LIDER BIZNESU 2/2022

Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 45 POZIOM WYŻEJ krajową. Z powodzeniem dotrwał do końca PRL. Nawet jeszcze w roku 1992 teren i nasadzenia zlikwidowanych ogródków działkowych stały się bazą dla nowo powstałego parku Sady Żoliborskie. To jednak zieleń zachowana, której warto bronić. Ale słabo przemyślane miejsca nowych nasa - dzeń drzew owocowych mogą stać się zarzewiem konflik - tów. Niektórych trochę drażnią już same opadające kwiaty albo liście. Ale owoce na chodniku mogą rozzło - ścić naprawdę, nawet jeśli to taka drobnica jak czarny bez czy mirabelka. Opowieści o ślizganiu się na śliwce są chyba trochę przesadzone. Widok uma - zanego chodnika jednak i doznania zapachowe, jakich w ciepłe dni dostarcza fermentująca materia owoców, nie zjednuje sympatyków towarowym odmianom drzew owocowych. ZIMA Liczba starych drzew na osiedlach mieszkaniowych w ciągu ostatnich kilkunastu lat spada. Śródpolne zadrzewienia, które znalazły się na osiedlach z wielkiej płyty w postaci starych dziś grusz czy czereśni, nie przedstawiają już dla mieszkańców wartości, choć stanowią historyczny materiał pomologiczny oraz trudny do rekonstrukcji zabytek kul - tury i przyrody ożywionej. Działania naukowców z Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie czy Śląskiego Ogrodu Botanicznego w Radzionkowie pewnie nie odwrócą trendu niszczenia starej „owocówki” naszych osiedli. Na szczęście coraz popularniejsze są oddolne ini - cjatywy ratujące historyczne, lokalne odmiany drzew owo - cowych. W rejonie San Francisco od 2012 r. działa oddział miejskiej partyzantki ogrodniczej o specyficznym profilu działania. Guerrilla Grafters to dosłownie osoby dokonu - jące partyzanckich szczepień drzew owocowych. Trady - cyjne odmiany sadownicze drzew owocowych szczepią na sadzonych przez służby miejskie egzemplarzach odmian ozdobnych. Pomysł prosty i pożyteczny, który znajduje naśladowców m.in . w krajach Mezoameryki. ZŁOTY ŚRODEK Działania w obszarze ogrodnictwa partyzanckiego są jed - nocześnie romantyczne i ekscytujące. Nie zastąpią jednak rozwiązań prawno - - o r g a n i z a c y j n y c h . Zabytkowa zieleń, a tym są przecież również sady pełne historycznych odmian drzew owoco - wych, potrzebuje upo - rządkowania statusu formalno-prawnego. Może być to trudne ze względu na zaszłości prawne i ze względów finansowych, bo wymagałoby ustanowienia funkcji miej - skiego kuratora lub konserwatora zieleni o odpowiednich kompetencjach. Nawet kierowanie zachęt adresowanych do właścicieli prywatnych sadów wymagać będzie nakła - dów finansowych i merytorycznego wsparcia ze strony instytucji miejskich. Wreszcie w zakresie planistycznym niezbędne jest przygotowanie pełnej waloryzacji przyrod - niczej osiedli z uwzględnieniem miejsc cennych kulturowo i objęciem tych miejsc ochroną prawną. Zachowane sady powinny być wpisane do planów zagospodarowania prze - strzennego jako tereny zieleni urządzonej. Wobec braku innych, cenniejszych kulturowo elementów zieleni wyso - kiej, sady, a nawet pojedyncze drzewa owocowe sprzed założeń osiedlowych, stają się bardzo istotne. Zasługują na objęcie ich polityką ochrony dziedzictwa przyrodniczego, ale również na większą uwagę ze strony zwykłych miesz - kańców. Może pochylenie się nad drzewem owocowym w mieście pozwoli znaleźć złoty środek między zielenią ozdobną a uprawą towarową. Wspólnym mianownikiem może być świadomość subtelnego piękna historii kształto - wania krajobrazu. REKLAMA Niepokojące może być to, że rajskie jabłuszka wypierają z miast starze - jące się egzemplarze jabłoni odmian historycznych