Wszystko Działa 1/2023

4 0 1(28)|2023 T EC H NO LO G I E WOD O ROWE Reklama wręcz uniemożliwić rozwój gospodarki wodorowej w Polsce. Pierwszą przeszkodą jest brak regula - cji lub wręcz złe i szkodliwe przepisy. Inwestycje w kraju, gdzie źle funkcjonują sfery prawna i regu - lacyjna, obarczone są ryzykiem, na które nie każdy inwestor może sobie pozwolić. To ryzyko zwykle się wycenia i ubezpiecza. Im większy koszt, tym mniej konkurencyjną gospodarkę mieć będziemy. Na szczęście w Polsce systematycznie przybywa regulacji i implementacji aktów unijnych. Wolno, ale nie jesteśmy tu wyjątkiem w Europie. Barierą drugą jest edukacja społeczeństwa. Niewiedza lub wręcz zabobony powodują skuteczny opór w implemen - tacji każdej technologii, a co dopiero innowacyjnej. Konieczne są zatem edukacja i promocja. Wiąże się z tym również brak wykwalifikowanej kadry, zarówno na poziomie zarządczym, jak i przede wszystkim na poziomie specjalistycznym i wykonawczym. Barierą, o której nie można nie wspomnieć, jest też bariera finansowa. Brakuje programów wsparcia na pozio - mie krajowym. Działania innowacyjne obarczone są ryzykiem i nakładami finansowymi, na które nie każda firma może sobie pozwolić. Z systemu centralnego na rozproszony Koniecznie trzeba zaznaczyć, że żyjemy w przełomo - wym czasie transformacji energetycznej i paliwowej w Polsce i w Europie, choć w różnym tempie i z innego punktu startowaliśmy. Przechodzimy z systemu cen - tralnego na rozproszony. A to wymusza zupełnie nowe podejście do biznesu zarówno producentów, dystry - butorów, jak i konsumentów. Dywersyfikacja źródeł, dywersyfikacja klientów i ich rodzaju, prace wyspowe i hybrydowe, niezależne lub prawie niezależne klastry energii i doliny wodorowe to zjawiska i działania, do których będziemy musieli się przyzwyczaić w najbliż - szej przyszłości. To przewartościuje dotychczasowe definicje przemysłu, transportu i innych sektorów energochłonnych. Przewartościuje systemy i działa - nia operacyjne. Czeka nas taka nowa zielona era ener - getyczna, może nie od razu, ale robimy duże kroki w jej kierunku.