WSZYSTKO DZIAŁA 2/2023

B H P pracy związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej 3 , w sprawie ochrony prze - ciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów 4 oraz w sprawie wymagań dla urządzeń i sys - temów ochronnych przeznaczonych do użytku w atmo- sferze potencjalnie wybuchowej 5 . Zagadnienie to leży w kompetencjach takich orga - nów kontroli i nadzoru jak Państwowa Inspekcja Pracy, wydział prewencji Państwowej Straży Pożarnej oraz Urząd Dozoru Technicznego. Jest to również przed - miot zainteresowania agencji ubezpieczeniowych, których audyty w znaczący sposób przyczyniają się do poprawy bezpieczeństwa – poprzez nałożenie wy - magań dla przedsiębiorców w celu odpowiedniego zabezpieczenia obiektu przed wybuchem i pożarem, a w konsekwencji możliwość ubezpieczenia obiektu. Współpraca ekspertów Począwszy od etapu projektowania procesu i doboru urządzeń oraz instalacji, konieczne są konsultacje z ekspertami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo procesowe, w tym za metody zabezpieczenia przed wybuchem. Udział w zespole projektowym powinny brać również osoby odpowiedzialne za technologię produkcji, osoby z działu utrzymania ruchu i osoby odpowiedzialne za utrzymanie procesów towarzyszą - cych, jeżeli takie już funkcjonują w sąsiedztwie pro - jektowanej instalacji. Współpraca zespołu ekspertów z poszczególnych obszarów na etapie projektowania ma na celu wypracowanie rozwiązań optymalnych pod względem wymaganego poziomu bezpieczeń - stwa, kosztów wdrożenia systemów bezpieczeństwa oraz jakości i wydajności produkcji. O bszary przemysłowe, w których pojawiają się pyły palne, gazy palne lub pary cieczy palnych, które potencjalnie mogą wytworzyć mieszaninę z powietrzem atmosferycznym, należy objąć ochroną przeciwwybuchową. Potencjalne ryzyko wybuchu dotyczy głównie zakładów z branży chemicznej, pe - trochemicznej, medycznej i spożywczej. Są to też za - kłady utylizacji odpadów komunalnych, biogazownie, elektrociepłownie na paliwa stałe i gazowe oraz sta - nowiska i procesy, np. malowanie natryskowe i prosz - kowe, stanowiska i instalacje odpylania w branży stolarskiej czy technologie z wykorzystaniem żywic poliestrowych. Wszystkie wymienione procesy należy objąć oceną ryzyka wystąpienia wybuchu, która jest podstawą do wdrożenia wymaganych środków bez - pieczeństwa w celu ochrony przed wybuchem. Zagad - nienie jest niezwykle złożone, wymagające szerokiej wiedzy technicznej, znajomości technologii produkcji oraz wymagań przepisów prawa w tym zakresie. Zja - wisko i efekty wybuchu zazwyczaj przyczyniają się do ciężkich i śmiertelnych wypadków przy pracy, a także drastycznych strat materialnych i zatrzymania pro - cesu technologicznego na długie okresy. Regulacje prawne Problem zagrożenia wybuchem w przemyśle jest inter - dyscyplinarnym zagadnieniem, które leży na pograniczu wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej. Regulują to wprowadzone dyrektywy: 1999/92/WE 1 (ATEX User) oraz 2014/34/UE (ATEX) 2 , a w szczególności obowiązujące w kraju przepisy prawa zawarte w trzech rozporządzeniach: w sprawie minimal - nych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny 6 0 2(29)|2023 FOT. LUKAS GOJDA/ADOBE STOCK