Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 55 trendy Cięcia drzew obejmują prace polegające na usunięciu żywej lub martwej części stojącego drzewa. Zwykle jest to usunięcie części lub całości wybranych gałęzi, rzadziej konarów czy pnia, formowanie obejmuje często także pędy. Zazwyczaj wiąże się to z ingerencją w rozmiar korony, zmniejszeniem jej rozpiętości, powierzchni i objętości, czasem też wysokości drzewa. Branża arborystyczna wypracowała wytyczne dla cięć drzew oraz technik alternatywnych pozwalających cięcia ograniczyć do minimum. Czy istnieją ograniczenia dla cięć? Tak i to nie tylko prawne. Zaczynając od formalnych, mamy ograniczenia w rozmiarze cięć. Każdy, kto zamierza ciąć drzewo na swojej nieruchomości, powinien pamiętać o zapisach ustawy o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 roku, tym bardziej że odpowiada za ewentualne uszkodzenie czy zniszczenie drzewa. Zgodnie z art. 87a ustawy prace w obrębie korony drzewa nie mogą prowadzić do usunięcia gałęzi w wymiarze przekraczającym 30% korony, która rozwinęła się w całym okresie rozwoju drzewa. Usunięcie gałęzi w wymiarze przekraczającym 30% korony jest traktowane jako uszkodzenie drzewa, a usunięcie ponad 50% gałęzi stanowi zniszczenie drzewa. Nie dotyczy to prac, które mają na celu usunięcie obumarłych lub nadłamanych gałęzi, utrzymanie uformowanego kształtu korony lub wykonanie specjalistycznego zabiegu przywracającego statykę drzewa. Mamy też formalne, choć pośrednie, ograniczenie dla usuwania gałęzi czy innych części drzewa, które są zasiedlone przez ptaki czy gatunki chronione. Art. 131 pkt 14 ustawy o ochronie przyrody normuje, że kto bez zezwolenia lub wbrew jego warunkom narusza zakazy w stosunku do roślin, zwierząt lub grzybów objętych ochroną gatunkową, podlega karze aresztu albo grzywny. Zgodnie zaś z art. 181 Kodeksu karnego karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8 podlega ten, kto powoduje zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach. Warto pamiętać że korona drzew czy ich pnie mogą być siedliskiem chronionych porostów, grzybów mszaków czy mogą na nich bytować chronione zwierzęta. Gniazda ptasie w czasie lęgów są zawsze chronione, nawet gdy sam ptak nie podlega ochronie gatunkowej (np. gołębie sierpówki czy grzywacze), a usuwanie w gniazd w zasadzie dozwolone jest tylko ze względów sanitarnych lub bezpieczeństwa i w określonych okresach (15.10 do końca lutego). Nietoperze korzystają z dziupli lub innych kryjówek na drzewach przez okrągły rok, podobnie pilchowate, np. popielica. Jeśli więc ciąć bez specjalnych pozwoleń, to upraszczając, tylko w określonym rozmiarze, ograniczonym czasie i tylko części drzewa bez gniazd i innych siedlisk. Ograniczenia dla cięć stwarza także fizjologia drzewa. Drzewa, jako organizmy osiadłe, nie mają możliwości ucieczki przed prześladowcami lub schowania się przed groźnym dla nich żywiołem. Muszą więc mieć mechanizmy umożliwiające tolerowanie utraty części organizmu. Mechanizmy te mają jednak swoje ograniczenia – zależą od gatunku drzewa, jakości siedliska, innych stresów obecnych w środowisku. W szczególności drzewa miejskie, rosnące w niesprzyjającym otoczeniu, mogą mieć obniżoną odporność na uszkodzenia. Wg Europejskiego Standardu Cięć Drzew powinny być one wykonywane w sposób „zapewniający jak najszybsze zamknięcie rany po cięciu i nie powinny wpływać negatywnie na przewidywaną długość życia drzewa”. Dlatego też optymalne warunki do cięcia to dobra witalność drzewa, ogólna dobra kondycja (brak istotnych uszkodzeń, z powodu których funkcje fizjologiczne drzewa byłyby już osłabione), brak istotnych organizmów szkodliwych i chorób oraz odpowiednie warunki środowiskowe (brak suszy, mrozów itp.). Cięcia pozostawiające rany na pniu lub konarach uruchamiają mechanizmy obronne drzewa tzw. grodziowanie mające na celu zabezpieczenie wnętrza drzewa przed zmianą warunków ułatwiającą rozwój grzybów rozkładających drewno. Badania wykazują, że są one najbardziej skuteczne w okresie pełnego ulistnienia, czyli paradoksalnie wtedy, gdy korona jest najpełniejsza. Pełnia sezonu wegetacyjnego jest rekomendowanym okresem dla dużych rozmiarem cięć żywych części drzewa – grożących znaczącymi ranami. Znaczenie ma także zdolność drzew do zarastania ran, potocznie zwanego kalusowaniem. Ponadto niektóre gatunki drzew np. klony lub brzozy mają tendencję do intensywnego wiosennego „płaczu” z ran po cięciach, co znacznie ogranicza możliwość cięć w okresie przed ulistnieniem. Inne ograniczenia dla cięć są związane np. z plonowaniem – drzewa owocowe, czy kwitnieniem, specyficznie dla danego gatunku czy uprzednimi pracami formowania drzewa np. jego głowienia. Warto zapoznać się z rekomendacjami ogrodniczymi, które mogą nie pasować do
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz