reklama lokalnie agresywne. Na podstawie obrazu makroskopowego sarkoidy dzieli się na pięć typów klinicznych. Przyczyny powstawania oraz ich podłoże są mało poznane, jednak właściwa diagnoza i przyporządkowanie zmiany do odpowiedniego typu jest istotne pod względem ustalenia dalszego postępowania. Rodzaje sarkoidów Wyróżnia się następujące typy sarkoidów: 1. „Okultystyczne”, ukryte – jest to najłagodniejsza forma, zwykle charakteryzują się powolnym wzrostem, miejscowym wyłysieniem, czasami hiperkeratozą lub małymi śródskórnymi guzkami. Powierzchnia tych zmian może się łuszczyć, można zauważyć zmianę w gęstości sierści, jej kolorze i długości. Najczęściej występują na przyśrodkowej stronie ud, szyi i głowie. Sarkoidy tego typu mogą rozwijać się i przechodzić w sarkoidy brodawkowate i guzowate. W przypadku niepełnej resekcji chirurgicznej występuje duże ryzyko nawrotów. 2. Brodawkowate – są to zmiany o słabo zaznaczonych brzegach, o brodawkowatej powierzchni. Skóra w zmienionym miejscu jest wyłysiała, występują na niej guzki. Najczęściej są to zmiany wielkości do 6 cm, miejsca predylekcyjne to pachy, pachwiny, tułów, szyja oraz miejsca ran na głowie. 3. Guzowate – trzecia pod względem stopnia zaawansowania postać choroby. Wyróżnia się dwa podtypy zmian guzowatych, sarkoidy tego typu mogą przerodzić się w bardziej agresywną postać fibroblastyczną. Do podtypu A zaliczane są zmiany twarde, dobrze odgraniczone, zwykle kuliste lub owalne guzy zlokalizowane w tkance podskórnej, naskórek jest nienaruszony, są to guzy przesuwalne podczas badania palpacyjnego. W przypadku podtypu B zwykle skóra pokrywająca guzki jest patologicznie zmieniona, z hiperkeratozą, czasami owrzodzeniem, niemożliwe jest przesuwanie skóry nad guzkiem. W obrębie każdego podtypu wyróżnia się jeszcze kolejne podtypy w zależności od stopnia związania skóry z guzem i odgraniczeniem torebki. Wszystkie guzy typu B Podłoże genetyczne może mieć istotny wpływ na rozwój tych nowotworów, a większe ryzyko występuje wśród koni rasy Quarter Horse, Appaloosa i czystej krwi arabskiej. Istnieją doniesienia o potomstwie klaczy z zaawansowanymi sarkoidami, które w wieku 18-24 miesięcy także rozwinęło podobne do matki zmiany na skórze. Bardzo ważnym czynnikiem ryzyka są wszelkiego rodzaju rany, jeśli zwierzę ma kontakt z osobnikiem dotkniętym sarkoidami. Nowotwór może się rozwinąć w każdym rodzaju uszkodzenia skóry, nawet w wyniku takiego mikrourazu, jakim jest miejsce po iniekcji. Sarkoidy mogą powstać w miejscu zranienia nawet do kilku lat po pozornym zagojeniu. Duże ryzyko rozprzestrzenienia się i rozwoju nowych zmian występuje także w przypadku urazów występujących u koni, które już mają sarkoidy. Uważa się, iż rola owadów w transmisji sarkoidów zarówno pomiędzy końmi, jak i w obrębie danego zwierzęcia jest istotna, dlatego też newralgicznym okresem jest sezon pastwiskowy i czas wzmożonej aktywności owadów. Powinno więc dołożyć się wszelkich starań, aby przede wszystkim w tym okresie odseparować chore zwierzę. Omawiany rodzaj nowotworu może pojawić się u konia w każdym wieku, najczęściej pierwsze zmiany obserwuje się w wieku 3-6 lat, jednak najmłodszy opisany przypadek to miesięczne źrebię. Badania przeprowadzone na Cornell University wykazały, że wałachy mają większe ryzyko zachorowania niż ogiery, jednak nie zauważono istotnej różnicy pomiędzy ogierami a klaczami. Najczęstsze lokalizacje Sarkoidy mogą wystąpić w każdym miejscu, jednak za predylekcyjne uważa się następujące okolice: dobrzuszna część ciała, okolica popręgu, głowa, szyja, kończyny, a także części ciała skąpo pokryte sierścią, w których występuje zwiększona potliwość: pachy, pachwiny, okolice zewnętrznych narządów płciowych. Nigdy nie odnotowano sarkoidów w narządach wewnętrznych. Zmiany przez wiele lat mogą pozostawać tego samego rozmiaru lub rosnąć bardzo powoli, jednak niektóre z nich mogą być 4/2024 73 H & B zdrowie
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz