Wszystko dziala 2/2024

65 2(33)|2024 GAZOWNICTWO cji metanowej i wytwarzanie biogazu. W kolejnym kroku następuje odsiarczenie wytworzonego biogazu w celu eliminacji siarkowodoru. Siarkowodór może wpływać niekorzystnie na uzbrojenie i urządzenia w biogazowni, dlatego jego usunięcie jest konieczne, aby zapewnić poprawną i długą eksplantację instalacji. Następnie uzdatniony biogaz gromadzony jest w zbiorniku na biogaz. Jest to zbiornik dwupłaszczowy wykonany z tworzywa sztucznego. Tak zgromadzony biogaz jest następnie zagospodarowywany w kotłowni, gdzie ulega spaleniu w kotłach i kogeneratorach. Na rys. 3 przedstawiono schemat instalacji biogazowej w oczyszczalni ścieków w Tychach-Urbanowicach. Szacowany potencjał Dla zapewnienia warunków rozwoju sektora biogazowego należy zwrócić uwagę na kwestie finansowe związane z instalacją odpowiedniej infrastruktury ujmowania i wykorzystania produkowanego biogazu. Dodatkowo szacowany potencjał wydajności wielu instalacji może ograniczać się jedynie do pokrywania własnych potrzeb zakładów, a co za tym idzie, należy jasno określić sposoby wykorzystania biogazu, mając na uwadze wielkość produkcji i opłacalność poszczególnych rozwiązań. W tab. 3 przedstawiono produkcję energii elektrycznej w wybranych oczyszczalniach ścieków. Tab. 3. Produkcja energii elektrycznej w wybranych oczyszczalniach ścieków (opracowanie Biogaz w Polsce. Raport, „magazynbiomasa.pl”)4 Oczyszczalnia ścieków Szacunkowy średnioroczny poziom produkcji energii elektrycznej [GWh] Czajka 29,6 Łódź 19,5 Tychy 14,3 Gdańsk-Wschód 12,7 Poznań Centralna OŚ 12 Hajdów Lublin 10 Poznań Lewobrzeżna OŚ 4,2 Południe 3,6 Pruszków 3,5 Krosno 2,6 Produkcja energii elektrycznej i cieplnej z biogazu uzyskanego w procesie fermentacji metanowej przynosi szereg korzyści ekologicznych5: • zmniejszenie zużycia kopalnych surowców energetycznych oraz emisji związków powstających podczas ich spalania, • eliminacja patogenów dzięki procesowi higienizacji, • redukcja odorów o ponad 80% w porównaniu ze stosowaniem do nawożenia pól gnojowicy surowej, • zmniejszenie ryzyka zanieczyszczenia wód gruntowych i powierzchniowych, • redukcja emisji gazów cieplarnianych: podtlenku azotu, metanu i dwutlenku węgla. Możliwości wytwarzania biogazu z osadów ściekowych Fermentacja metanowa jest jedną z najstarszych metod stabilizacji osadów ściekowych, którą można prowadzić zarówno w zbiornikach otwartych, w warunkach panujących w danym czasie w środowisku, jak i w wydzielonych komorach fermentacyjnych, w beztlenowych, kontrolowanych warunkach. Komory fermentacyjne to zbiorniki o kształcie cylindrycznym lub zbliżonym do owalu, najczęściej konstrukcji żelbetowej. Najczęściej proces fermentacji metanowej osadów ściekowych prowadzony jest w warunkach mezofilowych, czyli w temperaturze 35-38°C. Głównym produktem tego procesu, poza osadem przefermentowanym, jest biogaz. Biogaz, będący mieszaniną głównie metanu i dwutlenku węgla, może być wykorzystywany jako źródło energii odnawialnej. Wytwarzanie biogazu z osadów ściekowych nie tylko pozwala na ich stabilizację, ale również przyczynia się do redukcji emisji gazów cieplarnianych i może być cennym elementem zrównoważonego gospodarowania odpadami. Ciąg technologiczny Aby można było w sposób efektywny wykorzystać energię zawartą w biogazie, w ciągu technologicznym oczyszczalni ścieków muszą znaleźć się urządzenia umożliwiające: • odbiór biogazu z komór fermentacyjnych, na który składają się system rurociągów i zaworów do transportu biogazu z komór fermentacyjnych do dalszych etapów przetwarzania, • oczyszczenie mechaniczne i odsiarczanie biogazu, w tym urządzenia do mechanicznego oczyszczania biogazu z cząstek stałych oraz instalacje do usuwania siarkowodoru (H2S) i innych zanieczyszczeń gazowych, które mogą powodować korozję i emisję szkodliwych substancji, • magazynowanie biogazu w zbiornikach stabilizujących ciśnienie – zbiorniki magazynowe (np. balony gazowe) zapewniające stabilne ciśnienie biogazu i buforowanie wahań produkcji i zużycia, • osuszanie biogazu poprzez odwadnianie kondensatów pary wodnej, gdzie zasadniczym elementem są separatory kondensatu i odwadniacze, które usuwają parę wodną z biogazu, zapobiegając korozji i problemom technicznym w dalszych etapach przetwarzania,

RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz