WSZYSTKO DZIAŁA 2/2023

5 6 2(29)|2023 G A ZOWN I C T WO wykonywanie tych prac na gazociągach o każdej śred - nicy i każdym ciśnieniu, przy ciśnieniach nieprzekra - czających maksymalnego ciśnienia pracy dla danego urządzenia nawiercającego. Dokumentacja prac gazoniebezpiecznych Prace gazoniebezpieczne wolno wykonywać tylko na podstawie pisemnego polecenia, o ile nie są związane z ratowaniem życia i zdrowia ludzkiego lub związane są z likwidacją awarii czy też zabezpieczeniem urzą - dzeń przed zniszczeniem. Pisemne polecenie nie jest również wymagane przy pracach eksploatacyjnych objętych instrukcjami eksploatacyjnymi. Sposoby i wymagania dotyczące tego typu prac ustalane są przez kierowników zakładów ze względu na specyfikę poszczególnych zakładów pracy. Okreś- lają oni, co powinna zawierać dokumentacja prac gazoniebezpiecznych. Przykładowo dokumentacja powinna składać się z: • druku „polecenia”, ze szczegółowym określeniem rodzaju, miejsca i terminu wykonania prac oraz na - zwisk pracowników koordynujących, a także miejsc na meldunki wykonania wskazanych czynności, • szkicu sytuacyjnego, planu lub schematu technolo - gicznego, • instrukcji wykonania poszczególnych robót z podzia - łem na etapy, wraz ze szczegółowym opisem prac przygotowawczych, warunków technicznych i tech - nologicznych wykonania prac, wykazu sprzętu i na - rzędzi oraz sposobu zabezpieczenia miejsca robót. Dla potrzeb zakładowych sytuację awaryjną, awa - rię sieci gazowej zdefiniowano jako uszkodzenie, które spowodowało utratę sprawności technicznej sieci gazowej, zagrożenie dla ludzi, mienia lub środowiska, a nieszczelność sieci gazowej jako miejsce nieprzewi - dywalnego niekontrolowanego wypływu paliwa gazo - wego z elementów sieci gazowej. Awarie gazociągów Zgodnie z art. 3 pkt 23 Ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska 2 , poważną awarią jest zda - rzenie, które spełnia następujące warunki: • jest sytuacją (zdarzeniem) odbiegającym od stanu normalnego (np. awaria instalacji przemysłowej, rozszczelnienie zbiornika czy butli), w szczególno - ści emisją, pożarem lub eksplozją, • zdarzenie ma miejsce w trakcie procesu przemy - słowego, magazynowania, przesyłu lub transportu, • występuje w zdarzeniu co najmniej jedna substan - cja niebezpieczna (odpowiadająca definicji poda - nej w art. 3 pkt 37 Prawa ochrony środowiska lub Zgodnie ze wspomnianym wyżej rozporządzeniem z 2009 r., do prac gazoniebezpiecznych zalicza się w szczególności: • pracewpomieszczeniach i przestrzeniach, wktórych występuje zagrożenie przekroczenia najwyższego dopuszczalnego stężenia czynnika szkodliwego dla zdrowia ludzkiego lub przekroczenia dolnej granicy wybuchowości czynnika wybuchowego, • prace w nawanialniach i w magazynach środka na - waniającego gaz ziemny, • prace przy czynnych sieciach gazowych i instala - cjach gazu ziemnego, • odpowietrzanie, opróżnianie i napełnianie sieci gazo - wych i instalacji gazowych, w tymmetodą próżniową, • badanie i czyszczenie tłokiem czynnych gazociągów, • prace związane z dehydratyzacją, • prace spawalnicze prowadzone w obiektach tech - nologicznych sieci gazowych w strefach zagrożo - nych wybuchem. Osoby odpowiedzialne Osoba odpowiedzialna za przeprowadzenie prac ga - zoniebezpiecznych jest wyznaczana spośród pracow - ników dozoru posiadających kwalifikacje w zakresie dozoru urządzeń energetycznych. Przepisy dopusz - czają kierowanie tego typu pracami przez pracowni - ków posiadających kwalifikacje w zakresie eksploatacji urządzeń energetycznych tylko w przypadku prac zwią - zanych z wykonaniem przyłączy o średnicy nominal - nej nieprzekraczającej DN < 50 mm (dla PE – 63 mm) do gazociągów czynnych o ciśnieniu nie większym niż 0,4 MPa (pn < 0,4 MPa). Osoba odpowiedzialna za przeprowadzenie prac gazoniebezpiecznych nie może jednocześnie zatwierdzać polecenia jej wykona - nia i przyjmować gazociąg do eksploatacji. Prace mogą być wykonywane tylko przez co najmniej dwie osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje zawodowe i ener - getyczne. Każda praca gazoniebezpieczna powinna być uzgodniona z innymi służbami działającymi wdanej stre - fie zagrożenia. Przy ich wykonywaniu na czynnych gazo - ciągach niskiego ciśnienia należy pamiętać, że: • przy pracach na gazociągach, których średnica no - minalna nie przekracza DN < 200 mm, dopuszcza się ich przeprowadzenie bez obniżania ciśnienia ro - boczego w tym gazociągu, • przy pracach na gazociągach o średnicach nomi - nalnych powyżej DN > 200 mm prace należy wy - konywać przy ciśnieniu bezpiecznym ustalonym każdorazowo przez osobę z dozoru. W trakcie prac z użyciem urządzeń do herme - tycznego nawiercania pod ciśnieniem dopuszcza się