60 Nr 6/2025 Poradnik do rozpoznawania korzeni oraz proste narzędzia – w rękach arborysty, biologa czy pasjonata drzew – mogą być bardzo ważnym sposobem na lepsze poznanie drzew, służąc nie tylko prostemu rozpoznaniu, ale lepszym zabiegom ochronnym. Rozpoznawanie korzeni drzew System korzeniowy roślin stanowi fundament ich życia, stabilności i kondycji. O specyfice korzeni drzew i całej strefy korzeniowej pisaliśmy w ostatnim numerze Lidera Biznesu. Dziś opowiemy krótko o tym, jak rozpoznać korzenie różnych gatunków drzew i do czego może to być przydatne. TEKST: Beata Pachnowska, Instytut Drzewa TRENDY Korzeń nie jest jedynie podziemną „czarną skrzynką” drzewa: jego kolor, struktura drewna w przekroju, faktura kory i obecność przetchlinek mogą dostarczyć cennych informacji o gatunku, ale też o warunkach jego wzrostu. Sensoryczna identyfikacja korzeni – przez analizę ich zewnętrznych cech morfologicznych – stanowi wartościowe uzupełnienie klasycznych metod dendrologicznych i może mieć konkretne zastosowanie praktyczne, na przykład przy ustalaniu stref ochronnych drzew czy ocenie zasięgu systemu korzeniowego. Wiedza o tym, jak wyglądają korzenie dębu, lipy czy sosny w przekroju, jak różni się ich kolor, twardość tkanki i charakter kory podziemnej, pozwala nie tylko chronić drzewa skuteczniej, ale też lepiej rozumieć ich indywidualne potrzeby. W badaniach drzew coraz częściej wykorzystuje się do identyfikacji zasięgu korzeni i ich przebiegu metody nieniszczące, jak georadar, badania czujnikami fali uderzeniowej od korzeni do pnia czy odkrywki systemu korzeniowego urządzeniami ze sprężonym powietrzem (np. air spade). Metody te zwykle nie pozwalają wykryć drobnych korzeni, nie zawsze też jednoznacznie przypisują korzenie do konkretnego drzewa. Tam, gdzie odkrycie korzeni jest nieuniknione – na przykład przy wykopach archeologicznych, badaniach siedliskowych czy inwestycjach budowlanych, pracujący przy drzewach mogą się na nie natknąć i wówczas określenie, z jakiego drzewa pochodzą, może pomóc poprowadzić dalsze prace lepiej. Rozpoznawanie korzeni to również uzupełnienie naszej wiedzy o drzewach jako organizmach złożonych, w których każda część ma określoną funkcję, ale i charakterystyczną tożsamość. Analiza wizualna pozwala dostrzec ślady adaptacji do środowiska, różnice między drzewami rosnącymi na glebach wilgotnych a tymi na terenach suchych, a także zmiany spowodowane chorobami czy zanieczyszczeniem środowiska. Korzenie, choć ukryte, mówią o drzewie więcej, niż mogłoby się wydawać.
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz