Fitness Biznes 1/2021

Piśmiennictwo: 1. Gorbalenya Alexander E. i inni, Severe acute respirato- ry syndrome-related coronavirus. The species and its viruses – a statement of the Coronavirus Study Group, biorxiv, 2020, DOI: 10.1101/2020.02.07.937862, preprint(ang.) 2. Naming the coronavirus disease (COVID-19) and the virus that causes it, Światowa Organizacja Zdrowia[dostęp 2020-03-06] (ang.) 3. Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) – Symptoms, Centers for Disease Control and Prevention, 29 lutego 2020 4. Chen i inni, Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study, „The Lancet”, 395 (10223), 2020, s. 507–513, DOI: 10.1016/ S0140-6736(20)30211-7, PMID: 32007143, PMCID: PMC7135076 5. Novel Coronavirus Information Center, Elsevier Connect 2020 6. Hui i inni, The continuing 2019-nCoV epidemic threat of novel coronaviruses to global health – The latest 2019 novel coronavi- rus outbreak in Wuhan, China, „International Journal of Infectious Diseases”, 91, 2020, s. 264–266, DOI: 10.1016/j.ijid.2020.01.009, PMID: 31953166, PMCID: PMC7128332 7. Hui i inni, The continuing 2019-nCoV epidemic threat of novel coronaviruses to global health – The latest 2019 novel coronavi- rus outbreak in Wuhan, China, „International Journal of Infectious Diseases”, 91, 2020, s. 264–266, DOI: 10.1016/j.ijid.2020.01.009, PMID: 31953166, PMCID: PMC7128332 8. Q&A on coronaviruses (COVID-19), Światowa Organizacja Zdro- wia [dostęp 2020-03-06] 9. Lai i inni, Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SAR- S-CoV-2) and coronavirus disease-2019 (COVID-19): The epidemic and the challenges, „International Journal of Antimicrobial Agents”, 55 (3), 2020, s. 105924, DOI: 10.1016/j.ijantimicag.2020.105924 [dostęp 2020-03-23] (ang.) 10. Zu i inni, Coronavirus Disease 2019 (COVID-19): A Perspecti- ve from China, „Radiology”, 2020, s. 200490, DOI: 10.1148/ra- diol.2020200490 [dostęp 2020-03-23] (ang.) 11. Lai i inni, Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SAR- S-CoV-2) and coronavirus disease-2019 (COVID-19): The epidemic and the challenges, „International Journal of Antimicrobial Agents”, 2020, s. 105924, DOI: 10.1016/j.ijantimicag.2020.105924, PMID: 32081636, PMCID: PMC7127800 12. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32352535/ 13. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33560456/ 14. Lopez-Leon S., Wegman-Ostrosky T., Perelman C., Sepulveda R., Rebolledo P. A., Cuapio A., Villapol S., More than 50 Long-term effects of COVID-19: a systematic review and meta-analysis, me- dRxiv, 2021. 15. Cortinovis M., Perico N., Remuzzi G., Long-term follow-up of recovered patients with COVID-19, The Lancet, 2021 16. Huang C., Huang L., Wang Y. et al., 6-month consequences of COVID-19 in patients discharged from hospital: a cohort study, The Lancet, 2021 17. Kaczmarek D., Morawiec R., Piestrzeniewicz K., Drożdż J., C like COVID-19: cardiovascular complications in a young patient, Folia Cardiologica, 2020 18. Yancy C. W., Fonarow G.C., Coronavirus Disease 2019 (CO- VID-19) and the Heart-Is Heart Failure the Next Chapter?, JAMA Cardiol., 2020 19. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32430279/ 20. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32442562/ Z układem sercowo-naczy- niowym wiążą się też zaburzenia krzepliwości krwi w obrębie naczyń płucnych, które występują podczas ostrej fazy infekcji. które występują podczas ostrej fazy infekcji. Wirus SARS-CoV-2 uszka- dza naczynia krwionośne, powodując wzrost krzepliwości krwi, co pro- wadzić może do zakrzepicy, a nawet zatorowości płucnej [17, 18] . COVID a układ nerwowy Układ nerwowy nie zostaje pominięty. Wśród powikłań neurologicz- nych odnotowuje się zarówno objawy ze strony obwodowego układu nerwowego, jak i problemy psychiczne. Tutaj jednak warto zaznaczyć, że mogą one wynikać nie tylko z samej infekcji wirusowej, ale również ze stresu związanego z hospitalizacją. Zaburzenia układu nerwowego przypominają zespół objawów tak zwanej mgły mózgowej, z ang. brain fog. Należą do nich trudności z zapamiętywaniem, dezorientacja, dekon- centracja. U niektórych ozdrowieńców stwierdza się neuropatię. Jest to typowy obraz zaburzeń psychicznych, związany ze stresem, strachem przed hospitalizacją czy śmiercią. Odnotowuje się tu stany lękowe, de- presję czy zespół stresu pourazowego. Stany zapalne w obrębie włókien nerwowych mogą skutkować drętwieniem kończyn, mrowieniem czy bólem [17, 18] . Podsumowanie Podsumowując, można stwierdzić bardzo szerokie pole powikłań pochorobowych, jakie może towarzyszyć osobom, które przeszły CO- VID. Nawet jeśli wydaje ci się, że choroba to przeszłość, warto logicznie i ostrożnie podejść do tematu. Jak widzisz, istnieje nawet ryzyko „ukry- tych” powikłań, które dadzą o sobie znać na długo po przebyciu cho- roby.