Wszystko Działa 2/2020

WSZYSTKO DZIAŁA! 2 | 2020 30 Trwająca pandemia koronawirusa oraz wprowadzony na terenie Polski stan zagrożenia epidemicznego odciska piętno w wielu obszarach naszego życia, w tym również w pracy. W związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-CoV-2, pracodawcy zakładów pracy powinni przestrzegać zaleceń m.in. Głównego Inspektora Sanitarnego, ale także przestrzegać przepisów prawa pracy i BHP. CZYM JEST KORONAWIRUS? Ustawa z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalcza- niem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, która weszła w życie 8 marca br., pozwala na wyłączenie stosowania określonych przepisów prawa, lecz wyłącznie w związku z działaniami przeciwko rozprzestrzeniającemu się koronawirusowi. W tym miejscu pojawia się pytanie, czym jest koronawirus? Zgodnie z in- formacjami Światowej Organizacji Zdrowia jest to wirus wy- wołujący między innymi zespół niewydolności oddechowej. Został on zidentyfikowany pod koniec 2019 roku i jest no- wym szczepem wirusa, który nie był wcześniej odnotowywa- ny wśród ludzi. PRZEDSIĘBIORSTWA W DOBIE KORONAWIRUSA Mając na uwadze istniejące zagrożenie rozprzestrzeniania się wirusa COVID-19 i przede wszystkim bezpieczeństwo pracow- ników, Główny Inspektorat Sanitarny wyznaczył wytyczne, które pracodawcy powinni wdrożyć do stosowania w swoich firmach. W ślad za ogólnoświatowymi doniesieniami na temat choroby, sposobów jej rozprzestrzeniania, Sejm Rzeczypospoli- tej Polskiej 2 marca 2020 roku uchwalił ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziała- niem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Uchwalona ustawa nie przewiduje szczegółowych procedur dla pracodawców, którzy w większości nie wiedzą, jak postępować w przypadku pracowników, którzy wrócili z rejonów, krajów, w których wy- stępuje COVID-19. Pracodawcy mają wątpliwości, czy powinni kierować pracow- ników na okresowe badania lekarskie, czy powinni organizo- wać okresowe szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, czy mogą izolować pracowników, pomimo iż nie ma u nich objawów wirusa, czy mogą wydawać wiążące polecenia pracy zdalnej (i w razie niedostosowania się do nich rozwiązać umowę o pracę), czy też wysyłać w podróż służbową do kraju, gdzie panuje koronawirus. Ustawa przewiduje szczegółowe procedury w zakresie: • zasad i trybu zapobiegania oraz zwalczania zakażenia koro- nawirusem i rozprzestrzeniania się choroby zakaźnej u ludzi, w tym zasady podejmowania działań przeciwepidemicznych w celu unieszkodliwienia źródeł zakażenia chorobą zakaźną; • zadania organów administracji publicznej w ww. zakresie; • uprawnienia i obowiązki pracodawców oraz pracowników i innych osób przebywających na terytorium RP; • zasady pokrywania kosztów leczenia i tryb finansowania świadczeń opieki zdrowotnej dla osób z podejrzeniem zaka- żenia lub choroby zakaźnej. Ustawa jedynie odnosi się do sytuacji pracowników i pracodaw- ców w przypadku wystąpienia czy też możliwości wystąpienia COVID-19, awpozostałej części określa, żewzakresie nieuregu- lowanym w niniejszej ustawie stosuje się Ustawę z 05.12.2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j.: Dz.U. z 2019 poz. 1239). Wprawdzie obowiązu- ją przepisy Ustawy z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm., dalej jako: kp), jak i przepisy wy- konawcze, tj. rozporządzenia z zakresu BHP. Prawny problem polega na tym, że przepisy wyżej wymienionych ustaw nie wyjaśniają w sposób wystarczający wątpliwości pracowników i pracodawców , gdzie liczba osób jest na tyle duża, że pracow- nicy mogą mieć uzasadnione obawy. Pracodawcy mają zatem wątpliwości, czy powinni kierować pracowników na okresowe badania lekarskie i jaki jest zakres ich obowiązków co do BHP w związku z koronawirusem. BHP a sytuacja epidemii COVID-19 FOT.ADOBESTOCK W FIRMIE