Lider Biznesu 4/2025

s. 22 Duże drzewa z Flandrii ISSN 2544-7653 nr 4/2025 2025 s. 40 Tulipan i jego kompania Małgorzata i Piotr Halupczok: Pracuś, czyli pasja pod serduchem, s. 18 s. 8 Gardenia: poznaj szczegóły!

„Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy” redaktor naczelny: dr Piotr Łuczak, piotr.luczak@grupamtp.pl stale współpracują: Alicja Cecot, Tomek Ciesielski, Krzysztof Mielicki, Tomasz Szostak, Katarzyna Wójcik reklama: Magdalena Bandurska tel. kom: +48 668 363 974 magdalena.bandurska@grupamtp.pl Anna Marciniak kom: +48 539 190 079 a.marciniak@grupamtp.pl korekta: Ilona Burczyk opracowanie graficzne: Wydawnictwo INWESTOR wydawca: Międzynarodowe Targi Poznańskie Sp. z o.o. ul. Głogowska 14, 60-734 Poznań kolportaż: prenumerata redakcyjna Facebook/Liderbiznesu Instagram/liderbiznesu Wszystkie opublikowane materiały objęte są prawem autorskim. Przedruki i wykorzystanie materiałów możliwe jest wyłącznie za zgodą redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania tekstów i zmiany tytułów nadesłanych materiałów. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i materiałów promocyjnych. Redakcja informuje, że administratorem danych osobowych jest wydawca czasopisma - Międzynarodowe Targi Poznańskie z siedzibą w Poznaniu, ul. Głogowska 14. Dane osobowe będą przetwarzane w celach marketingowych i statystycznych, do momentu ich wycofania. Reklamacje i sprzeciwy dotyczące przetwarzania danych osobowych w serwisie należy zgłaszać drogą elektroniczną na adres e-mail:iod@mtp.pl (Inspektor Ochrony Danych). W razie takiej konieczności dane mogą być udostępniane wyłącznie podmiotom współpracującym z Administratorem w celu realizacji powierzonych im zleceń i usług. Przysługuje Państwu prawo dostępu do treści swoich danych oraz żądania ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, wyrażenia sprzeciwu wobec przetwarzania, wycofania zgody lub wniesienia skargi do organu nadzorczego oraz prawo do przenoszenia danych osobowych. Zapewniamy, że dokładamy wszelkich starań, aby zapewnić środki fizycznej, technicznej i organizacyjnej ochrony danych osobowych przed ich przypadkowym czy umyślnym zniszczeniem, przypadkową utratą, zmianą, nieuprawnionym ujawnieniem, wykorzystaniem czy dostępem, zgodnie ze wszystkimi obowiązującymi przepisami. Druk: CGS Zdjęcia: MTP, archiwum firm, Łuczak, FotoBueno, Pixabay, AdobeStock Największe święto ogrodnictwa w Polsce już niebawem Tegoroczna Gardenia, czyli Międzynarodowe Targi Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, już niebawem: 15-17 października. Możemy uchylić rąbka tajemnicy. Będzie to już dziewiętnasta odsłona doskonale znanego w branży wydarzenia, które tym razem skupi się na poszerzaniu fachowej wiedzy oraz prezentacji nowinek branżowych, szczególnie tych wpisanych w trend inspirowania do rozwiązań przyjaznych środowisku. Gardenia to jeden z najważniejszych eventów branżowych w Polsce i Europie. Co roku przyciąga pasjonatów roślin, ekspertów oraz przedsiębiorców z sektora ogrodniczego. W tym roku w pawilonach 7, 7A, 8 i 8A na Międzynarodowych Targach Poznańskich w programie wydarzeń będą: • XIX Forum „Miejska Sztuka Ogrodowa” – Zieleń. Plan na lepsze miasto; • Mistrzostwa Florystów Polskich „BARWY WOLNOŚCI”– wyjątkowy pokaz kreatywności i sztuki kwiatowej; • Ogród Pokazowy pod hasłem „Iluzja w ogrodzie”– inspiracja dla każdego miłośnika zieleni; • Certyfikowane szkolenie Federacji Arborystów Polskich – profesjonalna edukacja dla branży ogrodniczej; • Strefa Speakers’ Corner – marketing, zieleń miejska i e-commerce w centrum uwagi; • SITO – edukacja, inspiracja i zrównoważony rozwój. Szczegóły gardeniowe przedstawiamy od str. 8. Mamy też nadzieję, że i inne teksty przypadną Państwu do gustu. Polecamy szczególnie reportaż o Centrum ogrodniczym „Pracuś” w Ozimku k. Opola. Udało nam się zatrzymać w biegu właścicieli tego wzorcowego centrum na rozmowę, choć łatwe to nie było. Zapraszamy do lektury. SPIS TREŚCI LIDER TRENDÓW / 4 BLIŻEJ BRANŻY Gardenia szczegóły / 8 Centrum ogrodnicze „Pracuś” / 18 GARDEN BIZNES Ekologicznie i ekonomicznie / 22 Domek ogrodowy: osobisty świat dziecka / 28 Drzewa alejowe / 30 POZIOM WYŻEJ Bergenie i epimedia / 34 Tulipan i jego kompania / 40 TRENDY O czym marzą pszczoły / 46 Cenna materia organiczna z ogrodu / 50 Wieńce i susz roślinny, florystyka / 54 Strefowanie ogrodu / 56 NA TOPIE / 62 BUSEM PRZEZ POLSKIE OGRODY / 66 dr Piotr Łuczak, redaktor naczelny Lidera Biznesu

4 Nr 4/2025 LIDER TRENDÓW Lider Biznesu – Ogrodniczy Magazyn Branżowy cyklicznie przyznaje tytuł LIDERA TRENDÓW. Naszym wyróżnieniem odznaczamy ciekawe innowacje produktowe. Wszak najoryginalniejsze pomysły i ciekawe koncepty są motorem napędowym rynku ogrodniczego. Tym razem nasz redakcyjny certyfikat otrzymują produkty i usługi marki ExpoLab dedykowane dla branży ogrodniczej. ExpoLab: kompleksowe rozwiązania reklamowe W świecie branży ogrodniczej i florystycznej liczy się nie tylko jakość oferowanych produktów, ale także sposób, w jaki są one prezentowane. ExpoLab zapewnia kompleksowe, w pełni dopasowane rozwiązania, które wspierają sprzedaż i budują rozpoznawalność marki – od pierwszego kontaktu wzrokowego po finalny moment zakupu. W ofercie firmy znajdują się m.in.: • opakowania idealnie dopasowane do rodzaju i gabarytów roślin – od pojedynczych doniczek po całe zestawy; • profesjonalna zabudowa targowa – nasze rozwiązania są modułowe, mobilne i łatwe w transporcie, zmieszczą się w samochodzie osobowym, a ich montaż zajmuje minimalną ilość czasu; • ekspozycje sklepowe – tworzymy indywidualne displaye, standy i ekspozytory, które wyróżniają produkt na tle konkurencji; • etykiety odporne na działanie warunków atmosferycznych, które zachowują intensywność kolorów przez długi czas; • banery, flagi, roll-upy oraz oznaczniki ścienne i podłogowe. Decydując się na współpracę z ExpoLab, zyskujesz partnera, który zajmie się Twoim projektem od koncepcji, przez projekt, aż po gotowe rozwiązanie. ExpoLab to część Labo Print S.A. – firmy z ponad 20-letnim doświadczeniem w tworzeniu rozwiązań wspierających sprzedaż i budowaniu wizerunku marek. Zapraszamy do kontaktu! https://expo-lab.eu/ https://laboprint.eu/

Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 5 BLIŻEJ BRANŻY AMAZONE BladeCut do profesjonalnego zarządzania terenami zieleni Amazone rozszerza swoją ofertę do profesjonalnej pielęgnacji terenów zielonych o rotacyjny zespół koszący BladeCut 1800. Ten nowy zespół można łatwo zastosować jako opcję zamienną dla samojezdnej kosiarki Profihopper 1500. Dzięki solidnej konstrukcji i szerokości cięcia wynoszącej 1,80 m osiąga się wysoką wydajność powierzchniową. Standardowy bijakowy zespół koszący w kosiarce Profihopper można szybko i łatwo wymienić na nowy rotacyjny zespół koszący za pomocą systemu łączenia QuickLink. Nowoczesna geometria zespołu tnącego BladeCut 1800 umożliwia nakładanie się noży w szerokim zakresie. Zapewnia to czyste cięcie trawy, nawet podczas pokonywania zakrętów, a także równomierny rozdział poprzeczny ściętego materiału. BladeCut jest używany z bezpośrednim wyrzutem tylnym, przy czym funkcja zbierania Profihopper zostaje wyłączona. Opcjonalnie dostępny jest zestaw do mulczowania ze specjalnie ukształtowanymi nożami. Szeroki kanał prowadzący trawę efektywnie zapobiega zapychaniu. Kosiarka pracuje cicho i dlatego idealnie W dniach 3-5 lipca br. firma Volmary zaprosiła do swojej siedziby w Gawartowej Woli pod Warszawą klientów, gości i partnerów na Dni Otwarte. Mimo początkowego upału każdego dnia firmę odwiedziło kilkaset osób. Zaprezentowano materiał roślinny zarówno w pojemnikach, jak i w gruncie. Dużym zainteresowaniem cieszyły się nowe odmiany dalii, begonii, a także coraz bardziej popularna w Polsce alstromeria, sukulenty czy zaprezentowane nowe odmiany hibiskusów. W ofercie firmy można znaleźć blisko 2000 odmian należących do ponad 800 gatunków. Wyróżniają się w niej m.in. zioła i warzywa do uprawy amatorskiej, których asortyment jest największy na rynku polskim, od tego sezonu z możliwością dostaw w jakości BIO. Oprócz szerokiej prezentacji nowych odmian własnej hodowli wystawa kwiatów wzbogacona została specjalistycznymi prelekcjami wybitnych fachowców z branży ogrodniczej oraz pokazami kulinarnymi. Spotkanie poprowadził dziennikarz telewizyjny, współtwórca programu „Rok w Ogrodzie” Marek Jezierski. < nadaje się do użytku w środowiskach wrażliwych na hałas. Standardowe funkcje ochronne, takie jak tarcze osłonowe, zapobiegają uszkodzeniu noża w przypadku kontaktu z ciałami obcymi, a specjalne wyprofilowanie chroni łożyska noża przed zużyciem. Dobrze przemyślany system nośny zawieszony między dwoma dużymi kołami kopiującymi z przodu a przednimi kołami kosiarki czołowej zapewnia bardzo spokojną pracę. Wysokość cięcia można płynnie regulować w zakresie od 20 do 110 mm, dzięki czemu można ją dostosować do różnych wymagań. W trudnym terenie elastyczne zawieszenie i duże koła kopiujące zapewniają stałą wysokość cięcia. Rolki antypoślizgowe chronią darń przed uszkodzeniem na nierównym terenie. Zapewnia to czyste i profesjonalne cięcie. ŁATWA OBSŁUGA I KONSERWACJA Obsługa i konserwacja są szczególnie przyjazne dla użytkownika. Dzięki zrównoważonemu rozłożeniu masy zespół koszący zapewnia wygodną pracę i można go łatwo podnieść do prac konserwacyjnych. < AMAZONE oferuje teraz rotacyjny zespół koszący BladeCut do kosiarki samojezdnej Profihopper 1500 Dni Otwarte Volmary

6 Nr 4/2025 BLIŻEJ BRANŻY Generalnie we Włoszech, po dwóch kolejnych latach na minusie, sprzedaż maszyn i technologii ogrodniczych w roku 2024 wróciła na plus (+1,5%) z ponad 1,37 milionami sprzedanych sztuk. Wzrost zaobserwowano we wszystkich głównych kategoriach produktów: od nożyc do żywopłotu po kosiarki, wykaszarki i dmuchawy. Natomiast piły łańcuchowe i odśnieżarki odnotowały spadek sprzedaży. Niewielki wzrost odnotowany w ubiegłym roku przerywa negatywny cykl, który rozpoczął się w 2022 roku (-15,2%) i kontynuowany był w 2023 roku (-9%). I chociaż nie przywraca on sektora do rekordowych wolumenów z 2021 roku (1,6 miliona sztuk), to utrzymuje poziomy wyższe niż te sprzed pandemii, kiedy to średnio sprzedawano mniej niż 1,3 miliona sztuk w ciągu dwunastu miesięcy. Wzrost popytu na technologie ogrodnicze obserwowany podczas i po okresie Covid-19 wynika głównie z wzrostu liczby hobbystów ogrodu. Zjawiska te są z kolei konsekwencją „zielonego” stylu życia i dbałości o zieleń dla lepszego osobistego samopoczucia. Jeśli chodzi o wyniki poszczególnych rodzajów produktów, wzrost sprzedaży dotyczył szczególnie nożyc do Maszyny ogrodnicze: włoski rynek odnotowuje lekkie ożywienie Włosi, w przeciwieństwie do Polaków, mają branżowe stowarzyszenie producentów maszyn do ogrodnictwa (Comagarden), które skrzętnie liczy każdy sprzedany na rynku sprzęt. Poniżej publikujemy wyniki sprzedaży maszyn do ogrodnictwa za 2024 r. w Italii. Proszę jedynie wziąć pod uwagę, że nasz kraj liczy 36,5 mln mieszkańców, a Włochy mają ich 59 mln. Nie odważymy się podpowiedzieć, że poniższe cyfry należałoby dla interpretacji dla Polski podzielić przez dwa, ale... warto przyjrzeć się trendom. TEKST I ZDJĘCIE: dr Piotr Łuczak żywopłotu i kosiarek, których sprzedaż wzrosła odpowiednio o 11% (ze 107 tys. do 119 tys. sztuk) i 9% (z 210 tys. do 228 tys.). Kosiarki automatyczne w dalszym ciągu zyskują na udziale w rynku z 36 tys. sprzedanych sztuk (wzrost o ponad 7% w stosunku do około 34 tys. sprzedanych w 2023 roku), osiągając rekordowy poziom. Wykaszarki również zakończyły rok na plusie, zarówno modele spalinowe, jak i elektryczne lub akumulatorowe – sprzedaż tych pierwszych wzrosła z 221 tys. do 231 tys. sztuk (+5%), tych drugich z 108 tys. do 118 tys. sztuk (+9%) – oraz dmuchawy, które odnotowały wzrost o +3% (ze 152 tys. do 157 tys. sztuk). W scenariuszu charakteryzującym się ogólnym wzrostem zakupu i sprzedaży maszyn i urządzeń ogrodniczych trend dla pił łańcuchowych spadł o 13%, o ponad 40 tys. sztuk w porównaniu z 2023 rokiem (spadek z 338 tys. do 295 tys. sztuk). Szczególnie osobliwy trend dotyczy odśnieżarek, których sprzedaż spadła o kolejne 38%, do zaledwie 1200 sprzedanych sztuk. No cóż, zimy są coraz rzadsze… <

Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 7 BLIŻEJ BRANŻY REKLAMA 2023 2024 Zmiana % 2024/2023 Opryskiwacze 3,6 4,0 11,2% Aeratory/Wertykulatory 7,0 7,4 5,1% Rozdrabniacze 10,3 8,2 -19,5% Wykaszarki spalinowe 221,2 231,3 4,5% Wykaszarki/Podkaszarki 108,0 118,1 9,4% Nożyce akumulatorowe 30,6 23,2 -24,3% Piły łańcuchowe 337,7 295,1 -12,6% Glebogryzarki 25,8 26,2 1,3% Sekatory akumulatorowe 55,0 58,5 6,2% Piły na wysięgniku 14,7 21,8 48,6% Kosiarki 210,2 228,2 8,5% Kosiarki automatyczne 33,6 35,8 6,8% Traktory ogrodowe (konsumenckie) 6,7 7,5 10,8% Traktory ogrodowe (komercyjne) 0,9 0,9 0,1% Dmuchawy/Odkurzacze 152,8 157,4 3,0% Odśnieżarki 2,0 1,2 -37,8% Nożyce do żywopłotu 107,1 119,4 11,4% Traktory 21,0 24,1 14,6% Traktory ze skrętem zerowym (konsumenckie) 1,6 1,5 -5,9% Traktory ze skrętem zerowym (komercyjne) 0,6 0,6 0,2% RAZEM 1350,5 1370,2 1,5% Włoski rynek – wyniki dla głównych typów maszyn ogrodniczych w roku 2023 oraz szacunki na rok 2024, liczbowo (w tysiącach sztuk): *Szacunki całkowitego włoskiego rynku na podstawie danych z badań COMAGARDEN – Stowarzyszenie Producentów Maszyn do Ogrodnictwa

8 Nr 4/2025 BLIŻEJ BRANŻY Targi Gardenia 2025: Największe święto ogrodnictwa w Polsce już tej jesieni! Będzie to kolejna odsłona doskonale znanego w branży wydarzenia, które tym razem skupi się na poszerzaniu fachowej wiedzy oraz prezentacji nowinek branżowych, szczególnie tych wpisanych w trend inspirowania do rozwiązań przyjaznych środowisku. To jedno z najważniejszych wydarzeń branżowych w Polsce i Europie, które co roku przyciąga pasjonatów roślin, ekspertów oraz przedsiębiorców z sektora ogrodniczego. Gardenia będzie kontynuowana w terminie jesiennym, tj. 15-17 października, w pawilonach 7, 7A, 8 i 8A na Międzynarodowych Targach Poznańskich. W PROGRAMIE WYDARZEŃ XIX Forum „Miejska Sztuka Ogrodowa” – Zieleń. Plan na lepsze miasto Już po raz dziewiętnasty, tradycyjnie podczas targów Gardenia, społeczność branży zieleni miejskiej spotka się na Forum Miejska Sztuka Ogrodowa. Tegoroczna edycja Przed nami XIX edycja Międzynarodowych Targów Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu GARDENIA 2025, która odbędzie się w dniach 15-17 października na Międzynarodowych Targach Poznańskich. Już teraz warto zapisać tę datę w kalendarzu! TEKST: Anna Sobka ZDJĘCIA: FotoBueno

Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 9 BLIŻEJ BRANŻY odbędzie się pod hasłem „Zieleń. Plan na lepsze miasto” 16 października w Poznaniu. Organizatorem wydarzenia jest redakcja „Zieleń Miejska” (wydawnictwo Abrys) działająca od prawie 20 lat jako kluczowe centrum wiedzy w obszarze zieleni miejskiej. Forum stanowi jedno z największych cyklicznych spotkań ekspertów – architektów krajobrazu, decydentów z urzędów i praktyków zieleni miejskiej. Program Forum obejmie m.in.: • Inspirujące referaty poświęcone strategiom planowania zieleni miejskiej, świadomemu projektowaniu przestrzeni miejskiej, ale też zwiększaniu bioróżnorodności w mieście i budowaniu relacji społecznych na terenach zieleni. • Prezentacja konkretnych rozwiązań i innowacje – solidna dawka aktualnej wiedzy płynącej z doświadczenia biznesu ukierunkowana na efektywną realizację zielonych inwestycji. • Przestrzeń do wartościowych rozmów i nawiązywania branżowych kontaktów. – Naszym celem jest budowanie realnych, miejskich narzędzi i inspiracji tak, aby nasze miasta były nie tylko ładne wizualnie, ale przede wszystkim zrównoważone, zielone i przyjazne dla mieszkańców. Wierzę, że poprzez wymianę doświadczeń i wiedzy w Poznaniu uda nam się zaktywizować jeszcze więcej miast do przemyślanego zarządzania zielenią miejską – mówi Judyta Więcławska, organizatorka Forum. – Tegoroczna edycja koncentruje się na świadomym projektowaniu dla zdrowego miasta. Takim, które łączy piękno z funkcją, inkluzywność z jakością i estetykę z troską o środowisko – dodaje. Forum będzie doskonałą okazją do spotkań przedstawicieli samorządów, branży zieleni miejskiej, architektów krajobrazu, wykonawców i producentów rozwiązań dla zielonej infrastruktury. Udział w wydarzeniu jest bezpłatny. Wymagana jest wcześniejsza rejestracja. Mistrzostwa Florystów Polskich „BARWY WOLNOŚCI” – wyjątkowy pokaz kreatywności i sztuki kwiatowej! Podczas targów Gardenia 2025 odbędzie się jedno z najbardziej prestiżowych wydarzeń w branży florystycznej – Mistrzostwa Florystów Polskich „Barwy Wolności”. Organizowane we współpracy ze Stowarzyszeniem Florystów Polskich mistrzostwa te będą pełne artystycznych wyzwań, rywalizacji na najwyższym poziomie oraz niezapomnianych kompozycji kwiatowych. Jedyny taki konkurs florystyczny w Polsce – uczestnicy zmierzą się w trzech dniach rywalizacji, prezentując swoje umiejętności w tworzeniu zachwycających aranżacji kwiatowych. Temat przewodni: „Barwy Wolności”– motyw mistrzostw podkreśla znaczenie swobody twórczej i różnorodności kompozycji, inspirując uczestników do interpretacji tematu na swój unikalny sposób. Rywalizacja najlepszych florystów – konkurs przyciąga zarówno polskich, jak i zagranicznych ekspertów, którzy prezentują innowacyjne techniki i unikalne podejście do sztuki florystycznej. Ogród Pokazowy pod hasłem „Iluzja w ogrodzie” – inspiracja dla każdego miłośnika zieleni! Ogród Pokazowy organizowany przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Twórców Ogrodów to jedna z najbardziej widowiskowych atrakcji targów Gardenia 2025. To przestrzeń, w której sztuka ogrodowa spotyka się z nowoczesnym projektowaniem i ekologicznymi rozwiązaniami. Zwiedzający będą mieli okazję zobaczyć najnowsze trendy w aranżacji zieleni, odkryć innowacyjne technologie stosowane w ogrodach oraz podziwiać wyjątkowe kompozycje stworzone przez ekspertów. Ogród Pokazowy to nie tylko prezentacja najnowszych trendów, ale również inspiracja dla własnych projektów niezależnie od tego, czy posiadasz ogród, balkon czy taras.

10 Nr 4/2025 BLIŻEJ BRANŻY Certyfikowane szkolenie Federacji Arborystów Polskich – profesjonalna edukacja dla branży ogrodniczej Podczas targów Gardenia 2025 odbędzie się Certyfikowane Szkolenie Federacji Arborystów Polskich, które stanowi doskonałą okazję do podniesienia kwalifikacji w branży ogrodniczej. To wydarzenie skierowane jest do profesjonalistów, którzy chcą zdobyć praktyczną wiedzę i oficjalne potwierdzenie swoich umiejętności. Strefa Speakers’ Corner – marketing, zieleń miejska i e-commerce w centrum uwagi Strefa Speakers’ Corner podczas nadchodzących targów Gardenia 2025 ponownie stanie się miejscem wymiany wiedzy, doświadczeń i inspiracji dla całej branży ogrodniczej. Tegoroczna tematyka wydarzeń koncentruje się wokół aktualnych wyzwań i szans, z jakimi mierzą się firmy zielonego sektora zarówno w przestrzeni miejskiej, jak i w obszarze rozwoju sprzedaży online. • Zieleń miejska przyszłości Jednym z głównych bloków tematycznych będą trendy w zieleni miejskiej na kolejne 5 lat. Prelegenci z OSTO przybliżą najnowsze kierunki w projektowaniu przestrzeni miejskich, uwzględniając aspekty estetyczne, ekologiczne oraz społeczne. • Cyfrowa transformacja i e-commerce Firmy zainteresowane rozwojem sprzedaży online będą mogły zdobyć praktyczną wiedzę od ekspertów z Agencji Widoczni oraz Agencji 1000ideas. Poruszone zostaną m.in.: tematy skutecznego startu w e-commerce, strategii marketingowej zwiększającej zyski, wykorzystania AI w sprzedaży oraz efektywnego prowadzenia kanałów w social mediach. • Spotkania z ekspertami Odwiedzający będą mogli również skorzystać z indywidualnych konsultacji, gdzie specjaliści dokonają analizy strony internetowej, zidentyfikują potrzeby biznesowe i przedstawią możliwości sprzedaży online oraz wstępną wycenę rozwiązań e-commerce. SITO – edukacja, inspiracja i zrównoważony rozwój W ramach wydarzenia Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Ogrodnictwa Oddział Poznański (SITO Poznań) przygotowało wyjątkowy program warsztatów, pokazów i spotkań, które skierowane są zarówno do profesjonalistów branży, jak i pasjonatów zieleni. Pierwszego dnia, 15 października, odbędą się warsztaty pt. „Hortiterapia bez tajemnic”, prowadzone przez prof. UPP dr hab. Agnieszkę Krzymińską-Bródkę. Uczestnicy będą mieli okazję poznać terapeutyczne aspekty pracy z roślinami, dowiedzieć się, jak hortiterapia wpływa na zdrowie psychiczne i fizyczne, oraz wziąć udział w praktycznych ćwiczeniach. Tego samego dnia na stanowisku SITO Poznań odbędzie się spotkanie z Anną Wawrzyniak – uznaną florystką, sędzią międzynarodowych konkursów i promotorką florystyki artystycznej. Jej obecność będzie okazją do rozmowy o trendach, technikach i pasji tworzenia kompozycji roślinnych. 16 października dr inż. Monika Henschke ze Szkółki Traw Henschke poprowadzi warsztaty poświęcone możliwościom zastosowania traw ozdobnych w różnych formach ogrodowych oraz we florystyce. Uczestnicy poznają różnorodność gatunków, techniki ich wykorzystania oraz sposoby komponowania z trawami w aranżacjach przestrzeni. Tego dnia odbędą się również pokazy florystyczne – Anna Wawrzyniak zaprezentuje kompozycje pod hasłem „Grunt to podstawa”, a mgr inż. Filip Marek wraz z Joanną Rospondek przedstawią pokaz zatytułowany „Po co nam florystyka zrównoważona?”, który połączy estetykę z ekologicznym podejściem do pracy z roślinami. Na stanowisku SITO Poznań będzie można również spotkać się z dr

Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 11 inż. Moniką Henschke, by porozmawiać o produkcji roślin i wyzwaniach związanych z prowadzeniem szkółki. Ostatniego dnia, 17 października, prof. UPP dr hab.Agnieszka Krzymińska-Bródka ponownie zaprosi uczestników do świata hortiterapii, tym razem pod hasłem „Hortiterapia dla każdego”. Warsztaty będą okazją do refleksji nad dostępnością terapii ogrodniczej i jej zastosowaniem w różnych grupach społecznych. Na zakończenie cyklu spotkań na stanowisku SITO Poznań odbędzie się rozmowa z mgr inż. Filipem Markiem – florystą, edukatorem i propagatorem permakultury, który podzieli się swoim doświadczeniem i spojrzeniem na rozwój zawodowy w branży florystycznej. Scena florystyczna – bogaty program przez trzy dni Florystyka to niezwykle dynamiczna i inspirująca dziedzina, a Scena Florystyczna na targach Gardenia 2025 stanie się miejscem, gdzie sztuka kwiatowa będzie celebrowana w najpiękniejszy sposób. Uczestnicy będą mieli okazję zanurzyć się w świecie kolorów, kompozycji i technik florystycznych, podziwiając pokazy, biorąc udział w warsztatach i zdobywając cenną wiedzę od mistrzów tej sztuki. Na scenie florystycznej planowane są pokazy florystyczne prowadzone przez najlepszych mistrzów florystyki, którzy zaprezentują swoje umiejętności w widowiskowych pokazach, podczas których stworzą wyjątkowe aranżacje kwiatowe. Dodatkowo organizatorzy przygotowują warsztaty oraz szkolenia i prelekcje, które zostaną poprowadzone przez ekspertów branży, dając możliwość zdobycia cennej wiedzy, która będzie możliwa do wykorzystania w biznesie, jak i w pracy twórczej. Międzynarodowy wymiar targów Gardenia 2025 – globalne możliwości biznesowe Gardenia 2025 to nie tylko największe targi ogrodnicze w Polsce, ale także ważne wydarzenie o międzynarodowym charakterze, które przyciąga przedstawicieli branży z całego świata. Organizatorzy kładą w tym roku szczególny nacisk na zagranicznych zwiedzających, wśród których znajdą się dyrektorzy sprzedaży, kupcy, dyrektorzy ds. zakupów oraz prezesi centrów ogrodniczych, sieci handlowych, hurtowni i szkółek roślinnych. Goście będą pochodzić głównie z Francji, Włoch, Litwy, Łotwy, Czech, Słowenii, Słowacji, Rumunii, Albanii, Bułgarii, Chorwacji, Czarnogóry oraz Wielkiej Brytanii. Na Targach również zagoszczą kupcy z Chin zainteresowani bezpośrednim kupnem materiału roślinnego z Polski. Program Hosted Buyers – strategiczne spotkania biznesowe. Jednym z kluczowych elementów międzynarodowego wymiaru Gardenii 2025 jest program Hosted Buyers, który został zaprojektowany tak, aby ułatwić bezpośrednie spotkania między wystawcami a kluczowymi kupcami z zagranicy. Program Hosted Buyers to unikalna okazja do nawiązania wartościowych kontaktów biznesowych i zwiększenia międzynarodowej obecności na rynku ogrodniczym. Jeśli chcesz, aby Twoja firma rozwijała się na skalę europejską i światową, udział w tym programie to klucz do sukcesu! Gardenia i POLECO – zieleń i ekologia ramię w ramię Targi POLECO 14-16 października – najważniejsze wydarzenie dla branży ochrony środowiska i gospodarki komunalnej. POLECO to największe i najważniejsze targi w Polsce poświęcone zagadnieniom związanym z ochroną środowiska, gospodarką komunalną i zrównoważonym rozwojem. To miejsce, gdzie eksperci, przedstawiciele instytucji legislacyjnych, samorządów oraz biznesu spotykają się, aby wymieniać doświadczenia i zaprezentować innowacyjne rozwiązania dla lepszego zarządzania przestrzenią miejską oraz ekologią. POLECO gromadzi przedstawicieli instytucji publicznych, przedsiębiorców oraz ekspertów, którzy mają realny wpływ na kształtowanie polityki ekologicznej w Polsce i Europie. Na Targach można zobaczyć najnowsze technologie związane z gospodarką odpadami, odnawialnymi źródłami energii i ekologiczną infrastrukturą, a także uczestniczyć w bogatym programie debat, prelekcji i paneli dyskusyjnych dotyczących kluczowych wyzwań środowiskowych. < BLIŻEJ BRANŻY

12 Nr 4/2025 BLIŻEJ BRANŻY 15-17.10.2025 *stan zgłoszeń na 15.08.25 r.

Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 13 BLIŻEJ BRANŻY Swoją ofertę na targach Gardenia 2025 zaprezentują m.in.: *stan zgłoszeń na 15.08.25 r.

14 Nr 4/2025 BLIŻEJ BRANŻY 15-17.10.2025 *stan zgłoszeń na 15.08.25 r.

Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 15 BLIŻEJ BRANŻY Swoją ofertę na targach Gardenia 2025 zaprezentują m.in.: *stan zgłoszeń na 15.08.25 r.

16 Nr 4/2025 BLIŻEJ BRANŻY Kompleksowe rozwiązania dla branży ogrodniczej, florystycznej i dekoracyjnej Profesjonalna zabudowa targowa, funkcjonalne zaplecza, bezpieczne opakowania, skuteczne materiały POS i trwałe etykiety – wszystko to może zadecydować o tym, czy klient zatrzyma się przy Twojej ofercie. ExpoLab zapewnia kompleksowe, w pełni dopasowane rozwiązania, które wspierają sprzedaż i budują rozpoznawalność marki – od pierwszego kontaktu wzrokowego po finalny moment zakupu. WYRÓŻNIJ SIĘ NA TARGACH I KONFERENCJACH Stoisko targowe to wizytówka Twojej marki. Projektujemy i realizujemy konstrukcje, które łączą estetykę, funkcjonalność i trwałość. Nasze rozwiązania są modułowe, mobilne i łatwe w transporcie –zmieszczą się w samochodzie osobowym, a ich montaż zajmuje minimalną ilość czasu. Dzięki systemowi wymiennych grafik możesz w prosty sposób odświeżyć wygląd stoiska na każde wydarzenie – od targów branżowych po kameralne konferencje.Oferujemy także ścianki podświetlane, które przyciągają wzrok i pozwalają na efektowną ekspozycję roślin, dekoracji czy akcesoriów. PRZESTRZEŃ, KTÓRA PRACUJE DLA CIEBIE – ZAPLECZA I KANTORKI Dobrze zaplanowane zaplecze to nieocenione wsparcie podczas targów i wydarzeń branżowych. Projektujemy kantorki i strefy magazynowe, które są jednocześnie estetyczne i funkcjonalne. Personalizowane grafiki pozwalają dopasować wygląd konstrukcji do charakteru wydarzenia, a modułowe wnętrza (półki, wieszaki) zapewniają wygodę przechowywania produktów czy materiałów promocyjnych. Po zakończeniu eventu elementy można łatwo złożyć, przechować i ponownie wykorzystać. OPAKOWANIA – BEZPIECZNY TRANSPORT I PREZENTACJA PRODUKTÓW Transport roślin, donic i akcesoriów wymaga odpowiedniego zabezpieczenia. Tworzymy opakowania idealnie dopasowane do rodzaju i gabarytów produktów – od pojedynczych doniczek po całe zestawy. Personalizacja obejmuje nie tylko nadruk, ale także wymiary i parametry wytrzymałościowe. Dzięki temu towar dociera do klienta w nienaruszonym stanie niezależnie od tego, czy W świecie branży ogrodniczej i florystycznej liczy się nie tylko jakość oferowanych produktów, ale także sposób, w jaki są one prezentowane. TEKST I ZDJĘCIA: firmowe trafia do sklepu, hurtowni, czy bezpośrednio do odbiorcy e-commerce. MATERIAŁY POS – SKUTECZNA EKSPOZYCJA W SKLEPIE W sklepie liczy się pierwsze wrażenie. Tworzymy indywidualne displaye, standy i ekspozytory, które wyróżniają produkt na tle konkurencji. Dobieramy kolory, kształty i wykończenie tak, by przyciągały wzrok i zachęcały do zakupu. Możemy zaprojektować ekspozycje zarówno dla lekkich akcesoriów, jak i cięższych donic czy roślin w pojemnikach. Elastyczne konstrukcje umożliwiają szybką zmianę aranżacji w zależności od sezonu lub promocji. ETYKIETY I TABLICZKI – INFORMACJA, KTÓRA SPRZEDAJE Etykieta to nie tylko nośnik informacji, ale także element wpływający na odbiór produktu. Oferujemy etykiety

Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 17 BLIŻEJ BRANŻY odporne na działanie warunków atmosferycznych, które zachowują intensywność kolorów przez długi czas. Możemy je spersonalizować poprzez kody QR, numery seryjne czy inne dane zmienne. Dobrze zaprojektowana tabliczka lub etykieta sprawia, że roślina prezentuje się atrakcyjnie od momentu ustawienia w ekspozycji aż po sprzedaż. Aby wzmocnić widoczność marki, proponujemy także banery, flagi, roll-upy oraz oznaczniki ścienne i podłogowe. Takie elementy sprawdzają się zarówno podczas wydarzeń plenerowych, jak i w przestrzeniach sprzedażowych, pomagając kierować ruch klientów i budować spójny wizerunek. OCHRONA SZKÓŁKI LUB CENTRUM OGRODNICZEGO MOŻE BYĆ RÓWNIEŻ NOŚNIKIEM REKLAMY Siatka zaciemniająca - blenda o gramaturze 200g /m2 będzie ochroną przed wiatrem i promieniowaniem UV, a logo na niej naniesione będzie pięknie komponowało się z zielenią roślin. Materiał non woven- pro umożliwi nam nadrukowanie pięknej gamy kolorów na twojej reklamie. Benery, bilbordy, sieatki mesh- osłoń miejsce, które potrzebujesz wykorzystując przestrzeń pod reklamę wielkoformatową. WSZYSTKO W JEDNYM MIEJSCU – KORZYŚCI WSPÓŁPRACY Decydując się na współpracę z ExpoLab, zyskujesz partnera, który zajmie się Twoim projektem od A do Z – od koncepcji, przez projekt, aż po gotowe rozwiązanie. Dzięki doświadczeniu w realizacjach międzynarodowych, krótkim terminom produkcji i wysokiej niezawodności możesz skupić się na rozwijaniu swojego biznesu, mając pewność, że jego oprawa wizualna jest w najlepszych rękach. < 20 lat doświadczenia – Twoje projekty w najlepszych rękach ExpoLab to część Labo Print S.A. – firmy z ponad 20-letnim doświadczeniem w tworzeniu rozwiązań wspierających sprzedaż i budowaniu wizerunku marek. Naszym atutem jest pełna elastyczność w projektowaniu – dopasowujemy każdy element do indywidualnych potrzeb klienta. Niezależnie od tego, czy chodzi o wymiar konstrukcji, wybór materiału, sposób wykończenia czy personalizację grafiki, zapewniamy rozwiązania, które idealnie odpowiadają oczekiwaniom i wyróżniają markę na tle konkurencji. Chcesz, aby Twoja marka była widoczna na targach, w centrum ogrodniczym lub w sklepie? Skontaktuj się z nami – przygotujemy rozwiązanie dopasowane do Twoich potrzeb. tel. +48 453 029 191 https://expo-lab.eu/ https://laboprint.eu/

18 Nr 4/2025 Z wizytą u naszych Czytelników BLIŻEJ BRANŻY Małgorzata i Piotr Halupczok prowadzą z rozmachem Centrum ogrodnicze „Pracuś” k. Opola. By osiągnąć takie efekty, jakie ma ich przedsiębiorstwo, trzeba po prostu być… pracusiem. Pracuś, czyli pasja pod serduchem

Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 19 BLIŻEJ BRANŻY Pracuś Centrum ogrodnicze ul. Brzozowa 4a 46-040 Schodnia k. Ozimka, woj. opolskie www.pracus.com.pl Właściciele: Małgorzata Halupczok z mężem Piotrem Zatrudnienie: ok. 30 osób, w tym właściciele Asortyment: rośliny do ogrodu i wnętrz, dekoracja wnętrz, kwiaciarnia, dział wędkarski, akwarystyka, zoologia, terrarystyka, , narzędzia ręczne i mechaniczne. Specjalizacja: duże rośliny z usługą transportu i sadzenia. Powierzchnia: 7000 m2 pod dachem i 7000 m2 pod gołym niebem. Skąd wzięła się nazwa „Pracuś”? Małgorzata i Piotr Halupczok: Nasza historia to codzienna praca od rana do zmierzchu – pamiętam, że w pierwszym punkcie sprzedawaliśmy kwiaty od ósmej do dziewiętnastej, sześć/siedem dni w tygodniu. Klienci zaczęli żartobliwie mówić, że w Ozimku pracują „takie pracusie”, bo nie szczędziliśmy wysiłku, by każdy zakątek wyglądał pięknie i zapraszał do środka. A gdy coś pasuje, warto to zachować – tak nazwa „Pracuś” przyjęła się na stałe. Zauważyłem, że załoga bardzo dobrze mówi o Was – właścicielach. Jak udaje się Państwu utrzymać tak pozytywne relacje z pracownikami? Jak ich motywujecie, żeby chcieli z Wami pracować? M.P.H.: Tworzymy atmosferę, w której każdy czuje, że jego wysiłek ma znaczenie. Pani Jola jest z nami od 28 lat, a pan Artur, nasz ekspert od roślin egzotycznych, od 15 lat podróżuje ze mną po Europie, by wybierać najlepsze sadzonki. Czujemy się jak rodzina – wspólne obiady, krótkie przerwy przy kawie, wzajemne wsparcie. Dzięki temu nasi pracownicy nie tylko zostają, ale i chętnie wracają, nawet po przejściu na emeryturę. Jak wygląda kwestia zatrudniania nowych pracowników? Czy zauważacie Państwo zmiany w podejściu do pracy u nowych pokoleń? M.P.H.: Rzeczywiście czuć zmianę pokoleniową. Młodsze osoby mają inne oczekiwania, ale rekompensują to ich świeże spojrzenie i energia. Starsza ekipa chętnie dzieli się doświadczeniem, zabiera nowych pod swoje skrzydła. Dzięki temu florystki, które dopiero zaczynają, szybko odnajdują się w zespole pań z ponad dwudziestoletnim stażem pracy – i to się niesamowicie sprawdza. Skąd pomysł, żeby założyć centrum ogrodnicze? Jak to wszystko się zaczęło? P.H.: Ani ja, ani Małgorzata nie mamy formalnego wykształcenia ogrodniczego, ale Ona pochodzi z rodzinnego gospodarstwa ogrodniczego, a ja szybko zakochałem się najpierw w Niej, a później w tej branży. Zaczynałem od handlu kwiatami na kółkach. Kiedy klienci zaczęli pytać o ziemię, donice czy nawóz, pomyśleliśmy, że stworzymy coś większego. Wynajęliśmy grunt, a potem go kupiliśmy – i powstało Centrum ogrodnicze „Pracuś”. Z drewnianego kiosku, tunelu foliowego i szklarni z Belgii wyrósł dziś prawie 1,5-hektarowy kompleks. Aż trzy dekady zajęło nam zbudowanie tego, co dziś można zobaczyć – od pustego terenu do 1,5-hektarowego centrum, z czego 7000 m² znajduje się pod dachem. To był długi i wymagający proces, ale z dzisiejszej perspektywy w pełni wart wysiłku. Choć działamy w niewielkiej miejscowości oddalonej o 20 kilometrów od Opola, przyciągamy klientów w promieniu nawet 100 kilometrów, w tym ze Śląska. Ciężko pracujemy każdego dnia, ale dzięki temu, że robimy to z sercem, zmęczenie przestaje mieć znaczenie. Prosiłbym scharakteryzować Wasz asortyment w centrum. M.P.H.: Mamy niemal wszystko, co może podbić serce miłośnika zieleni. Od materiału szkółkarskiego – drzewa alejowe, cisy, buki, ambrowce – po działy zoologiczny, terrarystyczny czy wędkarski. Prowadzimy kwiaciarnię, serwis maszyn ogrodniczych, a wśród dekoracji nie brakuje fontann zewnętrznych i innych urządzeń wodnych. Kiedyś sprzedawaliśmy tysiące tui szmaragdowych, dziś coraz więcej klientów wybiera duże egzemplarze – czasem warte nawet 30 tysięcy złotych, z transportem i sadzeniem w pakiecie. Na początku działalności były to okazy po 500 zł/sztuka, potem za tysiąc. Teraz sprzedajemy egzemplarze za 30 tys. zł. To są starannie dobrane przez nas okazy ze szkółek w Niemczech albo w Holandii. Do tego dochodzi usługa transportu i sadzenia. Zwracamy uwagę na jakość i unikalność naszych produktów. To klienci wymusili na nas tak szeroki asortyment. Kupujący docierali do nas z polecenia, więc cały czas rozwijaliśmy paletę towarową, żeby coraz to więcej mieć do zaoferowania. Co więcej praktycznie raz w tygodniu zmieniamy wystrój i kompozycje roślin i dekoracji na sklepie po to, żeby inspirować naszych klientów i pokazać, co z czym łączyć. Tym różnimy się od innych. Oprócz zwyczajnych, poukładanych półek z towarem mamy także sporą część ogrodowych inspiracji, które niejednego zachwycają. TEKST: dr Piotr Łuczak

20 Nr 4/2025 BLIŻEJ BRANŻY Skąd decyzja o imporcie roślin z zachodniej Europy? Dlaczego nie z Polski? M.P.H.: Pierwsze tiry przyjeżdżają do nas 28 lutego. Na początku marca już jesteśmy po pierwszych zatowarowaniach. Krajowe rośliny o tej porze roku jeszcze śpią, nie są tak kolorystycznie wybarwione, jak holenderskie. Trendy się zmieniają. Staramy się wybierać to, co najlepsze i najciekawsze dla naszych klientów. W jaki sposób prowadzicie Państwo marketing i promocję? M.P.H.: Aktywnie na Facebooku i Instagramie – mamy dział marketingu, w którym pracują kreatywne osoby Piotr i Małgorzata Halupczok, czyli miłość i zawodowa pasja Bardzo szeroka oferta terrarystyczna oraz utrzymywany z dużym pietyzmem kompleks akwaryjny. Zresztą woda jest oczkiem w głowie pana Piotra ZDJĘCIA: dr Piotr Łuczak, firmowe

Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 21 BLIŻEJ BRANŻY i na bieżąco dokumentują nasze rośliny i wydarzenia. Staramy się dzielić na naszych social mediach „pracusiową codziennością” i eventami. Nie mamy sklepu internetowego, ale jest w planach. Czy Wasze dzieci pomagają w biznesie? Czy podzielają Państwa pasję do ogrodnictwa? M.P.H.: Dzieci przesiąknięte są tą pracą. Widzą, że żyjemy nią 24 godziny na dobę. Nawet zauważają takie rzeczy, że jutro będzie przymrozek, więc podpowiadają, że trzeba będzie przygotować się do niego. Najstarsza 24-letnia córka pomagała nam do dwudziestego roku życia, ale obrała inną ścieżkę życiową. Teraz najbardziej zaangażowany jest dwudziestoletni syn, który kształci się w zakresie architektury krajobrazu i uczy się w firmie. Mamy jeszcze dwójkę czternastolatków. Czy znajdujecie czas na życie rodzinne, skoro tak bardzo żyjecie firmą? Jak spędzacie wolny czas? P.H.: Musimy to wszystko pogodzić. Staramy się spędzać czas razem pomimo obowiązków. Mieszkamy w pobliżu, gdzie zbudowaliśmy stadninę koni. Jeździmy konno rodzinnie. To nasze wspólne hobby, które pozwala nam się zrelaksować i spędzić czas razem. Sport towarzyszy nam wszystkim, zwłaszcza rowery i podróże. Ja to w ogóle wszystko, co jest związane ze sportem i z ruchem, mam pod serduchem. Jak miałem 9 lat, zapisałem się do kolarstwa. Przez 15 lat ścigałem się zawodowo. Więc ten sport towarzyszy mi od dzieciństwa. Ale najlepszym sportem jest rodzina i nasza ogrodnicza praca. Dziękuję za rozmowę. Rozmawiał dr Piotr Łuczak, red. Lidera Biznesu

22 Nr 4/2025 GARDEN BIZNES Szkółka Mentens, zlokalizowana w miejscowości Meeuwen-Oudsbergen w północno-wschodniej Belgii (Flandrii), to rodzinna firma z prawie pięćdziesięcioletnimi tradycjami. Stanowi udane połączenie ekologicznego podejścia do produkcji drzew i krzewów oraz sukcesu w biznesie, przejawiającego się rosnącym popytem na rośliny z tego gospodarstwa o dużych rozmiarach i niepospolitych formach. Ekologicznie i ekonomicznie Mariëlle Mentens i Bart Peeters – właściciele belgijskiej szkółki Mentens (fot. VLAM/Ivan De Clercq, AVBS)

Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 23 GARDEN BIZNES LICZY SIĘ JAKOŚĆ Obecnie szkółka prowadzona jest przez małżeństwo Mariëlle Mentens i Barta Peetersa, którzy przejęli firmę od rodziców Mariëlle w 2019 r. Powiększyli areał upraw do dzisiejszych 112 hektarów (w 39 kawałkach), co wynikało nie tylko z ilościowego rozwoju produkcji gruntowej i wprowadzania nowych gatunków do asortymentu drzew i krzewów ozdobnych, lecz także ze zmiany zasad uprawy. W dążeniu do podnoszenia jakości roślin zwiększono bowiem ich rozstaw, a zwłaszcza odstępy w rzędach. Jako że domeną tej firmy są duże okazy, nierzadko kilkudziesięcioletnie w momencie sprzedaży, potrzebna jest spora powierzchnia pól, by osiągnąć zamierzone cele. OKAZAŁE, WIELOPNIOWE, FORMOWANE… Szkółka oferuje duże, nawet 7-metrowe, krzewy żywopłotowe i „samotniki” (tzw. solitery), w tym drzewa wielopniowe, na które systematycznie rośnie popyt. Pokaźna część roślin jest formowana. Wśród swoich charakterystycznych produktów właściciele wymieniają m.in. topiary, takie jak kuliste cisy o średnicy 2,5 m czy spiralne formy tych krzewów o wysokości 5 m. Oprócz cisa pospolitego (Taxus baccata) w asortymencie znajdują się inne powszechnie spotykane w naszej strefie klimatycznej gatunki, jak choćby bukszpan wieczniezielony (Buxus sempervirens) czy buk pospolity (Fagus sylvatica), a z drugiej strony – popularne wśród międzynarodowej klienteli rośliny o większych wymaganiach termicznych, np. osmantus Burkwooda (Osmanthus ×burk- woodii), laurowiśnia wschodnia (Prunus laurocerasus), laurowiśnia iberyjska (Prunus lusitanica), dąb ostrolistny (Quercus ilex), sosna pinia (Pinus pinea). W doborze roślin, z których otrzymywane są formy wielopniowe, przeważają gatunki zimozielone. Zwracają też jednak uwagę taksony o liściach sezonowych, między innymi parocja perska (Parrotia persica), która pięknie przebarwia się jesienią, czy świdośliwa (Amelanchier) TEKST I ZDJĘCIA: ALICJA CECOT Kwatera z formowanymi, piennymi cisami

24 Nr 4/2025 GARDEN BIZNES – atrakcyjnie kwitnąca wiosną. W sumie w katalogu firmy doliczyć się można około 70 gatunków. – Nasi klienci, którymi docelowo są architekci krajobrazu oraz renomowane firmy zajmujące się zakładaniem ogrodów i innych terenów zieleni, mają w czym wybierać – mówi Mariëlle Mentens. KROK PO KROKU BLIŻEJ NATURY Wprawdzie Mariëlle i Bart są właścicielami firmy od sześciu lat, ale już wcześniej uczestniczyli w zarządzaniu gospodarstwem, współprowadząc je z rodzicami Mariëlle. I wówczas zapoczątkowali zmiany w kierunku produkcji bardziej przyjaznej środowisku (i roślinom). Zaczęło się w 2009 r., gdy na cisach w szkółce zaobserwowano spiralnie skręcone wierzchołki pędów, czego powodem – jak dowiodła analiza laboratoryjna – był przeprowadzony wcześniej zabieg herbicydowy. Jednocześnie badania wykazały krytyczny stan życia mikrobiologicznego w glebie na tym polu, co spowodowało zwrot w podejściu do uprawy roślin w szkółce Mentens. Zrezygnowano z chemicznego zwalczania chwastów, stopniowo ograniczano użycie innych typowych środków ochrony roślin, by prawie całkowicie je wyeliminować. Obecnie po pierwsze stosuje się metody agrotechniczne, które sprzyjają zdrowotności roślin (jak choćby uprawę w dużych rozstawach, a nie w zagęszczeniu), w tym dba się o biologiczną jakość gleby. Mariëlle powtarza, że „żywa” gleba to podstawa do uzyskania zdrowych roślin wysokiej jakości. Rzecz jasna nie można zapomnieć o specyfice i technologii danej produkcji, czyli – w przypadku gruntowej szkółki dużych drzew i krzewów Wielopniowy okaz cisa japońskiego (Taxus cuspidata) o średnicy korony 2-2,5 m Spiralne cisy dużych rozmiarów – o wysokości 5 m – to popularne produkty tej szkółki (fot. VLAM/I. De Clercq, AVBS)

Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 25 GARDEN BIZNES – regularnym ich przesadzaniu i podcinaniu systemu korzeniowego (by stymulować powstawanie wielu drobnych korzeni), co również należy do priorytetów. Nawożenie odbywa się na podstawie regularnych analiz laboratoryjnych podłoża – dotyczących zarówno makro-, jak i mikroskładników, w odniesieniu do konkretnych pól i grup roślin. „Dokonujemy precyzyjnej korekty zawartości składników pokarmowych. W ten sposób wyeliminowaliśmy nadmierne oraz nieefektywne, rutynowe podawanie nawozów i poczyniliśmy oszczędności finansowe. Taki system jest zarazem przyjazny środowisku i korzystny dla roślin, które optymalnie dokarmiane są silniejsze, odporniejsze na choroby” – wyliczają właściciele szkółki i dodają, że w stu procentach przeszli na nawozy ekologiczne. Informują, że także traktują krzewy i drzewa preparatem stymulującym ich odporność (jest to Oenosan, który zawiera m.in. związki krzemu). Opryskują nim plantacje raz na miesiąc w sezonie wegetacyjnym, wcześnie rano. Równocześnie prowadzą akcję informacyjną wśród lokalnej społeczności, uświadamiając sąsiadów, że zabiegi prowadzone są z wykorzystaniem środków biologicznych. Udostępniają też wyniki analiz zbiorników wodnych z okolic swoich pól wykazujące brak zanieczyszczeń w następstwie zabiegów Oenosanem. O skuteczności tego preparatu może zaświadczać na przykład kwatera z formowanymi wieloletnimi bukszpanami, na których nie ma żadnych uszkodzeń powodowanych przez ćmę bukszpanową, wszechobecną w Belgii (w Europie). – Pod wpływem Oenosanu liście stają się twardsze, mniej atrakcyjne dla szkodników, a także patogenów, takich jak Cylindrocladium buxicola – zapewnia Mariëlle. Drugim równie ważnym czynnikiem zapobiegającym atakowi ćmy czy porażeniu krzewów przez choroby jest „przewietrzanie zagonów” – łatwy ze wszystkich stron dostęp powietrza do koron niestykających się ze sobą roślin uformowanych na sporej wysokości. Kwatera z formowanymi bukami (początek kwietnia) Osmantus Burkwooda (Osmanthus ×burkwoodii) – prawie 40-letni Laurowiśnia wschodnia (Prunus laurocerasus) ‘Otto Luyken’ o średnicy korony 3,25-3,50 m Laurowiśnia iberyjska (Prunus lusitanica)

26 Nr 4/2025 GARDEN BIZNES Na kwaterach z dużymi drzewami występują w międzyrzędziach pasy murawy. Nie jest ona systematycznie koszona: „Na początku lata pozwalamy trawie rosnąć. Tworzy się wówczas środowisko dla pożytecznych owadów” – tłumaczą właściciele szkółki. W najbliższym sezonie wprowadzą oni w międzyrzędzia łąki kwietne – specjalnie skomponowane mieszanki roślin z nasion Fragment szkółki z formowanymi dębami ostrolistnymi (Quercus ilex) Parocja perska (Parrotia persica) – cena takich okazów „loco gospodarstwo” to co najmniej 7 tys. €/szt. Pienny cis –„sześcian”i rząd świdośliw (Amelanchier) na początku kwietnia dopuszczonych w tym celu do wysiewu w Belgii, pozyskiwanych z certyfikowanego źródła. Kondycji upraw sprzyja też ściółkowanie gleby, którą co roku pokrywa się przekompostowanymi liśćmi zebranymi wcześniej w szkółce. Taka warstwa nie tylko zapobiega wyparowywaniu wody z gleby i wyrastaniu chwastów, ale wprowadza do podłoża pożyteczne mikroorganizmy.

Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 27 GARDEN BIZNES Z całkowitej powierzchni 110 ha obecnie 35 hektarów to szkółka ekologiczna, a kolejne 8 ha prowadzone jest w jeszcze bardziej przyjazny środowisku sposób, czyli organicznie (z regularnymi kontrolami inspektorów, którzy badają poszczególne elementy uprawy, w tym glebę do głębokości 90 cm). Właściciele spodziewają się wkrótce otrzymać certyfikat produkcji „bio” w odniesieniu do tej 8-hektarowej kwatery. ROŚLINY I LUDZIE W CENTRUM UWAGI W szkółce Mentens formujące przycinanie roślin było w przeszłości w dużej mierze zmechanizowane. Zrezygnowano jednak z maszyn w dążeniu do lepszej jakości produktów. Ręczna praca wymaga zarazem liczniejszej, wykwalifikowanej załogi. W sumie, we wszystkich działach, firma zatrudnia 32 osoby. Nie brakuje wśród nich Polaków z długim już stażem, cenionych przez właścicieli gospodarstwa, podobnie jak Rumunów, którzy współtworzą załogę od ponad dziesięciu lat. – Ważne jest zajmowanie się pracownikami nie tylko w godzinach funkcjonowania firmy, ale pomaganie im zwłaszcza na starcie, gdy stawiają pierwsze kroki w obcym kraju – podkreśla Mariëlle Mentens, która widać, że bardzo lubi i rośliny, i ludzi. < Przycinanie, formowanie krzewów wymaga wykwalifikowanej załogi i pracy ręcznej Kwatera z wielopniowymi bukszpanami uprawianymi w dużych rozstawach, z dobrym dostępem powietrza do pędów Zdrowa, nieuszkodzona przez ćmę korona bukszpanu, który nie jest traktowany środkami ochrony roślin Zagony są ściółkowane przekompostowanymi liśćmi

28 Nr 4/2025 GARDEN BIZNES Osobisty świat dziecka: domek ogrodowy W czasach, gdy codzienność toczy się głównie wokół ekranów, coraz więcej rodziców zaczyna dostrzegać potrzebę powrotu do prostych, naturalnych form aktywności. Ogród przestaje być wyłącznie miejscem do grillowania czy odpoczynku. Staje się przestrzenią, która może naprawdę wspierać rozwój dziecka. Zwłaszcza gdy znajdzie się w nim domek do zabawy albo niewielki, prywatny plac zabaw. Zpunktu widzenia dziecka taki domek jest osobistym światem, w którym dziecko może być, kim chce, uczyć się samodzielności, budować pewność siebie. Dobrze zaprojektowana przestrzeń do zabawy nie narzuca gotowych scenariuszy. To dzieci same decydują, co i jak się wydarzy. Zabawa w domku rozwija wyobraźnię i umiejętność opowiadania historii, a przy okazji wspiera rozwój ruchowy i społeczny. Dziecko tworzy swoje zasady, przydziela role, ćwiczy kreatywność. Gdy dodatkowo do domku dołożymy zjeżdżalnię, ściankę wspinaczkową czy piaskownicę – w naturalny sposób TEKST I ZDJĘCIA: 4IQ sp. z o.o., Iława pojawia się aktywność fizyczna i kontakt z różnorodnymi bodźcami sensorycznymi. UNICEF przypomina, że regularny czas spędzany na świeżym powietrzu przekłada się na lepsze skupienie, stabilność emocjonalną i rozwój funkcji poznawczych. WHO z kolei zaleca co najmniej godzinę dziennej, umiarkowanej aktywności fizycznej dla dzieci i młodzieży. Problem w tym, że – jak pokazują statystyki GUS – przeciętne dziecko w Polsce spędza na zewnątrz zaledwie 30–40 minut dziennie, najczęściej idąc do lub wracając ze szkoły. Model domku: domek Hubert, do zakupu bezpośrednio w sklepie producenta www.4iQ.com.pl

RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz