| MARZEC 2025 18 | ZAPOWIEDZI Często słyszymy o starej whisky, czy whisky rzeczywiście jest taka stara? Artur Brzychcy: Sam trunek swoje początki ma w średniowieczu. Kilka przekazów wskazuje na naprawdę wczesne średniowiecze, kiedy to mnisi szukali lekarstwa na różne schorzenia – od grypy poczynając. Wiemy, że w XV wieku trunek był już na tyle zaawansowany, że król Szkocji miał swoją własną królewską destylarnię i tworzył tam whisky ze słodu jęczmiennego. Powiedzmy zatem trochę o samym procesie destylacji. Whisky szkocka i irlandzka to destylat zbożowy, głównie powstały ze słodu jęczmiennego (choć nie tylko), który powstaje w alembiku, czyli najstarszym i najbardziej pierwotnym urządzeniu do destylacji. Spirytus uzyskiwany tą metodą odbierany jest z mocą od 65 do 75% alkoholu przy dwukrotnej destylacji oraz około 80% przy trzykrotnej destylacji. Whisky ma mniej alkoholu w spirytusie, ale więcej miejsca na aromaty i naturalne tłuszcze, które są nośnikiem aromatu. Whisky po destylacji trafia do beczki na minimum trzy lata, choć najczęściej na wiele lat więcej. To okres maturacji, długiego snu czyli dojrzewania whisky. Dopiero po latach pracy pomiędzy beczką a whisky powstaje smak, który my znamy i cenimy. Najczęściej używa się beczek dębowych (w Szkocji i USA prawo wymaga, aby to były beczki właśnie z dębu), a najpopularniejsze rozmiary, w których leżakuje whisky to 200 litrów (Barrel), 250 litrów (Hogshead) lub 500 litrów (Butt). To w czasie leżakowania whisky w beczkach następuje proces zwany Angel’s Share (podatek dla aniołów) – to odparowywanie części płynu poprzez pory w dębinie. Proces ten jest konieczny, gdyż dzięki wymianie powietrza oraz pracy z drewnem mamy tak świetny efekt na końcu. Szkoci na rzecz aniołów tracą do 3% w skali roku z każdej beczki. Faktycznie nad Szkocją muszą latać najweselsze anioły. Po latach leżakowania w beczkach, whisky w końcu trafia do butelek, wcześniej jednak najczęściej jest rozcieńczana, ponieważ whisky w beczce rzadko ma poniżej 50% alkoholu, a często wiele więcej. Pamiętajmy też, że whisky dojrzewa w beczce, a nie w butelce. Jeśli whisky ma na butelce napisane, że ma 12 lat, to znaczy, że najmłodsza whisky, która jest wewnątrz butelki ma 12 przeleżakowanych w dębowej beczce lat. SZKOCKA, A MOŻE Whisky to wielkie bogactwo smaków i aromatów – od whisky delikatnych i subtelnych do potężnych whisky z udziałem beczek po winach – i tych najsłynniejszych whisky torfowych. Ponoć nie ma ludzi, którzy nie lubią whisky, są tylko tacy, którzy nie znaleźli jeszcze tej ulubionej. O tym niezwykłym trunku rozmawiamy z Arturem Brzychcy – uznanym ekspertem w tej dziedzinie. ROZMAWIA: AGATA SIEJAK | ZDJĘCIE: ARCHIWUM PRYWATNE IRLANDZKA?
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz