OMEGA 2/2023

OMEGA 2 | 2023 39 Dr inż. Marek Goliński, adiunkt na Wydziale Inżynierii Zarzą- dzania Politechniki Poznańskiej, z-ca dyrektora Instytutu Inżynierii Bezpieczeń- stwaiJakości, głównyspecjalistads.relacji - Czas Zawodowców BIS Zawodowa Wielkopolska Współtwórca Akceleratora Wiedzy Technicznej® – programu, którego celem jest przyspieszanienabywania kompetencji technicznych. Inicjator i współrealizator kilku projektównaukowo-badaw- czych. Współtworzył wdrażanie aplikacji zapewniającej wymianę informacji o zapotrzebowaniu na kompetencje. Zajmuje się utrzymywaniem relacji z pracodawcami i analizą rynku. Współautor kilkunastu monografii i kilku- dziesięciu artykułów naukowych. modeli języka naturalnego na świecie, który wniespełna tydzień uzyskał ponad milion użytkowników, stanowi kolejny krok w kierunku integracji człowieka z maszyną. Czy kolejne rozwiązania techniczne nie wpędzą czło- wieka w kompleksy? Wyższy poziom percepcji, odpor- ności, precyzji, szybkości czy wielofunkcyjności wysoko podnosi poprzeczkę dzisiejszym pracownikom. Pozo- staje mieć nadzieję, że nie we wszystkim „co ludzkie” zastąpią nas maszyny, pozostaje w nas umiejętność rozróżniania dobra od zła, wyobraźnia… Dla kogo jest więc ten rozwój? Po skali i złożoności przedstawionych rozwiązań wydaje się, że w szerokim zakresie głównie dla bogatych, ponieważ inwestycje w nowe technologie są drogie, a widoczne efekty wymagają czasem kompleksowości działań. Jednak konsekwencją rozwoju jest również upowszechnianie rozwiązań, a co się z tym wiąże również większa ich dostępność i niższa cena. Przykładem może być druk addytywny – drukarki 3D, smartwatche, inteligentne budynki. Analizując możliwości wdrożeniowe cyfryzacji, zwraca się uwagę na charakter jej rozwoju – naturalnym obszarem są przedsiębiorstwa produkcyjne, procesy produkcyjne. Natomiast pierwotnym do wszystkich działań jest zidentyfikowanie otwartości właścicieli i pracowników na zmiany „cyberfizyczne” w swoim miejscu pracy. Podsumowując, można powiedzieć, że oprócz finansów kluczem do sukcesu wdrożenia koncepcji cyfryzacji jest zgoda ludzi na integrację ze światem technologii cyfrowych. Otacza nas automatyzacja i cyfryzacja, czy mamy się bardziej bać, czy cieszyć, poddać się nurtowi, czy jemu przeciwdziałać? Alternatywy raczej niema, najważniejsze, aby w tym procesie większe znaczenie miała mądrość i rozsądek ludzi niż wydajność i automatyzm robotów. Dlatego brońmy się, trzeba myśleć i wierzyć w zahamo- wanie globalnej wszechogarniającej nas stupidyzacji, czyli…odmóżdżenia. A teraz zaczął się czas maszyn i ludzi za pośrednictwem Internetu. Przyspieszony rozwój gospodarczy był natu- ralną przyczyną tych zjawisk. Cyfryzacja i automaty- zacja rozwija się głównie w zakładach produkcyjnych i doskonali się dla potrzeb wytwórczych, jednak idea integracji maszyn, produktów i ludzi wykracza poza mury fabryk. Przykłady nowej rewolucji przemysłowej spotykamy na każdym kroku. Sztandarowym zasto- sowaniem innowacyjnych rozwiązań są inteligentne pojazdy, które obecnie wyposażane są w bardzo wiele czujników, kontrolerów (większa niezawodność pojazdów, poprawa bezpieczeństwa i komfortu jazdy, optymalizacja tras, zmniejszenie kosztów paliwa, niższy poziom zanieczyszczeń) stanowią one przy- szłość motoryzacji, a zwieńczeniem tego są – pojazdy autonomiczne. Optymalizacja pracy urządzeń trans- portowych wsparła m.in. linie lotnicze Alitalia, zmniej- szając zużycie paliwa o 1% w skali roku, co przełożyło się na wielomiliardowe oszczędności. Kolejne zadanie zrewolucjonizowanego przemysłu to integracja „wszystkiego z wszystkim”. Na przykład inte- gracja systemów kontrolnych, przetwarzania bardzo wielu informacji oraz rozwinięcie systemów informatycz- nych znalazło zastosowanie w rozwoju inteligentnych miast (Smart Cities). Wykorzystanie danych pozwalają- cych lepiej określać przepływy wody, gazu, ścieków czy energii elektrycznej umożliwiło optymalizację dyspono- wania tymi zasobami, co w efekcie powinno poprawić jakość życia mieszkańców. Czy można jeszcze bardziej kontrolować człowieka? Można, stosując inteligentne zegarki zbierające informacje o aktywności fizycznej czy o ogólnym dobrostanie organizmu, umożliwiając dostosowanie diety, treningów czy lekarstw do indywi- dualnych potrzeb użytkownika. Następnym przejawem rozwoju cybernetycznego jest konieczność wykorzystania ogromu informacji (Big Data) łącznie ze sposobemna ichgromadzenie, przecho- wywanie i przetwarzanie. Wiąże się to z rozwiązaniem problemu poprzez przechowywanie danych w chmu- rach (Cloud Computing) dzięki czemu wyeliminowano zakup i administrowanie częścią systemu informa- tycznego (IT), a przetwarzanie danych może odbywać się z dowolnego miejsca i często z wykorzystaniem sztucznej inteligencji (AI). Dzisiaj ChatGPT opracowany przez OpenAI jako jeden z najbardziej zaawansowanych Otacza nas automatyzacja i cyfryzacja, czy mamy się bardziej bać, czy cieszyć, poddać się nurtowi, czy jemu przeciwdziałać? GŁOS PRZYSZŁOŚCI _