HORSE&BUSINESS 4/2023

Kolejny ważny aspekt urazowości to podłoże. Jednakże obecnie w większości ośrodków jeździeckich przeważnie jest ono dobrej jakości. Przyczyną różnych rodzajów kontuzji jest nie tylko dyscyplina jeździecka, w której jest użytkowany dany osobnik, ale także poziom, na jakim koń jest trenowany. Na przykład niższego stopnia konkursy ujeżdżeniowe predysponują do zapalenia przyczepu bliższego mięśnia międzykostnego kończyn miednicznych (z ang. PSD – Proximal Suspensory Desmitis). Z kolei u koni biorących udział w wyższej randze zawodów często obserwuje się zapalenie o charakterze zwyrodnieniowym w obrębie dalszych pięter stawu skokowego (z ang. OA – Osteoartritis). Poniżej przedstawione zostały najczęściej występujące kontuzje. PSD Zazwyczaj charakteryzuje się kulawizną, która jest bardziej widoczna, gdy u lonżowanego konia kończyna chora jest na zewnątrz. Przeważnie dotyczy kończyn miednicznych u koni będących w zaawansowanym treningu. Jest to powiązane ze specyfiką ruchu, jako akumulowanie i sumowanie ciągłych przeciążeń. Czasami modyfikacja programu treningowego lub zmiana podłoża na zbyt grząskie mogą być kluczowe dla efektów leczenia i przedłużać rekonwalescencję (fot. 1 i 2). Całkowity czas leczenia zajmuje około ośmiu miesięcy, tak więc powrót do udziału w zawodach w tym samym roku, w którym wystąpiła kontuzja, jest raczej niemożliwy. PSD kończyn piersiowych PSD kończyn piersiowych dotyczy przeważnie młodych koni i może być powiązany z uszkodzeniem stawu nadgarstkowego, jego przeprostowaniem w trakcie nadmiernego unoszenia kończyn. Kulawizna może ustępować, jeżeli koń ma przerwę w treningu, i nawracać po ponownym rozpoczęciu pracy. W diagnostyce tego schorzenia złotym standardem jest badanie USG, lecz czasami pomocne okazuje się też badanie RTG. Szczególnie wtedy, gdy występują także zmiany kostne, które świadczą o zaawansowaniu choroby. Uznaje się, że uszkodzenie dotyczące kończyn piersiowych, jeżeli można tak powiedzieć, jest korzystniejsze niż kończyn miednicznych. Choroby mięśnia międzykostnego Choroby mięśnia międzykostnego, ze względu na jego budowę, mogą też dotyczyć jego ramion (inna nazwa „gałęzi”). Uszkodzenie ramienia mięśnia międzykostnego ma zazwyczaj ostry przebieg. Charakteryzuje się wyraźnym jednostronnym obrzękiem okolicy stawu pęcinowego od zewnątrz lub od przyśrodka kończyny. Nawroty choroby zdarzają się często. Jak można przypuszczać, do czynników predysponujących należą postawa konia, na przykład rozbieżna, a takUszkodzenie przyczepu bliższego mięśnia międzykostnego (PSD), kończyna miedniczna, przekrój podłużny. Po prawej stronie echogramu widoczne zmniejszenie wysycenia oraz pogrubienie. Po lewej stronie obraz prawidłowy dla porównania 1 Uszkodzenie przyczepu bliższego mięśnia międzykostnego (PSD), kończyna miedniczna, przekrój poprzeczny. Po prawej stronie echogramu widoczne zmniejszenie wysycenia oraz zwiększenie obrysu (strzałka). Po lewej stronie obraz prawidłowy dla porównania 2 Uszkodzenie przyczepu dalszego (ramienia/gałęzi) mięśnia międzykostnego do trzeszczki pęcinowej, przekrój podłużny. Po prawej stronie echogramu widoczne zmniejszenie wysycenia świadczące o stanie zapalnym (strzałka). Po lewej stronie obraz prawidłowy dla porównania 3 Fot. 3 x Radomir Henklewski 68 4/2023 H&B ZDROWIE

RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz