SUKCES PO POZNAŃSKU 3/2020

52 | PORADNIK/PSYCHOLOGIA sukces PO POZNAŃSKU | MARZEC 2020 T oksyczni ludzie, bo tak nazywam tę grupę, robią wszystko, abyś poczuł się źle – umniejszają twoją wartość, minimalizują osiągnięcia sprawiając, że czujesz się niewystarczająco dobry. Co gorsze, tylko 1% ludzi robi to świadomie i celowo, chcąc tobą manipu- lować poprzez emocjonalne sztuczki. Natomiast cała reszta robi to całkowicie nieświadomie, chcąc m.in. polepszyć swój wizerunek przed samymi sobą. Toksycz- ni ludzie potrafią być niezwykle urokliwi i charyzma- tyczni – często czujemy się oczarowani ich osobowością czy stylem bycia, więc z łatwością wchodzimy z nimi w głęboką relację. Niestety, bardzo często nie zdajemy sobie sprawy, że pod pozorem bycia idealnym i bez skazy, kryje się niska samoocena bądź brak szczęścia, a nieświadome wyrządzanie krzywd emocjonalnych drugiej osobie to tylko ich mechanizm samoobrony. Ludzie określani mianem toksycznych często w przeszłości przebywali w towa- rzystwie rodziców bądź rodzeństwa, którzy umniejszali ich wartość. Jako dorośli, którzy sami czują się „niewy- TOKSYCZNI LUDZIE starczająco dobrzy”, nieświadomie powielają znany sobie schemat, umniejszając tych, których uważają za lepszych od siebie. Wypracowany przez wiele lat mechanizm samoobrony pragnie zachować i potwierdzić ich wysoką wartość, ale przez to, że jest tak głęboko zakorzeniony w psychice powoduje, że osoby te nie zdają sobie sprawy z tego, że nieświadomie ranią ludzi wokół siebie. Osoby mające toksyczny charakter wykorzystują różne strategie, aby uderzyć w twoją samoocenę. Z jednej stro- ny chwalą cię za osiągnięcia, z drugiej uderzają w twoją wrażliwość, podkreślając niedociągnięcia w obszarze, który jest dla ciebie ważny (np. chwalą za całokształt organizacji wydarzenia, wytykając jednocześnie drobne niedociągnięcia, mimo wiedzy, ile emocji, czasu i pracy to ciebie kosztowało). Z jednej strony wytykają wady, z drugiej zapewniają o wielkiej przyjaźni i uznaniu. Czekają na dobry moment – ten, w którym zareagujesz według ich oczekiwań, odsłaniając i niejako podkreślając swoje słabsze cechy – aż do chwili, kiedy poczujesz się źle. W końcu ich intencją jest danie do zrozumienia, że nie jesteś doskonały (w domyśle: tak jak oni). A kiedy jednak się zbuntujesz, ich reakcja może być zaskakująca. Mając do czynienia z toksycznymi osobami, nigdy nie możesz być pewny, jak do końca się zachowają. Może się okazać, że tak zmanipulują całą sytuację, że sam poczu- jesz się zdezorientowany i nawet nie zauważysz, kiedy np. zaczniesz przepraszać za coś, czego nie zrobiłeś. A toksyczna osoba z uśmiechem na ustach będzie utrzymywać, że wszyst- ko co robi i mówi, jest w trosce o cie- bie – przecież jesteś dla niej najważ- niejszy i ostatnią rzeczą, jaką chciałaby zrobić, to zranić twoją osobę. Toksyczni ludzie lubią osądzać. Są napędzani przez dramaty, bo żywią się negatywnymi emocjami, myślami i za- chowaniami. Bardzo często przenoszą też własne uczucia na innych, np. odczuwa- Czy zastanawiałeś się kiedyś nad tym, że będąc w towarzystwie niektórych ludzi – kolegów z pracy, znajomych, przyjaciół – zamiast czuć się dobrze, czujesz się po prostu źle? Wydawać by się mogło, że te osoby są twoimi przyjaciółmi – bo przecież wspierają, kiedy jesteś w trudnej sytuacji, służą radą, gdy tego potrzebujesz, zapewniają o zażyłej więzi. Jednak pod płaszczykiem bliskiej relacji i pozornej troski mogą kryć się toksyczni ludzie. IZABELA SOWIŃSKA-BAJON Od lat związana z prywatnym biznesem, dyrektor zarządzająca Giant Invest, która wiedzę zdobytą na Uniwersytecie Ekonomicznym oraz doświadczenie w zakresie zarządzania łączy z pasją, jaką jest psychologia. Znajomość zagadnień psychologii, którą ukończyła na Uniwersytecie Humanistyczno-Społecznym SWPS, wykorzystuje zarówno w swojej codziennej pracy, jak również „po godzinach”, prowadząc własną praktykę psychologiczną. Z JEDNEJ STRONY CHWALĄ CIĘ ZA OSIĄGNIĘCIA, Z DRUGIEJ UDERZAJĄ W TWOJĄWRAŻLIWOŚĆ