wybrano tętno jako najbardziej rzetelny parametr w tych warunkach. Tętno mierzone było palpacyjnie na tętnicy szyjnej bezpośrednio po zakończeniu wysiłku standardowego przez 2 minuty, z odczytem co 10 s. Wysiłek standardowy obejmował bieg na bieżni stadionu na dystansie 2 km z prędkością 4 min/km. Badanie przeprowadzano w pierwszym i ostatnim dniu zgrupowania. Przyjęto, że wielkość zwolnienia tętna określa stopień ekonomizacji pracy układu krwionośnego, a tym samym zdolność do wykonania większego wysiłku. Średnie wielkości restytucji tętna z drugiego badania były korzystniejsze niż z pierwszego. Całkowity spadek w pierwszym badaniu wynosił 8, a w drugim 9,4. Porównując indywidualne wartości tętna z obu badań, zauważamy, że z jednym wyjątkiem przebiegają one poniżej wartości z drugiego badania. Uzyskane wyniki pozwoliły stwierdzić, że zmiany, jakie zaszły pomiędzy pierwszym i drugim badaniem, zwiększyły adaptację organizmu do wysiłku fizycznego. Częstość tętna przy obciążeniu stosowanym podczas zgrupowania jest wielkością zmienną i indywidualną, a ekonomizacja pracy układów rozwinęła się u badanych indywidualnie. Jak rozwijać i doskonalić? Najprostszym i najbardziej efektywnym sposobem doskonalenia wytrzymałości jest metoda ciągła (bez przerw wypoczynkowych). Zimowa pora roku to najodpowiedniejszy czas na jej doskonalenie. Najprostszym oraz w miarę wiarygodnym sposobem określenia reakcji organizmu na wykonywany wysiłek fizyczny (bieg) będzie tętno, a dokładniej liczba uderzeń serca na 10 s (można przeliczyć na 1 minutę, mnożąc przez 6). Najłatwiej można określić to, licząc tętno przez 10 s na tętnicy szyjnej wspólnej lub bezpośrednio na sercu. Intensywność wysiłku powinna wywoływać reakcję układu krążenia na poziomie II, później III zakresu intensywności. Fot. AdobeStock/Teeradej Wytrzymałość to zdolność do długotrwałego znoszenia przez organizm stanów stresowych wywołanych kompleksowym działaniem bodźców biologicznych i psychicznych, związanych z wykonywanym wysiłkiem fizycznym, szczególnie w warunkach zawodów sportowych. Jak ją kształtować i doskonalić? II. Druga z metod ma charakter pracy przerywanej – stała intensywność pracy, optymalne przerwy wypoczynkowe oraz zmienność liczby powtórzeń: a) metoda powtórzeniowa, b) intensywność stała: interwał długookresowy, średniookresowy i krótkookresowy; III. Ostatnia to metoda startowa: a) długość odcinków – dłuższa, krótsza lub taka jak podczas zawodów, b) intensywność mniejsza, większa lub jak podczas zawodów. Pomiar wytrzymałości Najpopularniejszymi metodami diagnozowania wydolności są: 1. Test Browna – współczynnik Browna, 2. Test Coopera – 12-minutowy bieg po płaskim terenie (miarą jest pokonany dystans), 3. Test Ryhming-Astrand, PWC170, 4. Step-testy: Margarii, Ruffiera. Badania własne autora nad wpływem czternastodniowego treningu o charakterze wytrzymałościowym na układ krążenia jeźdźca WKKW przeprowadzono podczas jednego ze zgrupowań sportowych. Wykazały one, że poziom wytrzymałości wskutek zastosowanych obciążeń treningowych uległ poprawie. Wszyscy jeźdźcy uczestniczyli w treningach ukierunkowanych na pracę tlenową. Spośród wielu wskaźników charakteryzujących stan organizmu Wytrzymałość silnie powiązana z wydolnością stopniowo wzrasta w przedziale 6-10 lat, aby po 20. roku życia osiągnąć szczyt i później stopniowo spadać. 4/2024 43 H & B szkoła jeżdziecka
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz