41 4(31)|2023 PRAWO Rok 2023 przyniósł kilka dość dużych zmian w programie „Czyste Powietrze”. W pierwszych latach program skupiał się głównie na dofinansowaniu wymiany nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe – tzw. kopciuchów – na nowe i efektywne źródła ciepła. Chociaż jest to podstawowa przyczyna złej jakości powietrza, a liczba kopciuchów w Polsce jest ogromna (szacuje się ją na ok. 3 mln), to bardzo ważne jest, aby ta wymiana była realizowana kompleksowo – razem z termomodernizacją budynku. Właściwe ocieplenie budynku pozwala znacznie zmniejszyć zapotrzebowanie na energię niezbędną do jego ogrzania, to zaś przekłada się na mniejszą ilość emisji do powietrza. Najważniejsze zmiany programu dotyczyły wzmocnienia finansowania poprawy efektywności energetycznej budynków jednorodzinnych lub lokali w tych budynkach – zwiększone zostało dofinansowanie dla beneficjentów, którzy zdecydują się na przeprowadzenie tzw. kompleksowej termomodernizacji budynku. Wprowadzone zmiany wynikały także z innych uwarunkowań rynku – podwyższono progi dochodowe, zwiększono wysokości dotacji i urealniono wysokości maksymalnej dotacji dla poszczególnych kosztów kwalifikowanych do dofinansowania w programie. Warunki kompleksowej termomodernizacji Przedsięwzięcie kompleksowej termomodernizacji w rozumieniu programu „Czyste Powietrze” pozwala na zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową na cele grzewcze do co najmniej 80 kWh/(m2/rok) lub o minimum 40%. Spełnienie wymogu umożliwiające przyznanie i wypłacenie wyższej kwoty dotacji do przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją jest możliwe po spełnieniu łącznie następujących warunków: 1) przeprowadzenie audytu energetycznego budynku lub lokalu mieszkalnego i złożenie wraz z wnioskiem o płatność dokumentu podsumowującego audyt energetyczny, sporządzonego na wzorze obowiązującym w ramach programu, 2) osiągnięcie co najmniej jednego ze wskaźników kompleksowej termomodernizacji dotyczącej zmniejszenia zapotrzebowania na energię użytkową, 3) zrealizowanie w całości wariantu z audytu energetycznego gwarantującego osiągnięcie co najmniej jednego z tych wskaźników nie później niż do dnia zakończenia realizacji przedsięwzięcia. Decyzję o realizacji zakresu kompleksowej termomodernizacji pozostawia się beneficjentowi, ale szeroki zakres termomodernizacji, pozwalający przynieść wysokie efekty na rzecz poprawy jakości powietrza i oparty na audycie energetycznym, jest nagradzany zwiększonym dofinansowaniem. Zainteresowanie „Czystym Powietrzem” Od uruchomienia programu do początku 2023 r. złożono ponad 538 tys. wniosków o dofinansowanie. Zainteresowanie programem było różne w kolejnych latach, natomiast średnio to ok. 130 tys. wniosków rocznie. W 2023 r. program znacząco przyspieszył – szacuje się, że złożonych zostanie ponad 200 tys. wniosków o dofinansowanie. W sierpniu padł rekord co do liczby składanych dokumentów w ciągu tygodnia – złożono ich prawie 5900. Z biegiem czasu zmienia się również zainteresowanie różnymi źródłami ciepła – na początku 2022 r. obserwowano bardzo duży wzrost zainteresowania pompami ciepła. W ostatnich miesiącach coraz częściej dostrzegalne jest ponownie zwiększone zainteresowanie kotłami gazowymi i kotłami na biomasę. W przypadku kotłów na biomasę od połowy 2023 r. dofinansowanie udzielane jest jedynie na kotły o tzw. podwyższonym standardzie, czyli na kotły o obniżonej emisyjności cząstek stałych o wartości ≤ 20 mg/m3 (w odniesieniu do suchych spalin w temp. 0°C, 1013 mbarów przy O2 = 10%). Widać zatem, jak duże znaczenie dla rynku kotlarskiego, instalacyjnego, budowlanego czy odnawialnych źródeł energii ma program „Czyste Powietrze”. Zachęty finansowe zmniejszające koszty inwestycyjne dla beneficjentów ułatwiają podjęcie decyzji o termomodernizacji budynku, w wielu sytuacjach umożliwiając zrealizowanie szerszego zakresu takiego przedsięwzięcia. To nie koniec zmian Zwiększone zainteresowanie dotacjami, a także szeroka współpraca z organizacjami branżowymi i innymi instytucjami pozwala dostrzegać kolejne problemy i ograniczenia przy wdrażaniu programu. Z tego względu Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pracuje nad kolejnymi zmianami programu „Czyste Powietrze”, dotyczącymi ograniczenia możliwości uzyskania dofinansowania w przypadku wnioskowania o pompę ciepła, jedynie gdy znajduje się ona na liście Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM). Będzie to kolejna dość duża zmiana. Jest ona jednak potrzebna ze względu na konieczność przeciwdziałania negatywnym praktykom związanym ze sprzedażą urządzeń, które w rzeczywistości nie spełniają parametrów opisanych w dokumentacji technicznej. Sukces programu związany jest bowiem z zadowolonymi beneficjentami, którzy płacą mniej za ogrzewanie, żyją wygodniej i bardziej komfortowo, a to dzięki realizacji przedsięwzięcia kompleksowej termomodernizacji z poczuciem bezpieczeństwa.
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz