| PAŹDZIERNIK 2024 GŁOS BIZNESU | 37 Workation to wykonywanie pracy zdalnej, często połączone z korzystaniem z aktywności wakacyjnych po godzinach pracy, bez wykorzystywania urlopu wypoczynkowego. Nazwa pochodzi od angielskich słów work – praca i vacation – wakacje i jest formą wykonywania pracy zdalnej z dowolnego miejsca na świecie, najczęściej w turystycznie atrakcyjnych lokalizacjach. Zjawisko to staje się coraz bardziej popularnym trendem na rynku pracy. RYZYKA PRAWNE Pracownik nie może bez wiedzy pracodawcy decydować, pod jakim adresem będzie wykonywać pracę. Oznacza to, że pracodawca, wyrażając zgodę na workation, musi wziąć pod uwagę wszystkie aspekty, które mogą ulec zmianie na skutek przebywania w innym kraju – przepisy prawa pracy, przepisy imigracyjne, kwestie podatkowe, ubezpieczeniowe, bezpieczeństwa i higieny pracy czy ochrony danych. Praca zdalna wykonywana z innego kraju na rzecz polskiego pracodawcy może się wiązać z koniecznością przestrzegania lokalnych przepisów prawa, które mogą różnić się od naszych regulacji krajowych. Wykonywanie pracy zdalnej z różnych miejsc na świecie zwiększa również zagrożenie dla bezpieczeństwa danych. Logowanie się na firmowe serwery z publicznych sieci w najodleglejszych zakątkach świata znacząco zwiększa ryzyko wycieku danych czy też nieautoryzowanego dostępu do tajemnic przedsiębiorstwa. Pracodawca powinien się również upewnić, że może przetwarzać określone dane na obszarze danego kraju. RYZYKA PODATKOWE Jeżeli pracownik korzysta z workation poza granicami Polski, kluczowa jest długość takiego pobytu w innym kraju. W przypadku państw, z którymi Polska zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zazwyczaj może dojść do powstania obowiązku podatkowego w państwie destynacji, gdy pracownik przebywa w danym kraju dłużej niż 183 dni (przepisy określają, jak ten okres wyliczać). Taka zmiana rezydencji podatkowej oznacza dla pracownika obowiązek rozliczenia uzyskanych dochodów zgodnie z przepisami lokalnymi miejsca świadczenia pracy zdalnej. W takim stanie faktycznym pracodawca może być zobowiązany do odprowadzenia należnego podatku oraz składek na ubezpieczenie społeczne w kraju, w którym jego pracownik wykonuje pracę zdalną. Dlatego też, dla zidentyfikowania potencjalnych ryzyk dla pracodawcy i pracownika, kluczowa będzie analiza przepisów dotyczących unikania podwójnego opodatkowania oraz umów międzynarodowych, aby określić miejsce powstania obowiązku podatkowego. W przypadku, gdy pracownik wyjedzie do kraju, z którym Polska nie zawarła takiej umowy, to kwestia powstania obowiązku podatkowego będzie regulowana wyłącznie przez przepisy prawa krajowego i nie można wykluczyć, że taki obowiązek powstanie od razu lub po upływie innego limitu dni. Dodatkowo, polski pracodawca może być zobowiązany do rejestracji i działania jako płatnik w państwie, z którego jego pracownik świadczy pracę. Oznacza to, że polski pracodawca musi zarejestrować się w zagranicznym odpowiedniku ZUS i odprowadzać składki w tym państwie. Mogą jednak istnieć regulacje, które pozwalają przy świadczeniu pracy za granicą na odprowadzanie składek w Polsce, na przykład na podstawie uzyskanego przed rozpoczęciem pracy za granicą zaświadczenia A1. Zarówno obowiązujące w Polsce przepisy prawa pracy oraz prawa podatkowego, jak również regulacje w wielu innych krajach nie nadążają za dynamicznie rozwijającą się praktyką pracy zdalnej. Sami pracodawcy i pracownicy widzą konieczność wprowadzenia szczegółowych regulacji na poziomie krajowym i międzynarodowym, aby wprowadzić do porządku prawnego pojęcie workation oraz zapewnić ujednolicenie regulacji unijnych i pozaunijnych w zakresie obowiązków podatkowych. Harmonizacja przepisów dotyczących pracy zdalnej z pewnością ułatwiłaby zarządzanie pracownikami wykonującymi pracę w tym trybie oraz wyeliminowała rozbieżności między systemami prawnymi obowiązującymi w poszczególnych krajach. Świadczenie pracy zdalnej zza granicy stało się atrakcyjnym benefitem dla pracowników, podczas gdy pracodawcom dostarczyło kolejnych wątpliwości i ryzyk. Chcąc zapewnić konkurencyjność na rynku pracy oraz utrzymać work-life balance, coraz więcej pracodawców będzie się decydować na wdrożenie rozwiązań pożądanych przez pracowników. Wprowadzenie wyraźnych przepisów dotyczących workation wykonywanego z różnych krajów mogłoby znacząco ułatwić funkcjonowanie tego modelu pracy. Takie regulacje zmniejszyłyby ryzyka prawne, wspierając tym samym rozwój nowoczesnych form świadczenia pracy, które dziś są wyjątkowo pożądane na globalnym rynku pracy. z KATARZYNA SURMA Radca prawny, Compliance Officer, doradca podatkowy, członek Zarządu Wielkopolskiego Oddziału Krajowej Izby Doradców Podatkowych VI Kadencji oraz absolwentka studiów Executive MBA na Uniwersytecie Merito w Poznaniu we współpracy z SBS Swiss Business School. Na co dzień doradza w kwestiach prawnych oraz compliance na rzecz koreańskiego koncernu Samsung Electronics Poland Manufacturing Sp. z o.o. z siedzibą we Wronkach. W praktyce zawodowej łączy wymagania określone przepisami prawa, korporacyjnymi standardami oraz normami branżowymi. | MATERIAŁ PROMOCYJNY
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz