykonania spor - towego oraz to, jak zawodnik czuje się podczas treningu czy startu oraz z jakim nastawieniem do nich podchodzi. To, co ważne, to fakt, że jeśli konkretna forma dialogu wewnętrz - nego będzie się powtarzać wystarczająco długo, może to do - prowadzić do wykształcenia się u zawodnika przekonań na pewien temat. Na przykład zawodnik ma przejechać parkur w deszczu. W jego głowie zaczynają się pojawiać myśli: „Nie - nawidzę, jak pada. Od razu mam mokre wodze, a do tego koń zaczyna się ślizgać. Jeszcze brakuje tego, by pojawiły się kałuże na odskokach”. Takie myślenie może wywołać niepo - kój, strach czy wyższy poziom stresu, co może mieć wpływ na poziom wykonania sportowego. Jeśli takie sytuacje będą się powtarzać i sposób myślenia pozostanie taki sam, to po pewnym czasie u zawodnika może się wykształcić przekona - nie, że udany start w zawodach przy niesprzyjającej pogo - dzie jest niezwykle trudny bądź niemożliwy. Jak to działa? Wśród zawodników i trenerów panuje powszechne prze - konanie, że to różne sytuacje i zdarzenia wpływają na to, jak się czujemy i zachowujemy. Coś się dzieje i „normal - ne” jest, że zareagujemy na to w konkretny sposób. Star - towi w zawodach musi towarzyszyć stres, przyspieszenie konkursu wywoła panikę i dezorientację, a drugie miejsce w Grand Prix na międzynarodowych zawodach zawsze wiąże się z radością i satysfakcją. Nic bardziej mylnego. To nie same sytuacje i wydarzenia dyktują, jak będziemy się czuć i zachowywać. Psychologia na różne zdarzenia patrzy w sposób neutralny. One po prostu się dzieją. To w nas jest coś takiego, co sprawia, że zareagujemy na nie w indywi - dualny dla siebie sposób. By to lepiej zrozumieć, pomocny będzie model ABC, który jasno pokazuje, jak wspomniane wyżej myśli i przekonania wpływają na to, jak się czujemy i jak się zachowujemy. ABC jest akronimem od trzech an - gielskich słów: activating event – zdarzenie aktywujące, beliefs – przekonania oraz consequences – konsekwencje: Nasza interpretacja zdarzenia będzie miała dużo większy wpływ na to, jak zareagujemy i jakie emocje będziemy odczuwać, niż sama sytuacja. Ważne wskazówki Przy budowaniu swojego indywidualnego wspierają- cego dialogu wewnętrznego warto pamiętać o kilku wskazówkach: • Staraj się być bardziej optymistyczny niż pesymi- styczny – koncentruj się na tym, co możesz zrobić, a nie na tym, co jest niewykonalne lub zbyt trudne. Odwołuj się do swoich mocnych stron oraz wcześ- niejszych sukcesów. • Bądź realistyczny – wspierający dialog wewnętrzny to coś więcej niż pozytywne myślenie. Nie zakłamuj rzeczywistości, ale rozmawiaj ze sobą tak, byś mógł sobie uwierzyć. • Staraj się być tu i teraz, a nie w przeszłości czy przy- szłości. • Szukaj rozwiązań – podchodź do trudności jak do wyzwań, a nie zagrożeń czy problemów, z którymi nie można sobie poradzić. • Próbuj koncentrować się na procesie, a nie na sa- mym rezultacie. • Skupiaj się na tym, co masz pod kontrolą. 47 4/2022 H & B Z D R OW I E