| GRUDZIEŃ 2024 12 | MIASTO WARTE POZNANIA Już w pierwszych dniach powstania wielkopolskiego poznańscy żołnierze, doświadczeni na polach bitew wielkiej wojny, sformowali oddział Strzelców Konnych Straży Poznania, który szybko się rozrósł i przekształcił w 1. Pułk Ułanów Wielkopolskich. Dopisek „poznański” otrzymał po połączeniu wojsk wielkopolskich z armią polską, gdy jego dowódcą został ppłk. Władysław Anders, a osobisty list w tej sprawie prezydent Poznania Jarogniew Drwęski wysłał do naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego. Ułani w wysokich rogatywkach z czerwonym otokiem byli dumą przedwojennego Poznania i postrachem wrogów. Budzili tak wielkie przerażenie wśród sowieckich sołdatów, że ci nazywali ich „czerwonymi diabłami”. Przewagi bojowe Poznańczyków docenił nawet marszałek Piłsudski, który dekorując ich sztandar orderem Virtuti Militari, stwierdził: Tam, gdzie byliście, byliście najlepsi. Kawalerzyści z 15. pułku brali także udział w wojnie obronnej 1939 roku, walczyli w szeregach Armii „Poznań”, wykrwawiali się w bitwie nad Bzurą i bronili Warszawy aż do jej kapitulacji. Do końca pozostali wierni słowom pułkowej żurawiejki: Sowiecka gwiazda na smoczej czapce była ważnym elementem przedwojennego pomnika poznańskich ułanów. Rezygnacja z niej była warunkiem jego rekonstrukcji w latach osiemdziesiątych. Osiem gwiazdek namalowanych przez politycznego wandala na kamiennym cokole stało się przyczyną jego kompleksowej renowacji. TEKST I ZDJĘCIE: DR PAWEŁ CIELICZKO ŚWIĘTY JERZY W UŁAŃSKIM MUNDURZE A kto wroga krwią zbroczony To piętnasty pułk czerwony. Pomnik 15. Pułku Ułanów Poznańskich zaprojektował warszawski rzeźbiarz Mieczysław Lubelski, a jego oprawę architektoniczną opracował Adam Ballenstaedt. Pierwotnie miał stanąć na terenie koszar ułanów przy ul. Grunwaldzkiej (obecny City Park), jednak – wobec oczekiwań Poznaniaków – zdecydowano się umieścić go w bardziej reprezentacyjnej przestrzeni, na placyku u zbiegu ul. Paderewskiego i ul. Ludgardy. Bohaterski kawalerzysta pojawił się na wysokiej kolumnie z piaskowca szydłowieckiego. Pomnik przedstawia jeźdźca na spienionym koniu, przebijającego lancą smoka. Układ figuralny nawiązuje do przedstawień św. Jerzego, patrona chrześcijańskich rycerzy, znanego z licznych rzeźb, obrazów oraz ikon. Artysta docenił czyn zbrojny poznańskich ułanów i wpisał ich walkę w odwieczne zmagania dobra ze złem, światła z ciemnością, wolności z przemocą i niewolą, którą symbolizowała budionówka z czerwoną gwiazdą umieszczona na smoczej głowie. Uroczyste odsłonięcie pomnika odbyło się 22 października 1927 roku. Brali w nim udział przedstawiciele władz miasta z prezydentem Cyrylem Ratajskim na czele. Dowództwo wojskowe reprezentowali: gen. Daniel
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz