Fitness Biznes 02/2021

Fot. stock.adobe.com Magazyn BIZNES aktywnej fizycznie, jak i pacjentów z utrzymu- jącym się przez wiele tygodni wirusem SAR- S-CoV-2. Okazuje się, że zależność między dawką a odpowiedzią u poszczególnych osób nie jest unikalna dla farmaceutyków. W dobie medycyny precyzyjnej międzyosob- nicze zróżnicowanie co do odpowiedzi orga- nizmu na kontrolowany trening fizyczny, i to zarówno w przypadku dorosłych, jak i dzieci (reakcja ćwiczących na dany rodzaju treningu lub reakcja indywidualna), przykuwa uwagę naukowców. Na przykład niektóre osoby wy- kazują poprawę zdrowia na skutek ćwiczeń fizycznych (np. obniżenie wartości stężenia glukozy na czczo) i wówczas uznaje się, że ich organizm reaguje na trening. Z kolei u in- nych badanych nie odnotowuje się takiej od- powiedzi (obserwując brak zmian lub nawet wzrost stężenia glukozy na czczo) i uznaje się, że nie reagują na trening. Badacze zgłębiający tematykę powiązań aktywności fizycznej i me- dycyny zauważyli znaczącą niejednorodność reakcji organizmu pacjentów na aktywność ruchową i poszukują odpowiedzi na pytanie o przyczynę takiego stanu rzeczy. Analizuje się zależność na poziomie fizjologicznym, mo- lekularnym (w dziedzinach takich jak np. ge- netyka, epigenetyka, transkryptomika), czyn- ników metabolicznych i środowiskowych jako potencjalnych determinant, odpowiedzialnych za brak odpowiedzi organizmu na ćwiczenia ruchowe u niektórych uczestników badań. Seniorzy mogą wiele zyskać Obecnie znajdujemy się u progu nowej, bezprecedensowej ery odkryć naukowych, zwłaszcza na polu medycyny precyzyjnej, związanej ze spersonalizowanym leczeniem schorzeń, a nawet wydłużeniem długości życia. Nie wolno nam ani przez moment za- pomnieć o ważnym przesłaniu: ćwiczenia fi- zyczne nie są przeznaczone tylko dla dzieci i dwudziestolatków. Osoby starsze jak naj- bardziej mogą i powinny korzystać z dobro- dziejstw bycia w ruchu. Ważne, by był on dostosowany do stanu ich zdrowia. Nigdy nie jest zbyt późno i zaawansowany wiek nie stoi na przeszkodzie, by napinać mięśnie dla zdro- wia. Ponadto gimnastyka to tania, skuteczna, bezpieczna i łatwo dostępna „szczepionka”. Każdy może po nią sięgnąć ‒ im szybciej, tym lepiej. Potrzebujemy więcej badań na temat działań podejmowanych w zakresie uspraw- niania i uaktywniania seniorów, gdyż często pomija się tę grupę wiekową w badaniach naukowych. Zrozumienie niejednorodności reakcji na ćwiczenia fizyczne jest niezbędne, by wyłonić najlepszą metodę leczenia ruchem (proste ćwiczenia lub wszechstronne pro- gramy treningowe) i jej intensywność (niską, umiarkowaną lub wysoką). A służy ona temu, by zachować i poprawić sprawność fizyczną w bardzo zaawansowanym wieku. Wiemy na przykład, że u zdrowych osób starszych opra- cowany w prawidłowy sposób program ćwi- czeń oporowych jest w gruncie rzeczy pozba- wiony potencjalnych działań niepożądanych. Dla porównania nie można stwierdzić tego samego np. o powszechnie stosowanych lekach przepisywanych pacjentom z licznymi chorobami współistniejącymi. Ćwiczenia fizyczne należy włączyć do podstawowej opieki zdrowotnej Kluczowe w powyższej diagnozie sytuacji jest to, że musimy zmienić optykę: lekarze większości specjalizacji, ale zwłaszcza ci z podstawowej opieki zdrowotnej oraz geria- trzy, powinni zalecać wszystkim pacjentom, niezależnie od wieku, by byli aktywni fizycz- nie jak to tylko możliwe. Najważniejsza rola we właściwym doradztwie i rekomendowa- niu pacjentom podjęcia aktywności fizycz- nej powinna przypaść lekarzom pierwszego kontaktu. A na uczelniach medycznych na- leżałoby wpajać studentom medycyny, że mięśnie szkieletowe pozostają plastyczną i adaptowalną tkanką przez całe życie czło- wieka. Do systemu opieki zdrowotnej nale- żałoby również włączyć osoby i instytucje świadczące usługi w zakresie sprawności fi- zycznej, które pomogłyby opracować i wdro- żyć programy ruchowe dla pacjentów. Po- wszechna aktywność fizyczna powinna być priorytetem w zdrowiu publicznym. Wiodącą rolę w upowszechnianiu aktywności fizycznej jako podstawowego czynnika wpływającego na poprawę zdrowia publicznego upatrywał- bym po stronie trenerów, instruktorów i edu- katorów zdrowotnych. Oby to przesłanie tra- fiło do czołowych graczy w zakresie polityki zdrowotnej na świecie i uznali je za cel nr 1. Mikel Izquierdo, PhD, autor artykułu jest profesorem zwyczajnym i kierownikiem Wy- działu Nauk o Zdrowiu na Publicznym Uni- wersytecie Nawarry w Hiszpanii, a także kierownikiem jednostki Aktywność Rucho- wa, Zdrowie i Jakość Życia w Biomedical Research Center-Navarra oraz dyrektorem naukowym projektu VIVIFRAIL, promującego aktywność ruchową wśród seniorów. IHRSA oraz Club Business International wyraziły zgodę na publikację materiału.