Horse&Business 4/2022

Precyzyjne badanie Gdy chcemy dokładnie obejrzeć oczy konia, powinniśmy zrobić to w jasnej stajni, a najlepiej przy pomocy latarki. Celem takiego wstępnego badania jest stwierdzenie obec - ności oczywistych zmian, takich jak ciało obce w oku, guz, rana powieki, zaklejone wysiękiem nozdrze albo obydwa, różna wielkość gałek ocznych. Możemy ocenić zdolność źrenic do zwężania się w jasnym świetle. Szczególną uwagę należy zwrócić na objawy zakażenia spojówek. Najczęściej powieki bolesnego oka koń będzie bardzo mocno zaciskał. Wtedy należy zbliżyć do oka złożone razem dwa palce: kciuk i palec wskazujący. Położyć je na powiekach, palec wskazujący tuż nad linią rzęs powieki górnej i kciuk tuż pod linią rzęs powieki dolnej, a następnie delikatnie uci - skając powieki, rozchylić palce. W ten sposób otworzymy oko, jednocześnie eksponując spojówki. Koniecznie trzeba zwrócić uwagę na rogówkę. Dalszą część badania powinniśmy przeprowadzić w ciemnym pomieszczeniu, przy zgaszonym świetle lub wie - czorem przy użyciu latarki i oftalmoskopu. To badanie, prze - prowadzone przez lekarza weterynarii, rozwieje nasze wąt - pliwości i wytłumaczy zmianę zachowania zwierzęcia. Koń przed badaniem powinien stać spokojnie przez parę minut w nieoświetlonym boksie. Oświetlając latarką oko, zwraca - my uwagę na reakcję źrenicy, oglądamy tęczówkę i przednią komorę oka. „Wnętrze” oka możemy obejrzeć oftalmosko - pem, a wszystkie struktury dokładnie sprawdzić, wykonując badanie ultrasonograficzne oka i oczodołu. Niekiedy oko jest tak bolesne, że konieczne jest poda - nie przez lekarza znieczulenia miejscowego, czyli zakro - plenie do worka spojówkowego środka znieczulającego lub nawet podanie znieczulenia infuzyjnego. Opiekun, przeprowadzając wstępne badanie narzą - du wzroku u konia, powinien zwrócić uwagę na okolicę oczodołu i oka. Trzeba dokładnie obejrzeć, czy nie ma ran, obrzęków, guzów, czy oczy są symetryczne. Niektó - rzy właściciele pytają nieśmiało, czy to, że jedno oko jest bardziej wypukłe niż drugie, jest objawem chorobowym. Tak! Czasem to tylko złudzenie, czasem taka jest uroda konia, ale u większości takich przypadków lekarz rozpo - znaje przewlekły proces zapalny, a niekiedy groźną cho - robę – jaskrę. Należy też przeanalizować policzki i nozdrza. Fizjolo - gicznie koń pozbywa się nadmiaru łez przez przewód noso - wo-łzowy, którego ujście znajduje się w przedsionku nosa. Surowiczy, przezroczysty, niezbyt obfity wypływ z nozdrzy jest normalny. Gdy koń nadmiernie łzawi Gdy widzimy pod okiem transparentny obfity wypływ, to nie zawsze oznacza to nadwrażliwość naszego konia na kurz i pył. Często łzawienie jest pierwszym objawem za - każenia. Zbagatelizowanie takiego objawu może mieć po - ważne konsekwencje. Szybka reakcja lekarska na stan za - palny spojówek umożliwia całkowite wyleczenie. Niestety, istnieją choroby oczu, takie jak choćby ślepota miesięczna, których początek może być ledwo zauważalny, a nieleczo - ne zagrażają prawidłowemu widzeniu i mogą prowadzić do całkowitej utraty wzroku. Gdy zaobserwujemy w okolicy oka, na policzku, w nozdrzach wypływ mętny, szary, mleczny, to świad - czyć to będzie o zakażeniu: bakteryjnym, grzybiczym lub wirusowym. • Powieki – tu zwracamy uwagę, czy są zaciśnięte, czy częściowo rozwarte, czy nie ma na nich ran, guzów. Na - leży porównać wielkości obu gałek ocznych, czy są tak samo dobrze widoczne, czy jedna nie jest głębiej osa - dzona, nie jest mniejsza od drugiej, czy są symetryczne. • Spojówki, które są zdrowe, powinny być różowe i poły - skujące. Czerwone, rozpulchnione, pokryte wypływem świadczą o procesie zapalnym. • Zdrowa rogówka jest całkowicie przezroczysta, poły - skująca i wypukła. Gdy jest mętna, szarawa, widoczne są na niej „rysy”, ubytki, wnikające naczynia, ciało obce, natychmiast należy rozpocząć odpowiednie leczenie. • Źrenica powinna być regularnego owalnego kształtu, rozszerzać się w ciemności i zwężać w jasnym świetle. Prawidłowe źrenice w obu oczach powinny tak samo reagować. • W zdrowej przedniej komorze oka nie może być żadne - go wysięku, zmętnień ani żadnych zrostów z rogówką czy tęczówką. Czasem, przy specyficznym oświetleniu, zobaczymy ja - sny tzw. błysk w oku naszego konia. To odbicie światła od dna oka, od miejsca, gdzie znajduje się błona odblaskowa występująca tylko u zwierząt – jest to zjawisko zupełnie normalne. Kiedy do lekarza? Chciałoby się napisać, że zawsze. Oko jest narządem bar - dzo ważnym i bardzo delikatnym. Mała niedyspozycja, le - dwo dostrzegalne łzawienie mogą być objawem poważnej Nagła zmiana w zachowaniu danego konia, a czasem inne zachowanie w stadzie czy na pastwisku mogą nasunąć podejrzenie problemów ze wzrokiem – konie gorzej widzące są dominowane w stadzie. 40 4/2022 H & B Z D R OW I E