Lider Biznesu. Ogrodniczy Magazyn Branżowy 37 TEKST: dr Wiesław Szydło ZDJĘCIA: Grzegorz Falkowski, Konkurs Roślinnych Nowości Związek Szkółkarzy Polskich Artykuł powstał we współpracy ze Związkiem Szkółkarzy Polskich. Szczegółowe informacje o roślinach i ich producentach można znaleźć na stronie e-katalogroslin.pl oraz zszp.pl. POZIOM WYŻEJ Krajowe szkółki zrzeszone w Związku Szkółkarzy Polskich oferują 12 gatunków oraz ponad 60 odmian dereni. Dzięki małym wymaganiom, wysokiej zdrowotności oraz tolerancji na niekorzystne warunki uprawy wiele z nich znajduje zastosowanie w ogrodnictwie – zieleni miejskiej, przydrożnej i osiedlowej. Od form sadzonych pojedynczo, przez szpalery, żywopłoty, nasadzenia grupowe, po krzewy i krzewinki okrywowe. NA ŻYWOPŁOT I DO SADU Gatunkiem doskonale nadającym się na żywopłoty jest dereń jadalny (C. mas), zwany też dereniem właściwym. Jest to nieduże drzewo, które w Polsce osiąga od 4 do 7 m wysokości, ma szeroką, zaokrągloną koronę, ale doskonale poddaje się formowaniu. Regularnie cięty tworzy gęste żywopłoty wyjątkowo dobrze znoszące suszę. Gatunek ten łatwo rozpoznać po bardzo wczesnym terminie kwitnienia. W zależności od temperatury rośliny kwitną od marca do kwietnia, ale bywa, że zakwitają nawet w lutym. Kwiaty są żółte, zebrane w główkowate kwiatostany średnicy 2 cm. Wydzielają nektar stanowiący źródło pierwszego cennego pokarmu dla pszczół oraz innych owadów zapylających. Liście rozwijają się w kwietniu i maju, są jajowate, zielone. Owoce dojrzewają w sierpniu i wrześniu, przypominają małe, wydłużone śliwki o ciemnoczerwonej, błyszczącej skórce i wiśniowym, soczystym miąższu. Rośliny prowadzone w formie ciętych żywopłotów tworzą zdecydowanie mniej owoców w porównaniu do roślin swobodnie rozrastających się. Żywopłoty z derenia jadalnego należy przycinać zimą lub latem, bowiem rośliny cięte wczesną wiosną „płaczą”. Dereń jadalny rośnie zdrowo, jest bezproblemowy w utrzymaniu, toleruje suszę, znosi silne nasłonecznienie i cień. Krajowe szkółki oferują odmiany sadownicze derenia jadalnego o większych owocach przeznaczonych do zbioru i przetwarzania: ‘Elegantnyj’, ‘Jolico’, ‘Juliusz’, ‘Kasanlak’, ‘Macrocarpa’, ‘Raciborski’, ‘Słowianin’, a także o żółtych owocach: ‘Flava’, ‘Golden Glory’, ‘Jantarnyj’. Cechy odmian ozdobnych i owocowych łączy odmiana ‘Variegata’ o białoobrzeżonych liściach. Owoce derenia jadalnego można spożywać na świeżo, chociaż ich smak jest dosyć cierpki, ale przede wszystkim wykorzystuje się je na przetwory – nadają się do wyrobu nalewek (słynna dereniówka), konfitur, dżemów, galaretek i kompotów. Do przetwarzania najlepiej nadają się owoce w pełni dojrzałe, które same spadły z drzewa. W medycynie ludowej owoce derenia jadalnego stosowano jako środek przeciwko szkorbutowi. UNIWERSALNE KRZEWY DO OGRODU I PARKU Nie bez powodu dereń biały (C. alba) jest jednym z najpopularniejszych krzewów masowo sadzonych na terenach zieleni publicznej, osiedlowej i w ogrodach przydomowych. Praktycznie każda jego część jest dekoracyjna – ma czerwone pędy, ładne liście, kwiaty i owoce, dorodny pokrój. Jest też odporny na zanieczyszczenia środowiska i mało wymagający względem podłoża i warunków uprawy – niestraszny mu nawet najtęższy mróz, wytrzymuje suszę i zalanie, a także zasolenie podłoża. Ogrodnicy szczególnie cenią odmiany o barwnych liściach – białoobrzeżonych: ‘Elegantissima’ i ‘Sibirica Variegata’ oraz żółtych lub żółtoobrzeżonych: ‘Aurea’, ‘Gouchaultii’, ‘Spaethii’. Warte uwagi są też nowe odmiany o udoskonalonych cechach, np. kompaktowa odmiana IVORY HALO, znaleziona jako mutacja na odmianie ‘Elegantissima’. Roślina ta jest doceniana przede wszystkim za trwały i kompaktowy pokrój – można ją stosować jako krzew okrywowy, nadaje się do sadzenia w pojemnikach i, co ważne, nie wymaga przycinania. Z kolei odmiana ‘Siberian Pearls’ przyciąga wzrok dopiero jesienią jaskrawą czerwienią przebarwiających się liści, bardziej intensywną niż u gatunku, czerwoną barwą pędów oraz białymi, licznymi, drobnymi owocami przypominającymi perły. Najnowsza odmiana NIGHTFALL, która zadebiutowała na polskim rynku w tym roku, zdobywając srebro w Konkursie Roślinnych Nowości wystawy „Zieleń to Życie” Cornus kousa ‘Teutonia’ Cornus mas ‘Słowianin’
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz