LIDER BIZNESU 4/2020

24 raport wydania ok. 30mm, czyli objętość 30 l spływających z 1m 2 nawierzchni uszczelnionej. Jak to przekłada się na przestrzeń? Dla spływa- jącej wody ze 100 m 2 dachu należy znaleźć miejsce dla 3 m 3 wody. Czy beczka rozwiązuje ten problem? Jedna niestety nie. Jednak zieleń w ogrodzie lub na terenie biologicznie czynnym (w tym na dachu) już tak. Aby zagospodarować te 3 m 3 wody potrzebujemy np. zagłębienia o wymiarach 3m x 1m x 1m, co zabiera nam 3 m 2 działki, ale jeżeli wykonamy nieckę głębokości 30 cm tworząc bardziej dyskretne rozwią- zanie, to potrzebujemy powierzchni 10 m², a więc 10% ilości nawierzchni uszczelnionych. Jak to wygląda w skali osiedla mieszkaniowego? Zakładając, że działkama 2000m 2 i uszczel- niamy/zabudowujemy jej połowę, czyli 1000 m 2 to na ‘zieleń retencyjną’ potrzebujemy przeznaczyć 100 m 2 w przypadku niewielkich niecek o średniej głębokości 30 cm. Myślę, że każ- dy zgodzi się, że to nie jest dużo, bo w tym przypadku 5% działki, a do dyspozycji mamy zazwyczaj 30% powierzchni zieleni wymaganej zapisami planów miejscowych, o których pisałamwcześniej. Co istotne - w przypadku szukania miejsca na objętość wody, przepuszczalność gruntu nie ma znacze- nia, bo nie bierze udziału w tej kalkulacji. Dodatkowo, w ka- talogu obiektów wspomagających retencję wody, mamy do dyspozycji również zielone dachy, na których, przy zastoso- waniu odpowiedniej jakości warstw retencyjnych, nietrudno uzyskać retencję wwielkości 30l/m2 nawet w przypadku ‘naj- tańszych’ systemów dachów w uprawie ekstensywnej 2 . Kolejną istotną kwestią jest rozwiązanie problemu większe- go opadu – znamy przecież opady o dużo większym natę- żeniu i dłuższym czasie trwania, ale równocześnie o niższym prawdopodobieństwie niż te wspomniane powyżej. Dwa rozwiązania są w takim przypadku właściwe. Jeżeli w sąsiedz- twie naszej działki istnieje system miejskiej kanalizacji desz- czowej, to on powinien służyć jako tzw. przelew nadmiarowy dla opadu większego (o prawdopodobieństwie mniejszym niż 10%, czyli zdarzający się rzadziej). Ponieważ systemy kana- lizacji w miastach są zazwyczaj przeciążone, korzyść jest taka, że opad trafia tam później i z niższym natężeniem - retencja w miejscu powstania opadu pozwoliła spłaszczyć krzywą opadową, przejmując na siebie najintensywniejszy opad i robiąc miejsce w sieci na odwodnienie terenów, gdzie z róż- nych powodów retencji jeszcze nie wprowadzono lub jest to niemożliwe. Jeżeli natomiast nie ma możliwości podłączenia się do sieci miejskiej, należy przewidzieć więcej miejsca dla wody w terenie, na którym projektujemy/inwestujemy. Ile więcej? Z doświadczenia i badań, które prowadziliśmy razem z zespołem Gdańskich Wód, idealnym byłby zapas na tzw. 3 doby opadu dziesięcioprocentowego. Wracając zatem do wcześniejszych wyliczeń: w przypadku Gdańska wymagane jest zatemmiejsce na spływ wody opadowej w ilości 90l/m2. Jak przekłada się to na przestrzeń? W przypadku naszej ‘mo- delowej’ działki 2000 m2, będzie to 15% działki w przypadku zagłębień niewielkich o głębokości 30 cm, lecz proporcjonal- nie mniej, kiedy jeszcze bardziej zaczniemy różnicować teren, pamiętając, że całość systemu wypełni się bardzo rzadko. Natomiast w okresie suszy roślinność rosnąca w zasięgu funk- cjonalnym obiektów retencyjnych, dzięki siłom kapilarnym i parowaniu, i innym procesom ekologiczno-glebowym, ko- rzystać będzie mogła z wody zgromadzonej w systemie, co złagodzi negatywne skutki suszy. O czym jeszcze należy pamiętać projektując zieleń o funk- cji retencyjnej? Należy starać się łączyć ją w system. Najlepiej Może jednak także ukształtować tę zieleń tak, aby znalazło się w niej miejsce dla wody opadowej. Czy 30% terenu wystarczy? Tak, z powodzeniem. Przypisy: 1 Np. badania zespołu dr Tomasz Jurczak, dr Iwona Wagner, dr Zbigniew Kaczkowski, dr Małgorzata Łapińska, dr Magdalena Urbaniak, mgr Zuzanna Oleksińska, mgr Bogusława Brewińska-Zaraś, mgr Kamil Dawidowicz, Prof. Maciej Zalewski w ramach projektu ‘Ekohydrologiczna rekultywacja zbiorników rekreacyjnych "Arturówek" w Łodzi (LIFE08 ENV/PL/000517)* *https://handelextra.pl/artykuly/237042 ,allegro-zabiera-glos-w-sprawie- programu-darmowych-dostaw 2 Np. system ‘dywan z rozchodnika’ firmy GCL, przy wysokości systemu 8 cm daje nam objętość retencyjną 33l/m 2 3 Na świecie spotkać się można z takimi nazwami jak: SuDS od angielskiego Sustainable Drainage System lub Sustanable Urban Drainage System, tłumaczonego na język polski jako ZSD – Zrównoważone Systemy Drenażu (Kozłowska 2007) lub TRIO – tłumaczenie A. Januchty-Szostak, od 4 pro- cesów: teansport, retencja, infiltracja, oczyszczanie, także WSUD, z angielskiego Water Sensitive Urban Design lub nazywanie rozwiązań z zakresu proekologicznego zagospodarowania wodą opadową jako: zielona infrastrukura, nadając temu szerokiemu pojęciu bardzo wąskie znaczenie...