WSZYSTKO DZIAŁA 2/2023

5 7 2(29)|2023 G A ZOWN I C T WO innym przepisom dotyczącym substancji niebez - piecznych), • zdarzenia, które prowadzą do natychmiastowego powstania zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub środowiska albo powstanie takiego zagrożenia z opóźnieniem. Awarie gazociągów powstają z następujących po - wodów: korozji, czynników zewnętrznych, defektów konstrukcji i materiałów, sił natury oraz błędów ludz - kich i operacyjnych. Sieć dystrybucyjna gazu przecho - dzi bowiem przez wszystkie rodzaje terenu, włączając w to tereny geologicznie wrażliwe. Obsunięcia ziemi, powodzie i inne naturalne nieszczęścia są wspólną przyczyną awarii gazociągów. Niefachowy montaż w połączeniu z brakami w wyszkoleniu pracowników nadzoru i niską jakością materiałówmają również swój wkład w powstawanie defektów rurociągów 3 . Ludzkie błędy i nieprawidłowa praca sprzętu to najliczniejsze przyczyny awarii. Ważną sprawą w obliczu takich wy - darzeń jest oddziaływanie na środowisko naturalne, takie jak skażenie gleby i powietrza przez uciekający gaz. Powoduje to dewastację drzewostanu oraz roślin - ności w obszarze wadliwej sieci gazowej. Nieszczelno - ści w rozdzielczych sieciach gazowych powstają na skutek wielu czynników oddziałujących bezpośrednio lub pośrednio na stan techniczny sieci. Należą do nich: • technologia ułożenia sieci gazowych: lokalizacja (jezdnia, chodnik, wolny teren, pas zieleni, ukształ - towanie terenu, natężenie ruchu komunikacyjnego), sposób wykonania gazociągu (jakość połączeń i podsypki, głębokość ułożenia), lokalizacja uzbroje - nia podziemnego w stosunku do gazociągu (kanały, kable, ciepłociągi itp.), • rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe: rodzaje materiału, z którego wykonane są sieci gazowe, i ich własności fizykomechaniczne, np. parametry wytrzymałościowe, typ zastosowanej armatury, ja - kość wykonania rur i armatury, rodzaj połączenia rurociągów i armatury, a także rodzaj materiału uszczelniającego (np. uszczelka) oraz jego własno - ści fizykomechaniczne (odporność na działanie gazu, elastyczność, plastyczność itp.), • rodzaj przesyłanego paliwa gazowego: własności fi - zykomechaniczne (skład chemiczny, gęstość, prze - nikliwość, wilgotność, agresywność w stosunku do rur, armatury i uszczelnień), ciśnienie gazu (średnie, niskie) i jego temperatura, • sposób użytkowania sieci gazowych z uwzględnieniem kwalifikacji służb sieciowych, wyposażenia w sprzęt, materiały, aparaturę do wykrywania nieszczelności, częstości prowadzenia kontroli, przeglądów, konserwa - cji i remontów sieci oraz technologie stosowane przy naprawie uszkodzeń rurociągów i armatury, • warunki atmosferyczne (temperatura zewnętrzna, wahania temperatur, opady atmosferyczne, głębo - kość gruntu) 4 . Na rys. 2 przedstawiono najczęściej występujące typy awarii w zależności od ich przyczyn. Typy awarii w zależności od jej przyczyny proces korozyjny rur gazociągu pęknięcia gazociągu na skutek obsunięć i parć gruntu wady technicznego uzbrojenia gazociągów naruszenia reguł technologii robót budowlano-montażowych wady materiałowe rur i urządzeń błędy konstrukcyjne inne lub nieznane przyczyny uszkodzenia mechaniczne gazociągów sprzętem mechanicznym i budowlanym Rys. 2. Najczęściej występujące typy awarii w zależności od ich przyczyn (opr. własne)