być dużo mniejszy od drugiego), więc ważne jest, aby ze szczególną uwagą wykonać badanie USG oraz wykluczyć możliwość pomylenia zarodków z cystami. Jeżeli klacz jest regularnie badana, warto odnotowywać wszystkie torbiele endometrialne wraz z ich wielkościami, co ułatwia późniejsze badanie na źrebność. Nie posiadając wiedzy na temat obecności cyst w macicy danej klaczy, przy podejrzeniu ciąży mnogiej po kilku dniach należy powtórzyć badanie, żeby uniknąć nieprawidłowej diagnozy (ewentualna cysta nie zmieni swojego położenia ani wielkości). Informacje na temat mnogiej owulacji w danej rui będą sugerowały, aby zwrócić szczególną uwagę na każdy twór przypominający ciążę. Przerwanie ciąży W przypadku stwierdzenia ciąży bliźniaczej u klaczy hodowcy i lekarze weterynarii mają do dyspozycji kilka dróg postępowania. Najczęściej stosowaną metodą jest redukcja jednego zarodka, czyli celowe przerwanie rozwoju jednego z zarodków, co zwiększa szanse na pomyślne donoszenie drugiego zarodka. Zabieg ten przeprowadza się pod kontrolą USG, a jego skuteczność na wczesnym etapie jest wysoka. Najbezpieczniejsza eliminacja jednego z pęcherzyków zarodkowych jest możliwa do 16. dnia ciąży. Wtedy jeszcze zarodki migrują po macicy, za czym idzie możliwość rozsunięcia ich i usunięcia jednego w dalekiej odległości od drugiego, co zmniejsza ryzyko uszkodzenia jednocześnie obu zarodków. Wybór redukowanego zarodka zależy od jego wielkości, dostępności oraz ewentualnych cech nieprawidłowego rozwoju. Kilka dni po zabiegu warto przeprowadzić kontrolne USG, aby sprawdzić, czy pozostawiony zarodek się utrzymał i prawidłowo się rozwija. Około 17. dnia dochodzi do fiksacji pęcherzyków zarodkowych w macicy i od tego momentu skuteczne usunięcie zarodka poprzez manualną redukcję jest utrudnione, zwłaszcza gdy zarodki umiejscowią się blisko siebie. Powyżej 18. dnia istnieje duże ryzyko, że przy redukcji jednego z pęcherzyków drugi się nie utrzyma. W późniejszym etapie ciąży zostaje nam hormonalna terminacja i kolejna próba zaźrebienia klaczy w danym sezonie. Przerwanie ciąży za pomocą hormonów powinno nastąpić do 35. dnia, w późniejszym terminie będą już wykształcone kubki endometrialne, które zablokują możliwość kolejnego zaźrebienia klaczy w danym sezonie (brak Starsze klacze, a także klacze, które były już kiedyś w ciąży bliźniaczej, są bardziej podatne na tego typu zjawisko, choć u starszych klaczy częściej dochodzi do wczesnej zamieralności zarodków. Dodatkowo sezon rozrodczy może mieć wpływ na częstość występowania ciąż mnogich – wczesna wiosna sprzyja większej liczbie owulacji. Szereg komplikacji Ciąża bliźniacza niesie za sobą szereg komplikacji, które mogą dotknąć zarówno klacz, jak i płody. U klaczy może dojść do poronienia, które ma miejsce w ok. 80- -90% przypadków ciąż mnogich. Jeżeli ciąża się utrzyma, zazwyczaj zakończy się trudnym porodem, który może prowadzić do poważnych obrażeń narządów rodnych klaczy, a nawet do jej śmierci. Ponadto u klaczy występuje większe ryzyko rozwoju zakażeń macicy, co może skutkować problemami z późniejszym zajściem w ciążę. Dla źrebiąt ciąża bliźniacza stanowi równie duże zagrożenie. W wielu przypadkach jedno lub oba źrebięta są niedorozwinięte, mają problemy z przeżyciem lub umierają w trakcie lub krótko po porodzie. Często dochodzi do obumarcia jednego z płodów, co może prowadzić do infekcji lub komplikacji dla drugiego płodu i matki. Z ekonomicznego punktu widzenia ciąża bliźniacza również jest niekorzystna, generując dodatkowe koszty związane z leczeniem, opieką weterynaryjną oraz potencjalnymi stratami hodowlanymi. Raczej nie zdarzają się sytuacje, w których oboje bliźniąt, nawet jeśli przeżyją długie lata, będą prawidłowo się rozwijać, rosnąć i będą mogły zostać wykorzystane w dalszej hodowli. Właściwe rozpoznanie Wczesne wykrycie ciąży bliźniaczej jest bardzo istotne dla dalszych decyzji związanych z tym stanem. Najczęściej wykorzystywaną metodą diagnostyczną jest badanie ultrasonograficzne (USG), które pozwala na wczesne rozpoznanie ciąży mnogiej, już po 14-16 dniach od owulacji. Diagnostyka ultrasonograficzna przy sumiennym przeskanowaniu całej macicy pozwala na dokładne określenie liczby zarodków oraz ich lokalizacji, co jest niezbędne do podjęcia odpowiednich decyzji terapeutycznych. Mnoga owulacja to zazwyczaj owulacja asynchroniczna (jeden z pęcherzyków zarodkowych może Świadomość problematyki ciąż bliźniaczych i odpowiednie zarządzanie rozrodem są kluczowe dla minimalizacji ryzyka i zapewnienia zdrowia klaczy oraz potencjalnych źrebiąt. 52 4/2024 H & B zdrowie
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz