Wszystko Działa 1/2021

WSZYSTKO DZIAŁA! 1 | 2021 31 W FIRMIE KLASYFIKACJA OŚWIETLENIA AWARYJNEGO Na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrz- nych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów oraz Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 11 stycznia 2019 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowla- nych i terenów instalacje oświetlenia awaryjnego klasyfi- kowane są jako urządzenia przeciwpożarowe. Czym jest oświetlenie awaryjne? Według normy PN-EN 1838:2005 oświetlenie awaryjne jest ogólnym określeniem kilku rodzajów oświetlenia, które możemy podzielić na: 1) oświetlenie ewakuacyjne: – awaryjne oświetlenie ewakuacyjne – umożliwienie bez- piecznego wyjścia z miejsc przebywania w przypadku awarii normalnego zasilania; – oświetlenie strefy otwartej, którego celem jest zmniej- szenie prawdopodobieństwa wystąpienia paniki i umożliwienie bezpiecznego ruchu osób na drogach ewakuacyjnych poprzez zapewnienie odpowiednich warunków widzenia i wyznaczenie kierunku. Oświe- tlenie strefy otwartej nazywane jest też oświetleniem zapobiegającym panice; – oświetlenie stref wysokiego ryzyka, którego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa osób biorących udział w po- tencjalnie niebezpiecznym procesie lub znajdujących się w potencjalnie niebezpiecznej sytuacji, a także umożliwie- nie właściwego zakończenia działań w sposób bezpieczny dla innych osób przebywających w danej strefie. 2) oświetlenie zapasowe – umożliwienie kontynuacji normalnych czynności w sposób zasadniczo niezmieniony, przy czym, jeżeli poziom oświetlenia jest niższy niż mini- malne natężenie oświetlenia wymagane przy oświetleniu podstawowym, to oświetlenie zapasowe należy zastosować wyłącznie do przerwania lub dokończenia czynności. ZASTOSOWANIE OŚWIETLENIA AWARYJNEGO Oświetlenie awaryjne należy stosować we wszystkich bu- dynkach użyteczności publicznej, budynkach zamieszkania zbiorowego oraz budynkach produkcyjnych i magazyno- wych. Oświetlenie powinno spełniać wymagania zawarte w Polskich Normach. W Polsce aktualnie najważniejszą nor- mą dotyczącą oświetlenia awaryjnego jest PN-EN1838:2005 Zastosowanie oświetlenia - oświetlenie awaryjne. Wymagania zawartewtej normieokreślająwartościminimalne, które muszą spełniać systemy oświetlenia awaryjnego. Norma EN 1838 odwołuje się między innymi do innych norm, np. do EN 60598-2-22, dotyczącej opraw oświetlenia awaryjnego, czy EN 50172, określającej instalacje oświetlenia ewakuacyjnego. Obecnie obowiązuje wymóg normy PN-EN 60598-2--22:2004 Wymagania szczegółowe – oprawy oświetlenia awaryjnego, dotyczący układów testujących do opraw awaryjnych, który mówi, że oprawy oświetlenia awaryjnego z własnym źródłem zasilania powinny być wyposażone w wewnętrzny układ te- stujący lub być podłączone do zdalnego układu testującego. Instalacja oświetlenia awaryjnego w firmie Na podstawie obowiązujących przepisów i norm można wyszczególnić najważniejsze wymagania dla oceny instala- cji oświetlenia awaryjnego i jej konserwacji w obiektach: • W przypadku instalacji oświetlenia awaryjnego z cen- tralną baterią, przewody i kable wraz z zamocowaniami powinny być ognioodporne, o takim czasie wytrzyma- łości ogniowej, w jakim ma działać oświetlenie awa- ryjne, zgodnie z zapisem Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie, jakim wymaganiom powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75, poz. 690, z dnia 15 czerwca 2002 r. - Dział IV, Roz. 8, § 187, ust. 3). • Na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 marca 2009 r. (Dz. U. Nr 56 poz. 461 z dn. 7 kwietnia 2009 r.) zmieniającego rozporządzenie w spra- wie warunków technicznych, jakimpowinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (§ 181, pkt 7) „Oświetlenie awaryjne należy wykonywać zgodnie z Polskimi Norma- mi dotyczącymi wymagań w tym zakresie”. To samo Roz- porządzenie Ministra Infrastruktury zmienia minimalny czas działania oświetlenia awaryjnego na jedną godzinę od momentu odłączenia od zasilania podstawowego. • Serwis i testowanie oświetlenia ewakuacyjnego w obiek- tach (według PN-EN 50172:2005): a) W przypadku używania automatycznego urządzenia testującego informacje powinny być rejestrowane co miesiąc. b) W przypadku wszystkich innych systemów testy wraz z zarejestrowaniem ich wyników powinny być wykonywane w następujący sposób: – codziennie - w przypadku systemów centralnego zasilania należy wizualnie kontrolować wskaź- nik właściwej pracy; – comiesięcznie - włączyć w trybie pracy awaryjnej każdą oprawę i każdy wewnętrznie oświetlany znak ewakuacyjny, poprzez symulację awarii za- silania oświetlenia podstawowego, na okres wy- starczający do sprawdzenia, czy każda oprawa świeci. W tym czasie należy sprawdzić prawidło- we funkcjonowanie wszystkich opraw oświetle- nia awaryjnego i podświetlanych znaków; – corocznie - wykonać ten sam test co comie- sięcznie, a także test pełnookresowy, połączony z pomiarem czasu pracy awaryjnej i zarejestro- waniem jego wyników. . Marcin Łyskawa, pracownik służb BHP z firmy MARTI Dorota Janowska Oświetlenie awaryjne należy stosować we wszystkich budynkach użyteczności publicznej, budynkach zamieszkania zbiorowego oraz budynkach produkcyjnych i magazynowych. Oświetlenie powinno spełniać wymagania zawarte w Polskich Normach.