| czerwiec 2025 poziom wyżej | 57 stanawiamy się, czy rzeczywiście jest tak źle, jak czasem pokazują internetowe filmiki. Młodzi ludzie świetnie rozumieją, jak działają social media – nawet ci z młodszych klas. Wiedzą, co „się klika” i jak łatwo podzielić ludzi na dwa obozy: uczniów i nauczycieli. A przecież wszystkim zależy na tym samym – żeby szkoła była miejscem bezpiecznym, życzliwym i sprawiedliwym. Najważniejsze jest dla mnie budowanie społeczności, a nie pogłębianie podziałów. Rozmawiam z uczniami o prawach człowieka – bo to od nich wszystko się zaczyna. Pytam: Kim jest człowiek? Od kiedy jesteśmy ludźmi, a do kiedy nimi pozostajemy? Czy uczeń przestaje być człowiekiem w momencie przekroczenia szkolnego progu? A nauczyciel? Te rozmowy są głębokie i poruszające – niezależnie, czy to siedmiolatki, czy maturzyści. Padają trudne pytania. I bardzo dobrze. Często podejmujemy też temat wizerunku – to dla mnie ważna kwestia. Rozmawiamy o tym, czym właściwie jest wizerunek, jak można go chronić i jakie są w tym zakresie obowiązki szkoły, nauczycieli i uczniów. Czy robienie memów z czyjegoś zdjęcia to na pewno tylko zabawa? W świecie, w którym większość naszego życia przeniosła się do sieci, to naprawdę istotna sprawa. A jak wyglądają rozmowy z nauczycielami? Zanim pojawię się na radzie pedagogicznej, proszę o pytania od nauczycieli. Czasem są pełne emocji, obaw, a nawet złości. Jedno z najczęstszych dotyczy obowiązków uczniów – Dlaczego mówimy tyle o prawach, a tak mało o obowiązkach? Odpowiadam: bo prawa i obowiązki to nie to samo. Prawo do oceny nie oznacza gwarancji dobrej oceny – ale nikt nie może uczniowi odebrać prawa do bycia ocenianym w sposób przejrzysty i sprawiedliwy. Obowiązki nie mogą być warunkiem posiadania praw – szczególnie tych, które wynikają z praw człowieka. Zdarza się też pytanie o rzecznika praw nauczyciela. I rzeczywiście – nauczyciele potrzebują wsparcia. Może niekoniecznie w formie rzecznika, bo nie chodzi o tworzenie nowych podziałów, ale o zapewnienie dostępu do superwizji, mentoringu, rozmowy. Nauczyciele często są bardzo samotni w swojej pracy – z ogromnym poczuciem odpowiedzialności i jeszcze większą presją. W niektórych poradniach funkcjonują grupy wsparcia dla nauczycieli – to dobry kierunek. Na radach staram się mówić to samo, co uczniom: że mamy wspólny cel i że najważniejsze jest to, abyśmy widzieli w sobie nawzajem przede wszystkim człowieka. I zwykle wychodzimy z tych spotkań w lepszej atmosferze, niż zaczęliśmy. A co ze statutami szkolnymi, to do nich często uczniowie i rodzice mają wiele zastrzeżeń. Statuty szkół bywają problematyczne. Widziałam wiele dokumentów, które wymagały gruntownych zmian – i wiele razy omawiałam je punkt po punkcie z dyrekcją. Kuratoria również prowadzą takie działania, bo jedynie kurator ma moc prawną uchylania zapisów niezgodnych z prawem. Najwięcej kontrowersji budzą kwestie punktów minusowych przyznawanych w zakresie oceny z zachowania, średnich ważonych czy przedmiotowych zasad oceniania, a także oczywiście tych dotyczących prób regulacji w statucie wyglądu uczniów lub zasady dotyczące stroju. To tematy, które wymagają konkretnych reakcji ze strony kuratora. Na koniec nieco retoryczne pytanie. Czy rzecznicy praw uczniów są potrzebni? Zdecydowanie tak – często już są w szkołach, choć czasem nie nazywają się „rzecznikami”. To osoby, do których uczniowie mają zaufanie – wychowawcy, opiekunowie samorządów, wrażliwi nauczyciele. To im uczniowie mówią, co ich boli i proszą o pomoc. Formalne nadanie tej roli może ich wzmocnić i nadać sprawczości, ale najważniejsze jest, że są – i że działają. z Agata Dawidowska – rzeczniczka praw uczniów w Poznaniu, radczyni prawna, mama trójki dzieci, wraz z Fundacją Matecznik współtworzy projekt MamyPRAWA, nominowana do Nagrody Korczaka 2025 w kategorii Liderzy, prowadzi blog: www.prawamalegoczłowieka.pl Jak się skontaktować z RPU? Można to zrobić na kilka różnych sposobów: • napisać na adres rpu@rpu.poznan.pl • zadzwonić pod numer 600 00 19 89 [od poniedziałku do piątku w godzinach 10.00–15.00] • umówić się na spotkanie. Dyżury odbywają się: – w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 2 w Poznaniu przy ul. Józefa Chociszewskiego 56 – w Centrum Inicjatyw Rodzinnych w Poznaniu przy ul. Ratajczaka 44 Możesz również śledzić aktywność RPU w mediach społecznościowych: – na Facebooku – https://www.facebook.com/ RzecznikPrawUczniowskichPoznan – na Instagramie – https://www.instagram.com/prawa_ uczniowskie_poznan/
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz