Lider Biznesu 9/2022

40 specjalnie do tego celu skonstruowanych elementach małej architektury. Pnącza stosowane do okrywania ścian i konstrukcji ogro- dowych można z powodzeniem sadzić także przy ogrodze- niach. Sadzone przy siatkach i płotach od strony ulicy mogą pełnić rolę żywopłotów. Doskonale do tego celu nadają się np. szybko rosnące rdestówka bucharska czy powojniki z grupy Tangutica, które dodatkowo wytwarzają atrakcyjne, puszyste owocostany. Pnącza ozdobne z kwiatów, takie jak np.: milin amerykański, glicynia kwiecista, silnie rosnące gatunki i odmiany powojników czy wiciokrzewów najlepiej prezentują się sadzone przy konstrukcjach typu trejaży. Przy bardzo solidnych konstrukcjach należy sadzić wino- rośl japońską, która zachwyca jesienną barwą liści w odcie- niach szkarłatu. Natomiast delikatniejsze pnącza lepiej wyglądają przy mniejszych podporach. Przy altanach warto posadzić gatunki pachnące, np. wiciokrzew pomorski ‘Sero- tina’ czy winorośl pachnącą. Dodatkową atrakcją wiciokrze- wów jest wytwarzanie barwnych owoców. Pnącza można także stosować do zadarniania gruntu w miejscach, gdzie trudno utrzymać trawnik. Na terenach cienistych i wilgotnych bardzo dobrze sprawdzają się bluszcz pospolity i trzmielina Fortune’a ‘Coloratus’, które tworzą piękne, zwarte, zielone przez cały rok kobierce. Szczególnie ładnie prezentuje się nad brzegami zbiorni- ków wodnych. Ostatnio w szkółkach można spotkać pnącza prowadzone w formie drzewek. Pień wyprowadzany jest przy mocnym paliku, a korona utworzona z pędów owi- niętych wokół stelażu w kształcie parasola. Najczęściej do tego celu stosowana jest glicynia kwiecista lub milin ame- rykański. Tego typu żywe parasole doskonale sprawdzą się w miejscach reprezentacyjnych. Najlepszym i powszechnie stosowanym w kraju pnączem jest winobluszcz pięciolistkowy, bardzo mrozoodporny (strefa 4) i mało wymagający, nadaje się do sadzenia w całej Polsce. Drugim gatunkiem winobluszczu, który sam pnie się po murach, jest winobluszcz trójklapowy, najczę- ściej dostępny w odmianach ‘Veitchii’ i ‘Green Spring’, któ- rych ciemnozielone liście (przebarwiające się na czerwono jesienią) układają się bardzo regularnie, dachówkowato, a przylgi mocno przywierają do podpór, umożliwiając wspinanie się na duże wysokości (20 m) nawet po gładkich powierzchniach. Gatunek ten jest jednak umiarkowanie mrozoodporny (strefa 6) i w rejonach Polski o ostrzejszym klimacie może przemarzać. Wartościowym uzupełnieniem asortymentu jest nowa odmiana winobluszczu trójklapowego – ‘Dia- mond Mountains’, odporniejsza na mróz (strefa 5) i wol- niej rosnąca – co umożliwia stosowanie jej w całej Pol- sce, a szczególnie predysponuje do obsadzania mniejszych obiektów. HORTENSJA TEŻ JEST PNĄCZEM Niedocenionym u nas pnączem jest hortensja pnąca – cie- niolubny gatunek, który można stosować na podobnych stanowiskach jak bluszcz pospolity, ale jest od niego bar- dziej mrozoodporna (strefa 5) i można ją sadzić w całej Polsce. Podpór (ale tylko chropowatych) przytrzymuje się korzeniami przybyszowymi. Jest cięższym pnączem i bar- dziej odstającym od ścian niż bluszcze czy winobluszcze, dlatego lekkie wsparcie, np. w postaci pionowych listew przymocowanych do ścian co 3–5m, jest wskazane, aby przeciwdziałać oderwaniu rośliny od ściany przez silny wiatr. Obok liści główną atrakcję hortensji pnącej stanowią baldachogroniaste, kremowobiałe kwiatostany, rozwijające się w czerwcu. Przy nasłonecznionych ścianach warto posadzić ciepło- lubny milin o intrygujących, trąbkowatych kwiatach, rozwi- jających się w lipcu – wrześniu, w zależności od odmiany różnej barwy: czerwonych u ‘Flamenco’ i ‘Gabor’, pomarań- czowych u ‘Ursynów’, żółtych u ‘Flava’, morelowych u ‘Judy’ i łososiowo-czerwonych u ‘Mme Galen’. Miliny, podobnie jak w przypadku hortensji pnącej, przy- trzymują się podpór korzeniami czepnymi, lepiej trzymają się powierzchni porowatych i wskazane jest zastosowa- nie wsparcia, zwłaszcza w miejscach wietrznych. Miliny są umiarkowanie mrozoodporne (strefa 6) i w ostrzejsze zimy mogą przemarzać, ale dobrze odrastają i nawet tego samego roku mogą kwitnąć, gdyż zawiązują kwiaty na pędach tegorocznych. < Obficie kwitnące miliny to pnącza silnie rosnące i ekspansywne, wymagają solidnych podpór Winobluszcz trójlistkowy ‚Veitchii’ to mistrz wspinaczki, z łatwością porastający ściany budynków POZIOM WYŻEJ