zamknięcie rany po usunięciu sarkoida nie jest możliwe, co przedłuża czas gojenia, - kriochirurgia – wykorzystanie niskich temperatur w celu wymrażania sarkoidów ma zastosowanie tylko w przypadku małych zmian i konieczne jest minimum trzykrotne powtórzenie zabiegu. Metoda niesie za sobą ryzyko uszkodzenia okolicznych tkanek, czasami stosuje się ją w połączeniu z chirurgią tradycyjną, - zastosowanie podwiązek – metoda ta powinna być stosowana z dużą ostrożnością, zawsze w porozumieniu z lekarzem weterynarii, wyłącznie do sarkoidów, które nie mają korzenia sięgającego w głąb tkanek. Stosuje się ją do niektórych podtypów sarkoidów guzowatych, skuteczność jej jest większa w połączeniu z leczeniem miejscowym, stosowana na własną rękę może być ekstremalnie niebezpieczna i skutkować pogorszeniem stanu konia, - chemioterapia miejscowa – wykorzystanie maści zawierających substancje mające na celu wypalenie tkanki nowotworowej. Absolutnie nie wolno stosować żadnych preparatów bez porozumienia z lekarzem weterynarii, produkty zawierające chemioterapeutyki mogą być aplikowane wyłącznie przez lekarza. Jeśli zmian jest dużo, a schemat leczenia wymaga wielu aplikacji, wskazane jest umieszczenia konia w klinice na czas trwania kuracji, - iniekcje do guza – czasami konieczne jest podawanie preparatów leczniczych bezpośrednio do guza, leczenie takie powinno odbywać się w klinice. Ryzyko nawrotu Każda z metod wiąże się z ryzykiem nawrotów, które w przypadku resekcji chirurgicznej mogą mieć związek z niecałkowitym usunięciem zmiany. Większość nawrotów obserwuje się w ciągu pierwszych czterech miesięcy, ale możliwe jest wystąpienie ich w tych samych miejscach nawet po 10-15 latach. Jeśli jest taka możliwość, leczenie powinno być prowadzone w miesiącach zimowych; często w trakcie kuracji, zanim zostanie osiągnięty efekt docelowy, następuje znaczne pogorszenie. W przypadku resekcji chirurgicznej nie zawsze jest możliwość zamknięcia rany, w przypadku terapii miejscowej dąży się do samoistnego odpadnięcia sarkoidów, co wiąże się z powstaniem rany, której gojenie wymaga czasu. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku innych nowotworów, tak też w przypadku sarkoidów czas od rozpoznania do podjęcia leczenia jest kluczowy. Fakt, iż zmiany w początkowym stadium są łatwe do przeoczenia, często opóźnia cały proces. Podjęcie terapii w momencie, gdy zmiany są duże i rozsiane, wyraźnie zmniejsza jej skuteczność. Niemniej jednak w przypadku małych zmian, przy których leczenie będzie podjęte relatywnie szybko, skuteczność i rokowanie są zdecydowanie wyższe. Oczywiście, należy liczyć się z możliwością nawrotów i koniecznością przeprowadzenia kolejnych kuracji, jednak taki koń może normalnie funkcjonować, być użytkowany i nie odczuwać dyskomfortu z powodu nowotworu. W przypadku opóźnienia leczenia – gdy doprowadzi się do sytuacji, w której zmiany sięgają głęboko i jest ich dużo – leczenie nie tylko ma mniejszą skuteczność, ale też wiąże się z dużo większym dyskomfortem dla konia. W takich przypadkach jedna kuracja nigdy nie jest wystarczająca. Pod ścisłą kontrolą Podsumowując, warto zwrócić raz jeszcze uwagę na opisane wcześniej rodzaje sarkoidów. Trzeba mieć świadomość ich różnorodności oraz tego, że mogą wyglądać bardzo niepozornie – jak otarcie, niewielkie skaleczenie czy strupek. W przypadku każdej zmiany na skórze ważne jest, aby bacznie się jej przyglądać i gdy tylko zacznie ona choć trochę niepokoić, niezwłocznie skontaktować się z lekarzem weterynarii. Fakt, że zmiana przez wiele lat pozostaje takich samych rozmiarów, nie oznacza, że niebawem nie zacznie rosnąć. Warto pamiętać, że każda metoda leczenia przy zmianach mniejszych będzie miała zdecydowanie wyższą skuteczność. aa reklama 4/2024 75 H & B zdrowie
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz