• łykanie powietrza: konie pochłaniają powietrze, co prowadzi do charakterystycznych dźwięków, • samookaleczenie: konie mogą gryźć się lub drapać w określonych miejscach ciała. Sposoby na stymulowanie koni Nad sposobami zapobiegania stereotypii, a tym samym również nudy naukowcy zastanawiają się nieustannie, a najpowszechniejsze z nich to zwiększenie czas spędzanego na pastwisku lub wybiegu. Konie potrzebują naturalnego ruchu i możliwości żerowania. Nie jest też obojętne, z kim ten czas spędzają, i oczywiste jest, że najlepszym wyborem będzie stały skład stada, gdzie osobniki według własnych zasad ustalą sposoby interakcji między sobą. Kluczowe są względna niezmienność tego stada i dobór osobników o zrównoważonym temperamencie, tak aby uzupełniały się potrzeby koni. Jest to niezwykle trudne zwłaszcza dla koni sportowych, które często podróżują, dlatego warto przemyśleć, czy dla konia w szczycie kariery nie spróbować zapewnienia również towarzystwa zwierzęcia innego gatunku, znane są przykłady koni przyjaźniących się z kozami, owcami, ptakami psami czy kotami, ale pamiętajmy, że nie może odbywać się to kosztem obniżenia komfortu życia tego potencjalnego końskiego przyjaciela. Należy zapewnić bogate środowisko życia, różnicować teren, na którym przebywają konie, dążyć do całodobowego chowu pozastajennego, a jeśli to niemożliwe, urozmaicać czas spędzony w boksie. Stymulować konie poprzez tzw. wzbogacenia środowiska, czyli zabawki stymulujące do ruchu i wysiłku intelektualnego, różne powierzchnie do żerowania itp. Ograniczyć stres do minimum: zapewnić stabilne środowisko, unikać nagłych zmian, zapewnić odpowiednią opiekę i dobrą dietę. Poszukiwać należy przyczyn i na nie reagować, a w przypadku, gdy stereotypie są związane z chorobą, konieczne jest skonsultowanie się z weterynarzem. Komfort w boksie Również sam boks dla konia, który z racjonalnych przyczyn musi w nim długo przebywać, powinien być skonstruowany tak, aby koń mógł jak najwięcej widzieć, doskonale, jeśli posiada bezpieczne okno wychodzące na zewnątrz budynku, zapewniające wystarczającą ilość światła dziennego dla prawidłowej pracy mózgu – umieszczone na takiej wysokości, aby koń mógł swobodnie obserwować, co dzieje się na zewnątrz. Same ściany boksu powinny być ażurowe, aby koń mógł nawiązywać kontakt boksowy z innymi mieszkańcami stajni, rozmiar boksu powinien być większy niż standardy unijne, aby zwierzę swobodnie się po nim przemieszczało. Jeżeli jest taka możliwość, powinniśmy zapewniać towarzysza, najlepiej w samym boksie lub ostatecznie w sąsiednim. Możliwość widzenia współtowarzyszy powinna być zapewniona również w pozycji leżącej, ponieważ tylko wtedy koń bez szwanku na psychice będzie mógł bezpiecznie zasnąć. Konie potrzebują od 30 minut do trzech godzin snu REM dziennie, w pozycji leżącej – na boku, ale to tylko niewielka część ich nawyków związanych z odpoczynkiem. W sumie większość koni potrzebuje 5-7 godzin snu w ciągu 24 godzin. Faza REM występuje tylko w krótkich okresach, zwykle trwających 10-20 minut, i to właśnie wtedy konie śnią, boks powinien to umożliwić, a podłoże boksu powinno być bezpieczne, aby uniknąć ewentualnego poślizgnięcia. „Zabijacze czasu” Rynek obfituje w różnego rodzaju rozwiązania ograniczające nudę współczesnych koni, siatki na siano, lizawki i gryzaki, zarówno do boksu, jak i na padok. Jak znaleźć najodpowiedniejszy dla konia? Zasada jest prosta: im bardziej naturalny, tym lepiej. Najpopularniejszy „zabijacz czasu” dla boksowanych koni to stosowanie siatek na siano o odpowiedniej gramaturze oczek, dobranych odpowiednio do możliwości pobierania z nich paszy przez konie. Siatki stosujemy, gdy koń nie ma żadnych przeciwskazań zdrowotnych do ich użytkowania i dzięki temu rozwiązaniu spowolnimy pobór siana, co oznacza, że koń dłużej zajmował się będzie tak naturalną dla swojego gatunku czynnością jak wielogodzinne, powolne skubanie suchych traw w małych ilościach oraz ich przeżuwanie. Ważne, aby oczka były dostosowane, ponieważ przy zbyt dużych nie uzyskamy oczekiwanego efektu, a przy zbyt małych bez wcześniejszego przyzwyczajenia konia możemy spowodować ogromną frustrację, a wręcz odmowę pobierania siana. Nic nie zastąpi empatycznej obserwacji i takiej organizacji życia konia, aby czas pobytu w boksie był maksymalnie krótki i całkowicie akceptowalny przez zwierzę. Wtedy nuda nigdy nie eskaluje do poziomu przyczynienia się do zaburzeń behawioralnych w zachowaniu konia i obniżenia jego jakości życia. 4/2025 67 H & B zdrowie
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz