SUKCES PO POZNAŃSKU 10/2021

Mówi o sobie „wizualne zwierzę”. Lubi ładne rzeczy. Ładne plakaty, ilustracje, szatę graficzną wydawnictw. Jego spojrzeniu nie umknie żadna tablica informacyjna, gazeta, baner reklamowy czy napis na murze. Patrzy, analizuje i zastanawia się, co autor miał na myśli i co z tego zrozumieli jego odbiorcy. O dizajnie treści, szumie informacyjnym i projektowaniu graficznym rozmawiamy z dr Mateuszem Leszkowiczem, adiunktem na Wydziale Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. ROZMAWIA: KAROLINA MICHALAK | ZDJĘCIA: Albin Stern Dlaczego zajął się Pan tym tematem? Dr Mateusz Leszkowicz: Bo lubię dobry dizajn – projekt graficzny. Projektanci wkładają mnóstwo energii w to, aby utkać przejrzystą szatę graficzną z dostarczanych im obrazków, zdjęć, paragrafów tekstu, podpisów, leadów itp. Zadałem więc sobie pytanie, jak ten dizajn wpływa na emocje i sferę poznawczą, czyli to, jak myślimy i rozu- miemy przedstawiane dane. Bo dobrze zaprojektowana informacja, to sposób podania treści. Jak się okazało, niewiele mamy badań, ale też i teorii mówiących o tym, jak prezentować informacje, szczególnie dla młodego pokolenia. I znalazłem infografiki. Zdałem sobie sprawę, że są one kwintesencją ergonomicznego dizajnu, który wpływa na to, co nazywamy efektem wow. Czyli tym, że nagle ktoś rozumie zagmatwane i niejasne dotychczas np. zjawisko astronomiczne, opis nowej usługi czy instrukcję działania aplikacji. Dostrzegłem piękno i zakochałem się po uszy w wizualizacji danych. Tych misternie utkanych osiach czasowych, strzałkach, polach tekstowych czy metaforach wizualnych. Na marginesie – polecam przejrzeć w Internecie dzieła takich praojców grafik informacyjnych jak Otto Neurath czy Fritz Kahn. Ten drugi był ginekologiem (!) ale i utalentowanym popularyzatorem nauki. W przystępny sposób tłumaczył skomplikowane zjawiska. Zrobienie slajdów w Power Point to zazwyczaj prosta sprawa. Połączyć dwa, trzy zdjęcia, nagłówek i kilka zdań, to bułka z masłem. Wyzwaniem jest jednak zebranie w całość kilkudziesięciu, może nawet kilkuset małych elementów. Mamy z tym do czynienia w projektowaniu ekspozycji centrów nauki, nowoczesnymmuzealnictwie, multimediach czy zaawansowanych serwisach WWW. Wyzwaniem staje się poprowadzenie ścieżki wzrokowej użytkownika w odpowiedni sposób. Ja zbadałem grupę młodych ludzi i zarejestrowałem ich ścieżki wzrokowe w trakcie czytania wielomodalnych przekazów. Na czym polegało badanie? Dizajn redukuje niepotrzebne i chaotyczne spojrzenia. Podczas eksperymentu pokazywałem pewne zjawisko ekologiczne w dwóch wersjach infografik. Pierwszej, dobrze przemyślanej z zastosowaniem punktów wejściowych, zapraszających do przeszukiwania treści, wstępnie organizującej procesy percepcyjne. I drugiej – nazwijmy „saute” – bez wyraźnej hierarchii wizualnej. Kolejno sadzałem każdego ze 120 delikwentów przed urządzeniem rejestrującym ich spojrzenia. Okazało się, że młodzi ludzie w wieku 18–19 lat, przez ponad półtorej minuty chaotycznie biegali wzrokiem próbując „ogarnąć” wadliwą infografikę. Spoglądali nie na te elementy, które były kluczowe w zrozumieniu zagadnienia, co zresztą, po odejściu od eyetrackera, zmierzyłem za pomocą testu wiadomości. I co Pan zaobserwował? Okazało się, że licealiści z nieco gorszym potencjałem intelektualnym zapamiętywali nawet o 50% mniej INFORMACJA DOBRZE PODANA Z sukcesm | 59 | październik 2021