Wszystko Działa 4/2023

73 4(31)|2023 GAZOWNICTWO Tab. 1. Skład biogazu (w procentach) w zależności od źródła jego pozyskania2 Składnik biogazu Udział procentowy składnika w zależności od miejsca pochodzenia biogazu [%] Odpady rolnicze Składowiska odpadów Odpady przemysłowe Metan (CH4) 50-80 50-80 50-70 Dwutlenek węgla (CO2) 30-50 20-50 30-50 Siarkowodór (CH4) 0,7 0,1 0,8 Wodór (H2) 0-2 0-5 0-2 Azot (N2) 0-1 0-3 0-1 Tlen (O2) 0-1 0-1 0-1 Tlenek węgla (CO) 0-1 0-1 0-1 Amoniak (NH3) Śladowe ilości Śladowe ilości Śladowe ilości Siloksany Śladowe ilości Śladowe ilości Śladowe ilości Woda (H2O) Do nasycenia Do nasycenia Do nasycenia Skład biogazu Co bardzo istotne, każdy biogaz pochodzący z odmiennego źródła posiada trochę inny skład i, co jest z tym związane, inne są jego właściwości1. W zależności od pochodzenia związków organicznych i ich składu otrzymywany w procesie fermentacji biogaz można podzielić na odpowiednie grupy. Naturalną konsekwencją różnorodności stosowanych substratów będą różnice w końcowym składzie wyprodukowanego biogazu. W takiej sytuacji proces oczyszczania biogazu będzie się różnić w zależności od pochodzenia gazu oraz działań, jakie należy podjąć, aby zapewnić odpowiedni skład biogazu użytkowego. Główne grupy produkowanego biogazu to: • biogaz wysypiskowy, nazywany też gazem składowiskowym, powstający z wykorzystania składowanych odpadów w kontrolowanych warunkach, umożliwiając zachodzenie fermentacji metanowej, • biogaz ściekowy powstający na skutek rozkładu związków organicznych w osadach ściekowych, • biogaz komunalny produkowany z biodegradowalnych odpadów komunalnych, • biogaz rolniczy, będący paliwem gazowym, które – według definicji z nowelizacji ustawy Prawo energetyczne z 8 stycznia 2010 r. – powstaje w procesie fermentacji metanowej ze ściśle opisanych surowców pochodzenia rolniczego. W tab. 1 przedstawiono skład biogazu (w procentach) w zależności od źródła jego pozyskania. Źródła biogazu Biogaz może być wytwarzany zarówno w sposób naturalny, jak i w drodze przemysłowej. Jeśli chodzi o naturalne jego źródła, to jest on produkowany w glebie w środowiskach beztlenowych przez metanogeny, ale jest prawie w całości potem neutralizowany przez metanotrofy w strefach zawierających tlen. Emisje metanu są możliwe, jeśli bilans nie jest zachowany i metanogeny wytworzą więcej biogazu niż zostanie zużyte przez metanotrofy. Strefy bagienne są z tego powodu głównymi źródłami metanu, ale jest on także produkowany przez oceany i gleby leśne. Metan jest też wytwarzany w znaczących ilościach przez np. termity i różne gatunki przeżuwaczy3. Na rys. 1 przedstawiono możliwości zastosowania biometanu. Biometan Produkcja ciepła i energii elektrycznej Produkcja energii elektrycznej Produkcja ciepła Paliwo dla pojazdów Wtłaczanie do sieci gazociągowej Rys. 1. Możliwości zastosowania biometanu (opracowanie własne)

RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz