Wszystko dziala 2/2024

58 2(33)|2024 TECHNOLOGIE JĄDROWE finiowało SMR jako reaktory jądrowe, które mają okreś- lone cechy: • moc < 300 MWe (mocy elektrycznej) lub < 1000 MWt (mocy cieplnej), • zaprojektowane do użytku komercyjnego, tj. do produkcji energii elektrycznej, odsalania, ciepłownictwa, ciepła procesowego, • zaprojektowane tak, aby umożliwić dodawanie wielu jednostek/modułów w pobliżu tej samej infrastruktury, • mogą być budowane i montowane w fabrykach w większym stopniu niż tradycyjne reaktory i wysyłane do zakładów użyteczności publicznej w celu instalacji w miarę wzrostu zapotrzebowania. SMR mogą być instalowane na obszarach, na których brakuje wystarczających linii przesyłowych i przepustowości sieci, w istniejącej sieci lub zdalnie poza siecią, ze względu na mniejszą moc elektryczną, zapewniając niskoemisyjną energię dla przemysłu i ludności. Jest to szczególnie istotne w przypadku mikroreaktorów, które są podzbiorem reaktorów SMR zaprojektowanych do wytwarzania energii elektrycznej zwykle o mocy do 10 MW. Mikroreaktory zajmują mniej miejsca niż inne reaktory SMR i będą lepiej dostosowane do regionów, w których nie ma dostępu do czystej, niezawodnej i przystępnej cenowo energii. Ponadto mikroreaktory mogłyby służyć jako zasilanie awaryjne w sytuacjach awaryjnych lub zastępować generatory prądu, które często są zasilane olejem napędowym, na przykład w społecznościach wiejskich lub odległych przedsiębiorstwach Mikroreaktory nadają się również do łączenia ze źródłami odnawialnymi poprzez minigridy i mikrosieci, zastępowania źródeł paliw kopalnych w zastosowaniach kogeneracyjnych i innych. Aktualnie na świecie realizowanych jest ponad 80 projektów budowy SMR, które mogą być instalowane. W tabeli 1 są przedstawione różne rodzaje SMR w zależności od mocy cieplnej. Należy podkreślić, że do tej pory na całym świecie wdrożono i uruchomiono trzy reaktory SMR: HTR-PM w Chinach, pływający KLT-40S w Rosji, a także wysokotemperaturowy reaktor testowy (HTTR) w Japonii. Dodatkowo Indie eksploatują flotę czternastu reaktorów o mocy 220 MW. Obecne reaktory przemysłowe są zwykle zlokalizowane z dala od dużych stref miejskich lub przemysłowych, co nie jest korzystne dla sprzedaży wytwarzanego przez nie ciepła. Z tego punktu widzenia małe reaktory modułowe (SMR) mają szczególną zaletę, ponieważ ich konstrukcja bezpieczeństwa, zwykle oparta na koncepcji bezpieczeństwa pasywnego, może pozwolić na zmniejszenie rozmiaru strefy planowania awaryjnego, Tab. 1. Zakres temperatur do zastosowań termicznych SMR Źródło: Opracowanie własne na podstawie „The NEA Small Modular Reactor Dashboard: Second Edition” https://www.oecd-nea.org/jcms/pl_90816/the-nea-small-modular-reactor-dashboard-second-edition Nazwa Organizacja projektująca Kraj Moc cieplna (Mwt) Do 200 MWt Kaleidos Radiant Industries Stany Zjednoczone 1,9 eVinci microreactor Westinghouse Electric Company Stany Zjednoczone 15 Energy Well CVŘ Czechy 20 HTGR-POLA NCBJ Polska 30 Calogena Gorgé Francja 30 HTTR JAEA Japonia 30 4S Kawasaki, Kanagawa Japonia 30 i 135 BANR BWXT Stany Zjednoczone 50 CAREM CNEA Argentyna 100 A-HTR-100 Eskom Republika Południowej Afryki 100 HTMR-100 Stratek Global Republika Południowej Afryki 100 SEALER-55 Blykalla Szwecja 140 Blue Capsule Blue Capsule Technology Francja 150 Xe-100 X-energy Stany Zjednoczone 200 HAPPY200 SPIC Chiny 200 Do 400 MWt CMSR Seaborg Technologies Dania 250 Thorizon One Thorizon Niderlandy 250 VOYGR NuScale Power Stany Zjednoczone 250 ARC-100 ARC Clean Technology Stany Zjednoczone 286 Otrera 300 Otrera Nuclear Energy Francja 300 SMART KAERI Korea Południowa 365 ACP100 CNNC Chiny 385 Do 600 MWt LFR-AS-200 Newcleo Wielka Brytania 480 HTR-PM INET Chiny 500 DF300 Dual Fluid Energy Kanada 600 LFTR Flibe Energy Stany Zjednoczone 600 GTHTR300 JAEA Japonia 600 Do 800 MWt SSR-W Moltex Energy Kanada 750 HEXANA Hexana Francja 800 Do 1000 MWt Natrium Reactor Plant TerraPower Stany Zjednoczone 840 IMSR Terrestrial Energy Kanada 884 Westinghouse LFR Westinghouse Electric Company Stany Zjednoczone 950 AP300TM SMR Westinghouse Electric Company Stany Zjednoczone 990 SMR-300 Holtec International Stany Zjednoczone 1000 Do 1200 MWt NUWARD SMR NUWARD Francja 1080 ThorCon 500 ThorCon International Emiraty Arabskie 1100 Do 1400 MWt Rolls-Royce SMR Rolls-Royce SMR Wielka Brytania 1358

RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz