Wszystko Działa 1/2023

3 6 1(28)|2023 Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej, 96% wodoru produkowanego na całym świecie jest wytwarzane przy użyciu paliw kopalnych – węgla, ropy naftowej i gazu ziemnego – w procesie znanym jako re - forming. Wiąże się to z łączeniem paliw kopalnych z parą wodną i podgrzaniem ich do ok. 800°C. Produktami końcowymi są dwutlenek węgla i wodór. Te dwa gazy są następnie rozdzielane. CO 2 jest często emitowany do atmosfery, przyczyniając się do efektu cieplarnianego, a wodór może być wykorzystywany w wielu gałęziach przemysłu, przy czym jego wykorzystanie w postaci pa - liwa uwalnia do atmosfery jedynie parę wodną. System wychwytywania CO 2 z instalacji, które spa - lają paliwa kopalne, jest dobrze poznany i obecnie wy - korzystywany w wielu zastosowaniach przemysłowych. Technologia ta jest jak dotąd uważana za najbardziej obiecującą pod kątemprzyszłych zastosowań w energe - tyce na dużą skalę ze względu na łatwość implementacji. Ze względu na metodę stosowaną do usuwania CO 2 ze strumieni gazowych technologie usuwania CO 2 ze spalin można podzielić na absorpcyjne (fizyczną i chemiczną), membranowe, kriogeniczne, adsorpcyjne oraz biologiczne. Wybór technologii separacji w zna - czący sposób zależy od właściwości gazu: temperatury, ciśnienia, stężenia CO 2 oraz wielkości strumienia. Najbardziej rozpowszechnionymi metodami separacji CO 2 na skalę przemysłową są procesy absorpcji fizycznej i chemicznej. Od lat wykorzystywane są one w przemyśle petrochemicznym do oddzielania składników kwaśnych, w tym ditlenku węgla z mieszanin gazowych. Pozostałe metody usuwania CO 2 , takie jak adsorpcja, separacja membranowa i kriogeniczna, są oferowane na znacznie mniejszą skalę. Partnerstwa i doliny wodorowe Warto przypomnieć, że budowa gospodarki wodoro - wej opierać się będzie na powstaniu dolin wodorowych, które zgodnie ze Strategią wodorową UE mają stać się spójnym elementem Europejskiego Ekosystemu Wodo - rowego. Planowane jest tworzeniewarunkówdla rozwoju przemysłu wodorowego w mechanizmie ekosystemo - wym, który będzie również zintegrowany na poziomie regionalnym, krajowym i międzynarodowym. Podczas ubiegłorocznej konferencji H2POLAND wiceminister klimatu i środowiska Ireneusz Zyska poin - formował, że planowane jest powołanie Operatora Do - lin Wodorowych, który będzie nadzorował Ekosystem Innowacji Dolin Wodorowych. Będzie on obejmował in - nowacyjne przedsięwzięcia przemysłowe, projekty inwe - stycyjne o dużej, wieloletniej skali realizowane w ramach określonego obszaru geograficznego, opierając się na tych selektywnie i celowo dobranych oraz koordynowa - nych w ramach dolin wodorowych w wymiarze innowacyj - nym, technologicznym, infrastrukturalnym, przemysłowym i naturalnym. Budowa i funkcjonowanie ekosystemu musi być koordynowane na poziomie krajowym i zintegrowane z międzynarodowym systememgospodarczym. Będzie on zarządzany przez „Instytucję Koordynującą” dla zapewnie - nia powstawania polskiego przemysłu wodorowego o po - tencjale konkurencyjnymwskali globalnej. Doliny Wodorowe powinny łączyć możliwie najwięk - szą liczbę ogniw łańcucha wartości, kładąc szczególny nacisk na rozwój segmentu B+R+I, w kierunku mak - symalnego zaspokojenia potrzeb odbiorców w wielu obszarach. W ten sposób powinien powstać skoordy - nowany i zintegrowany ekosystem powiązań, umożli - wiający osiągnięcie masy krytycznej technologii, wiedzy, badań i biznesu dla stworzenia samowystarczalnego i samodzielnego ekosystemu gospodarki wodorowej. Źródła 1. www.h2poland.eu (dostęp: 1.03.2023). 2. Szkoła Wodorowa. Urząd Marszałkowski Wojewódz - twa Wielkopolskiego. Poznań 2021. 3. Polska Strategia Wodorowa do roku 2030 z perspek - tywą do 2040 r. 2021. 4. Prawo wodorowe – środowisko regulacyjne wspiera - jące rozwój gospodarki wodorowej. UN Global Com - pact Network Poland. 2022. 5. Instytut Technologii Paliw i Energii, https://www.itpe. pl/ (dostęp: 1.03.2023). T EC H NO LO G I E WOD O ROWE Instalacje Power-to-Gas Power-to-Gas to technologia, gdzie nadwyżka (choć nie za - wsze) energii odnawialnej jestmagazynowana jako energia chemiczna w postaci wodoru. Wodór taki może być wyko - rzystany namiejscu lub przetransportowany do zbiorczego węzła i dystrybuowany dalej. Gdy moc jest ponownie po - trzebna, wodór może być zużyty do produkcji energii. Dekarbonizacja przemysłu Wydajność i moc energii wodorowej sprawiają, że jest to idealne źródło paliwa dla statków kosmicz - nych. Dla wielu sektorów gospodarki wodór będzie jedną z wiodących ścieżek dekarbonizacji, np. nadal dla produkcji nawozów, ponadto dla przemysłu stalo - wego czy chemicznego i transportowego.