68 1(32)|2024 OZE Rynek mocy Rynek mocy to mechanizm mający za zadanie zapewnić bezpieczeństwo energetyczne Polski, a także ciągłość dostaw prądu dla wszystkich odbiorców. Jeszcze kilka lat temu, gdy większość energii zapewniały łatwe w kontroli jednostki cieplne, rynek działał jednotorowo: wytwórcy zapewniali zakontraktowaną ilość energii w danym okresie, a odbiorcy pobierali jej tyle, ile potrzebowali. Obecnie realia działania rynku mocy dostosowane zostały do zwiększonego udziału OZE, stąd obecnie rynek działa dwutorowo: wytwórcy dostarczają zaplanowaną ilość energii i odpowiadają na jej ewentualne niedobory, a odbiorcy kupują deklarowaną ilość, a do tego dostosowują swoje zużycie do ewentualnej nadprodukcji lub niewystarczającej podaży energii w sieci. Działania na głównym rynku mocy opierają się na deklaracji gotowości do szybkiej interwencji popytowej lub podażowej na rynku, co zapewnia stałe przychody za deklarowaną moc. Kontrakty mocowe Co roku PSE, jako Operator Sieci Przesyłowej (OSP), organizuje aukcje mocy, w których jednostki generacyjne (źródła wytwórcze lub magazyny energii) składają oferty na kontrakty mocowe. Zwycięzca aukcji zostaje objęty obowiązkiem mocowym. Oznacza to, że w danym okresie PSE będzie mogło wydać jednostce polecenie dostarczenia określonej ilości energii wynikającej z zadeklarowanej mocy instalacji w określonych godzinach w przypadku przewidywanej niewystarczającej podaży energii na rynku. Za tę gotowość wytwórcy uzyskują stałe wynagrodzenie za zadeklarowaną moc. Magazyny, dzięki możliwości szybkiej reakcji, są idealnym zapasowym dostawcą energii do sieci, stąd coraz więcej tego typu inwestycji uczestniczy w aukcjach rynku mocy. 17-letnie kontrakty mocowe zawarte poprzez aukcje stanowią obecnie kręgosłup planowanych struktur przychodowych dla wielkoskalowych magazynów energii w Polsce. To one zapewnią stałe, stabilne przychody w długim okresie, tym samym budując potencjalną bankowalność projektu dla instytucji finansowych. Demand Side Response Od kilku lat na rynku mocy możliwe jest również działanie po stronie popytowej poprzez tzw. Usługę DSR (ang. Demand Side Response), która polega na sporadycznym i krótkotrwałym (do kilku godzin) obniżeniu zużycia energii elektrycznej przez odbiorców w godzinach szczytowego zapotrzebowania. Podobnie jak w kontraktach mocowych, aby świadczyć usługę DSR, należy zawrzeć długoterminową umowę z PSE, w ramach której odbiorca dostaje wynagrodzenie za samą gotowość podjęcia działania. W czasie trwania kontraktu PSE może wymagać od odbiorcy obniżenia zapotrzebowania w dni robocze między godzinami 7.00 a 22.00. Odbiorca dostaje zlecenie zmniejszenia poboru energii na minimum 7 godzin przed prognozowanym przeciążeniem sieci, dzięki czemu może odpowiednio się przygotować. Co do zasady, dotyczyć mogłoby to głównie odbiorców przemysłowych, którzy muszą wtedy odpowiednio dostosować swoje plany produkcyjne, za co są wynagradzani, niemniej magazyn również może w tym czasie działać w podobny sposób, ograniczając planowane pobory w wybranych godzinach. Podsumowując, magazyny energii mogą działać w dwóch kierunkach na rynku mocy: ograniczyć swój planowany pobór energii (w ramach DSR) lub oddać energię w celu zrównoważenia niewystarczającej produkcji energii (kontrakt mocowy), a każda z tych usług zapewnia stałe źródło przychodów dla inwestycji. FOT. PHONLAMAIPHOTO/ADOBE STOCK
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz