SUKCES PO POZNAŃSKU 5/2020

66 | ZDROWIE I URODA sukces PO POZNAŃSKU | MAJ 2020 COVID-19. Pojawienie się takiego przypadku powo- duje automatycznie wyłączenie tego ośrodka z systemu opieki zdrowotnej. Pacjentka będąca w ciąży, zgłaszająca się do „swojego” szpitala położniczego, przechodzi tzw. TRIAGE (segregowanie, selekcja chorych). Jeśli nie jest podejrzana o infekcję COVID-19, trafia do Izby Przyjęć i stamtąd przekazywana jest na Oddział. Co, jeśli występuje podejrzenie zakażenia? Jeśli jest podejrzana o infekcję COVID-19, dalsze etapy postępowania przeprowadzane są w oddzielnej, tzw. „Epidemiologicznej Izbie Przyjęć”. Takie jednostki organizacyjne mają możliwość wykonania USG, KTG, zbadania pacjentki z zachowaniem reżimu epidemiolo- gicznego. Jeżeli występują objawy infekcyjne (gorączka, kaszel, duszność, bóle mięśni, bóle głowy, katar, ból gardła lub inne) i równocześnie potwierdzą się objawy zagrożenia ciąży wymagające hospitalizacji, zespół me- dyczny będzie w pierwszej kolejności musiał wykluczyć zakażenie wirusem SARS-CoV-2. W oczekiwaniu na wynik testu, pacjentka jest hospitalizowana. Może być hospitalizowana w każdym (niejednoimiennym) szpitalu, który zobowiązany jest do wydzielenia miejsca izolacji i zachowaniu odpowiedniego reżimu sanitarnego. Po po- twierdzeniu choroby COVID-19, pacjentka jest przeka- zywana transportem sanitarnym do szpitala położnicze- go tzw. dedykowanego (ustalonego przez Ministerstwo Zdrowia). Jak wygląda poród zakażonej mamy? Ze względu na fakt, że wydzielina pochwowa jest poten- cjalnym źródłem zakażenia płodu, zaleca się rozwiąza- nie ciąży drogą cięcia cesarskiego. Przygotowanie sali operacyjnej i personelu do cięcia cesarskiego w reżimie epidemiologicznym trwa dość długo, należy rozważyć przeprowadzenie cięcia cesarskiego „na zimno”, bez oczekiwania na samoistne rozpoczęcie porodu. Po cięciu cesarskim pacjentka trafia na Oddział Izolacyjny, gdzie jest dalej leczona. Czy można karmić po porodzie? Dostępna na ten moment literatura nie potwierdza obecności wirusa SARS-CoV-2 w mleku zakażonej matki, płynie owodniowym, krwi pępowinowej, wyma- zach z gardła noworodków. Uważa się więc, że w sytuacji kryzysowej, jaką jest pandemia COVID-19, karmienie piersią jest wskazane. Pokarm podawany z piersi lub odciągany w warunkach higienicznych i bezpiecznych nie stanowi dla dziecka zagrożenia w przypadku infekcji wirusowych z grupy koronawirusów. Rozsądne wydaje się izolowanie noworodka od matki jedynie ze względu na poważny stopień nasilenia objawów chorobowych u matki, stan zdrowia noworodka wymagający dodatko- wej pomocy medycznej czy też wyraźne życzenie matki. Organizacje i towarzystwa naukowe (WHO, CDC, ABA, ABM, UNICEF, UNFPA oraz RCOG, ACOG, SOGC, AAP) rekomendują kontynuowanie karmienia piersią przez matkę o statusie PUI (patient under inve- stigation) lub chorą na COVID-19, jeśli tylko ta wyraża taką chęć i czuje się na tyle dobrze, by to robić. Jeśli matka jest zbyt słaba, by karmić dziecko bezpośrednio z piersi, zaleca się zachęcanie jej do odciągania pokarmu i przekazanie opieki nad dzieckiem innemu opiekunowi. Kobieta powinna zachowywać wszystkie możliwe do zastosowania środki ostrożności, takie jak: przed każdym kontaktem z dzieckiem lub częściami sprzętu używane- go do odciągania pokarmu, dokładne mycie rąk wodą z mydłem i/lub płynem na bazie alkoholu; używanie maseczki zasłaniającej usta i nos w trakcie kontaktu z dzieckiem/sprzętem laktacyjnym i innymi potencjalnie zdrowymi osobami w jej pobliżu, przebywanie w osob- nym pomieszczeniu i w izolacji od innych potencjalnie zdrowych osób, a gdy nie jest to możliwe – rozważenie zasłony/parawanu lub innej bariery ochronnej (np. stosownej odległości) względem potencjalnie zdrowych