Wszystko Działa 2/2020

WSZYSTKO DZIAŁA! 2 | 2020 25 W ramach tych środków finansowano również szereg programów wspierających rozwój OZE, a także po- prawę efektywności energetycznej budynków. Takie kierunki działań nie tylko ograniczają emisje gazów cie- plarnianych, ale również powodują ograniczenie emisji innych zanieczyszczeń i tym samym poprawę jakości powietrza. MODERNIZACJA SEKTORA WYTWARZANIA ENERGII ELEKTRYCZNEJ W LATACH 2013-2020 Państwa członkowskie, których systemy energii elektrycz- nej spełniają kryteria w zakresie konieczności moderni- zacji, zgodnie z artykułem 10c dyrektywy 2003/87/WE, mogą przejściowo przydzielać bezpłatne uprawnienia do emisji instalacjom wytwarzającym energię elektryczną, odstępując tym samym od sprzedaży tych uprawnień w drodze aukcji. Polska skorzystała z możliwości przyznawania bezpłat- nych uprawnień – dotychczas skorzystało z nich 110 instalacji, bilansując 264,6 mln uprawnień do emisji o szacunkowej wartości 4,65 mld euro. Inwestycje te przyczyniły się do znacznej modernizacji polskich in- stalacji wytwarzających energię elektryczną oraz sieci elektroenergetycznych. WSPARCIE EU ETS W REALIZACJI POLITYKI KLIMATYCZNO- -ENERGETYCZNEJ I WZROST ŚWIADOMOŚCI EKOLOGICZNEJ Poprawa efektywności energetycznej jest jednym z istot- nych obszarów wykorzystania puli środków pozyskanych ze sprzedaży uprawnień EU ETS poprzez: • rozbudowę i modernizację sieci ciepłowniczych, co wpływa na zmniejszenie zjawiska niskiej emisji w miastach, • wsparcie termomodernizacji budynków wpływa za- równo na poprawę jakości powietrza, jak i na zmniej- szenie zjawiska ubóstwa energetycznego. Poprawa efektywności energetycznej prowadzi też do zmniejszenia zużycia energii elektrycznej i paliw, co pro- wadzi do poprawy bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez zmniejszenie uzależnienia od importu energii. EU ETS wspiera również realizację krajowych celów w zakresie udziału OZE w końcowym zużyciu energii brutto (poprzez zwiększenie konkurencyjności OZE). Dzięki funkcjonowaniu EU ETS podnoszona jest także świadomość społeczna i wiedza ekologiczna. Dla efek- tywnego wprowadzania działań ochronnych środowiska niezbędne jest opracowywanie nowych technologii, ma- jących na celu racjonalne wykorzystywanie zasobów, a także zminimalizowanie wpływu na środowisko. Do technologii, które pośrednio są wspierane przez EU ETS, należy m.in . stosowanie recyklingu. Dodatkowo, w ramach EU ETS istnieją mechanizmy, któ- re wspierają rozwój innowacyjnych rozwiązań w zakre- sie transformacji klimatyczno-energetycznej. W 2021 r. zacznie funkcjonować Fundusz Innowacyjny, który może okazać się dobrym wsparciem dla realizacji polskich po- mysłów technicznych. Ponadto dzięki realizacji polityki klimatycznej (w tym EU ETS) powstał Fundusz Just Transition, który ma przy- czynić się do złagodzenia skutków społeczno-gospodar- czych transformacji gospodarki. PROPOZYCJE MODERNIZACJI EU ETS Niemniej system EU ETS w obecnym kształcie nie działa w pełni efektywnie. Aktualny system nie generuje wystar- czających środków, które z punktu widzenia interesów Polski byłyby potrzebne do sfinansowania głębokiego procesu transformacji gospodarki, m.in . do nadrobienia luki w zakresie innowacyjności polskiej gospodarki. Jednak zamiast likwidować cały system, należałoby go raczej zmodernizować i sprawić, że środki będą trafiały tam, gdzie są one najbardziej potrzebne i gdzie prowadzo- ne inwestycje przyniosą największe efekty redukcyjne. Ze względu na długi czas unijnego procesu legislacyj- nego, koniecznym byłoby także, zanim wejdą w życie zmiany dyrektywy EU ETS, uzupełnienie obecnego me- chanizmu dodatkowymi środkami finansowymi, redy- strybuowanymi niezależnie od EU ETS, które wsparłyby proces przebudowy gospodarek o dużym współczynniku emisyjności. Źródło: Ministerstwo Klimatu TYM ŻYJE BRANŻA